Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Szczecinie z energooszczędną siedzibą modułową

IMG_0680
Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Szczecinie z energooszczędną siedzibą modułową.

Prefabrykowana, drewniana konstrukcja modułowa nowej siedziby Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Szczecinie powstała w ciągu zaledwie trzech miesięcy. Autorem projektu i wykonawcą konstrukcji modułowej drewnianej jest gdańska firma EKOINBUD, specjalizująca się w budowie nowoczesnych domów prefabrykowanych oraz modułowych budynków użyteczności publicznej.

Budynek o całkowitej powierzchni 3,191 m2 jest kolejną realizacją, którą firma EKOINBUD przygotowała dla Lasów Państwowych. Z uwagi na wymogi, jakie stawia budownictwo modułowe w kwestii stref funkcjonalnych oraz odpowiedniego doświetlenia pomieszczeń, obiekt został zaprojektowany w technologii mieszanej łączącej elementy żelbetu, drewna i elementów modułowych drewnianych, jako dwukondygnacyjny, niepodpiwniczony, przygotowany na podstawie o kształcie litery T.

W ramach projektu przygotowanego dla Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych zaprojektowaliśmy i jako podwykonawca zrealizowaliśmy energooszczędny budynek biurowy przeznaczony do celów administracyjnych wraz z zapleczem garażowo-magazynowym – mówi Bogumiła Kasprzyk, project manager EKOINBUD. Naszym zadaniem było wykonanie modułowej konstrukcji drewnianej budynku administracyjnego o kubaturze 17311m3. Został on wtopiony w zaprojektowaną na działce zieleń, która z jednej strony tworzy dla niego tło kompozycyjne, a z drugiej – wypełnia pustą przestrzeń i wizualnie go pomniejsza.

Energooszczędny budynek biurowy Lasów Państwowych w Szczecinie został zaprojektowany z uwzględnieniem systemu odnawialnych źródeł energii (OZE), w skład którego wchodzą pompy ciepła z pionowym, gruntowym wymiennikiem oraz panele fotowoltaiczne. Zastosowanie takich rozwiązań projektowych, wraz z energooszczędną technologią prefabrykowaną, znacząco wpłynęło na obniżenie kosztów utrzymania obiektu.

mat.pras.

ALFA Centrum Gdańsk – Galeria Alternatywna wychodzi z kolejną propozycją niestandardowej przestrzeni

Neon Room_Alfa_Centrum_fot_1
ALFA Centrum Gdańsk – Galeria Alternatywna wychodzi z kolejną propozycją niestandardowej przestrzeni.

ALFA Centrum Gdańsk – Galeria Alternatywna mieści się na gdańskim Przymorzu. W obiekcie niedawno otwarta została strefa coworkingu, która powstała z myślą o studentach, osobach szukających miejsca do pracy zdalnej czy freelancerach oraz młodych przedsiębiorcach.

ALFA Centrum Gdańsk – Galeria Alternatywna wychodzi z kolejną, po strefie coworkingu, propozycją niestandardowej przestrzeni. Tym razem gdańskie centrum handlowe otworzyło Neon Room – miejsce sprzyjające kreatywnym aktywnościom. Zaaranżowany w neonowe tło i loftowy wystrój lokal, otwarty jest bezpłatnie dla wszystkich, którzy szukają oryginalnej scenerii do zdjęć. Ponadto przestrzeń można wynająć na potrzeby m.in. sesji fotograficznych, teledysków, spotkań czy artystycznych przedsięwzięć.

Mieszkańcy Trójmiasta mają teraz możliwość korzystania z nowej przestrzeni kreatywnej, którą otworzyła ALFA Centrum Gdańsk – Galeria Alternatywna. Kolorowy Neon Room to pokój będący gotową scenerią do robienia oryginalnych zdjęć, ale też nowe miejsce na mapie Gdańska, które można wynająć do realizacji profesjonalnych sesji fotograficznych, teledysków czy innych artystycznych przedsięwzięć.

Industrialne wnętrze i czarne wykończenie lokalu wzmacniają efekt wizualny neonów, co daje spektakularny efekt na fotografiach, a także stanowi efektowną oprawę np. do artystycznych performance na żywo. Jak zaznacza dyrektor galerii, Neon Room jest kolejnym wyjściem w stronę osób młodych, kreatywnych, przedsiębiorczych.

Sukcesywnie staramy się budować i rozwijać naszą galerię jako miejsce dla osób młodych, szukających miejsc na szeroko pojęty rozwój, wartościowe spędzanie czasu, ale też realizację swoich pasji czy wyrażanie siebie w różny sposób. W oparciu o takie potrzeby komponujemy naszą ofertę kulturalno-rozrywkową. Teraz zapraszamy wszystkich do nowo otwartej strefy kreatywnej jaką jest Neon Room – mówi Lech Polański, Centre Manager ALFA Centrum Gdańsk – Galerii Alternatywnej.

Neonowy lokal znajduje się na poziomie +1 centrum handlowego. Czynny jest w dniach oraz godzinach otwarcia galerii. Poza zamkniętymi wydarzeniami, przestrzeń jest otwarta dla wszystkich bezpłatnie.

mat.pras.

Hiszpania przyciąga Polaków… atrakcyjną ofertą na rynku nieruchomości inwestycyjnych

Nieruchomości w Hiszpanii_3Hiszpania przyciąga Polaków atrakcyjną ofertą na rynku nieruchomości inwestycyjnych. Blisko 2,5 tysiąca nieruchomości w Hiszpanii zakupili inwestorzy z Polski w ciągu trzech pierwszych kwartałów 2023 r. Tylko w okresie od lipca do września nabyli oni 800 apartamentów i domów na Półwyspie Iberyjskim, ugruntowując swoją pozycję na rynku – wynika z najnowszych danych opublikowanych przez Registradores de España.

– Nadal ponad 90% transakcji na hiszpańskim rynku nieruchomości zawieranych jest bez finansowania kredytem hipotecznym. Strukturę zakupów w 70% stanowią apartamenty, a 30% – domy wolnostojące z prywatnymi basenami. Apartamenty to głównie transakcje w przedziale cenowym 350 000 – 1,5 mln €. W 70% są to zakupy na rynku pierwotnym, a 30% stanowią zakupy z rynku wtórnego – mówi Agnieszka Kostrzewa, założycielka Agnes Inversiones – największego, najstarszego i najbardziej rozpoznawalnego polskiego biura nieruchomości na Costa del Sol.

Polacy należą do czołówki zagranicznych nabywców hiszpańskich nieruchomości. Miejsca takie jak Marbella przyciągają nie tylko inwestorów, ale także naszych rodaków chcących cieszyć się ponad 320 słonecznymi dniami w roku. Coraz częściej zakup nieruchomości w Hiszpanii poprzedza bowiem długoterminowy (np. roczny) wynajem, aby przed przeprowadzką poznać przyszłe miejsce zamieszkania i zaaklimatyzować się w nim.

W III kwartale 2023 r. Polacy ponownie uplasowali się w czołowej dziesiątce nabywców nieruchomości w Hiszpanii. 800 apartamentów i domów zakupionych przez naszych rodaków zapewniło udział w rynku na poziomie 3,7%, co przełożyło się na dziewiątą lokatę. W pierwszej trójce znaleźli się Brytyjczycy (10,11%), Niemcy (7,01%) oraz Francuzi (6,72%).

Podsumowując pierwsze trzy kwartały 2023 r., Polacy nabyli już łącznie 2460 nieruchomości na Półwyspie Iberyjskim – więcej niż w analogicznym okresie 2022 r., kiedy to zakupili 2303 nieruchomości. Szczególnym zainteresowaniem cieszy się Costa del Sol, czyli słynne andaluzyjskie wybrzeże słońca.

Według Registradores de España, w III kwartale 2023 r. udział zagranicznych nabywców w hiszpańskim rynku nieruchomości osiągnął rekordowe 15,44%, rosnąc o 0,5 pp. w stosunku do poprzedniego kwartału. Nieco spadła z kolei łączna liczba zarejestrowanych transakcji na hiszpańskim rynku nieruchomości, od lipca do września 2023 r. wynosząc nieco ponad 140 tys., podczas gdy w okresach od stycznia do marca i od kwietnia do czerwca było ich odpowiednio ponad 161 tys. i blisko 152 tys.

Jak podkreśla Agnieszka Kostrzewa, pierwszy i drugi kwartał 2023 r. były bardzo intensywne, natomiast w trzecim kwartale odnotowano mniejszą liczbę transakcji. Obrazują to dane statystyczne dla całej Hiszpanii, wskazując spadek na poziomie 10% pomiędzy II i III kwartałem. Jednym z powodów jest finalizacja w pierwszej połowie 2023 r. zakupów projektów deweloperskich rozpoczętych w 2022 r. lub jeszcze wcześniej. W takim przypadku akt notarialny odnotowywany w statystyce zostaje podpisany w momencie, kiedy budynek zostaje oddany do użytkowania.

Źródło: Agnes Inversiones.

Sytuacja na rynku magazynowo-przemysłowego w Polsce w III Q 2023 roku wg PINK

PINK_logo
Sytuacja na rynku magazynowo-przemysłowego w Polsce w III Q 2023 roku wg PINK. Polska Izba Nieruchomości Komercyjnych (PINK) opublikowała zagregowane dane dotyczące rynku powierzchni magazynowo-przemysłowych w Polsce za trzeci kwartał 2023 roku. Podsumowanie dotyczy zasobów istniejącej nowoczesnej powierzchni magazynowo-przemysłowych, wolumenu nowej podaży, powierzchni w budowie, wielkości transakcji wynajmu oraz powierzchni niewynajętej.

Na koniec września 2023 roku rynek nowoczesnej powierzchni magazynowo-przemysłowej osiągnął prawie 31,07 mln m kw., a trzy województwa z największymi zasobami to: mazowieckie (6,360 mln m kw.), śląskie (5,292 mln m kw.) i łódzkie (4,407 mln m kw.).

W III kwartale 2023 roku na rynek dostarczono około 527 tys. m kw. nowej powierzchni. Najwięcej nowej powierzchni w III kwartale dostarczono w województwie łódzkim (103 tys. m kw.), lubuskim (99 tys. m kw.) oraz mazowieckim (76 tys. m kw.). W okresie I-III kw. 2023 roku nowa podaż wyniosła łącznie około 3,123 mln m kw.

Na koniec września 2023 roku aktywność deweloperów wynosiła 2,496 mln m kw. w całej Polsce, a największy jej udział przypadł na województwa: mazowieckie (około 21% budowanej powierzchni), dolnośląskie (18%) i łódzkie (14,5%).

Na koniec III kwartału 2023 roku wskaźnik pustostanów osiągnął 7,8% (wzrost o 1,1 pkt. proc. w porównaniu z poprzednim kwartałem i wzrost o 3,4 pkt. proc. w odniesieniu do analogicznego okresu w 2022 roku). Najwyższą wartość odnotowano w województwie świętokrzyskim (18,4%), lubuskim (15,7%) oraz łódzkim (11,7%). Najniższy poziom wskaźnika pustostanów odnotowano w województwach podlaskim (0,0%), pomorskim (1,5%) i podkarpackim (1,9%).

W okresie lipiec-wrzesień 2023 roku popyt na nowoczesne powierzchnie magazynowo-przemysłowe osiągnął niemal 1,52 mln m kw. Największym zainteresowaniem najemców cieszyły się województwa: mazowieckie (popyt brutto na poziomie prawie 391 tys. m kw.), śląskie (około 311 tys. m kw.) oraz dolnośląskie (blisko 296 tys. m kw.). W okresie I-III kw. 2023 roku łączny popyt wyniósł blisko 3,747 mln m kw.

Najwyższy udział w strukturze popytu w III kwartale 2023 roku odnotowały nowe umowy (w tym projekty typu BTS) oraz ekspansje – łącznie blisko 71%, a renegocjacje istniejących umów stanowiły około 29%.

Źródłem informacji są firmy doradcze działające na rynku nieruchomości komercyjnych (Axi Immo, BNP Paribas Real Estate, CBRE, Colliers, Cushman & Wakefield, Knight Frank, Newmark Polska, Savills).

Źródło: Polska Izba Nieruchomości Komercyjnych.

Rynek inwestycyjny nieruchomości komercyjnych w Polsce wg Avison Young

Paulina Brzeszkiewicz Kuczynska
Po solidnym wzroście polskiego PKB w 2022 r. (5,1% r/r), w 2023 r., przy słabym postępie gospodarczym na świecie i w strefie euro, Polska również doświadczyła spowolnienia. Jednak zgodnie z najnowszymi prognozami, w 2024 r. , w miarę stopniowego ustępowania presji inflacyjnej i poprawy warunków finansowania, spodziewane jest odbicie.

Rynek w dalszym ciągu doświadcza wielu wyzwań – utrzymują się podwyższona inflacja i stopy procentowe, co sprawia, że finansowanie jest nadal droższe i mniej dostępne. A te czynniki nieuchronnie hamują wolumeny transakcji, którym nie pomagają różnice w oczekiwaniach cenowych na linii sprzedający-kupujący. W związku z tym, pomimo że płynność jest na porównywalnym poziomie do wyników z okresu I-III kw. 2016 i 2017 r., średni wolumen transakcyjny jest znacznie mniejszy (32 miliony euro). Aktualne warunki rynkowe w pewien sposób hamują działania zakupowe funduszy inwestycyjnych, ale z drugiej strony przyciągają doświadczonych graczy poszukujących strategicznych zakupów.

W pierwszej połowie roku odnotowaliśmy gwałtowny spadek wolumenu inwestycji w nieruchomości w Polsce. Pomimo ożywienia na rynku pod koniec lata, całkowity wolumen w okresie I-III kw. 2023 r. wyniósł zaledwie 1,7 mld euro, co jest najniższym wynikiem od 2015 r. w analogicznym okresie. Po pierwszym półroczu ubogim w transakcje portfelowe, w trzecim kwartale pojawiły się już 4 – w sektorze magazynowym i handlowym, jednak żadna z nich nie przekroczyła wartości 100 milionów euro. Co ciekawe, pomimo zawirowań, polski rynek inwestycyjny powitał w tym roku 3 nowych graczy – EIKA Asset Management, FREY oraz austriacki family office, który kupił portfel nieruchomości handlowych typu convenience na Śląsku.

Autor: Paulina Brzeszkiewicz-Kuczyńska, Research and Data Manager w Avison Young.

Skanska startuje z biurowym pakietem ESG+ dla najemców nieruchomości inwestycyjnych

ESG+
Biuro spełniające wymogi ESG to dziś nie tylko konieczność wynikająca ze zmian na rynku i wymogów stawianych przez regulacje unijne, ale też wartość dodana dla pracowników. Właśnie dlatego Skanska przygotowała ofertę dla najemców składającą się z usług wspierających ich w tworzeniu zrównoważonych miejsc pracy i w raportowaniu niefinansowym.

ESG+ to proponowany przez Skanska pakiet usług, opracowany na podstawie rozmów z przedstawicielami biznesu. Jego celem jest wsparcie działalności i zwiększenie efektywności zespołów, z akcentem na dbałość o środowisko i dobrostan pracowników. Najemcy – obecni oraz potencjalni – mogą skorzystać z doświadczenia szwedzkiego dewelopera w szerokim zakresie, od tworzenia przestrzeni przyjaznej użytkownikom, przez kwestie związane ze śladem węglowym, po raportowanie elementów związanych z ESG.

W erze gwałtownych zmian rynkowych i rosnących wymagań w zakresie zrównoważonego rozwoju, nie wystarczy już oferować jedynie przestrzeni biurowej. W Skanska rozumiemy, że prawdziwa wartość dodana leży w holistycznym podejściu do potrzeb najemców. Nasz pakiet usług ESG+ to nie tylko odpowiedź na regulacje, ale przede wszystkim narzędzie, które pozwala naszym klientom skoncentrować się na tym, co dla nich najważniejsze – rozwijaniu swojego biznesu i dbaniu o zdrowie oraz samopoczucie swoich zespołów. Jest to efekt naszego wieloletniego doświadczenia z rynku europejskiego, skandynawskiego czy z USA, dzięki któremu mogliśmy dostosować naszą ofertę do realnych potrzeb i oczekiwań klientów z różnych lokalizacji, bo dobrze ich rozumiemy. Pozwala nam to wspólnie tworzyć nową jakość. Ostatecznie, to inwestycja w lepszą przyszłość dla nas wszystkich – mówi  Arkadiusz Rudzki, wiceprezes ds. wynajmu i sprzedaży w spółce biurowej Skanska w CEE.

Źródło: Skanska.

Adaptacja przestrzeni nieruchomości zgodnie ze standardami firmowymi

alex-knight-309862-unsplash
Pomimo trwającej recesji, żyjemy w erze rozkwitu dużych firm. Największa sieć sklepów typu modern convenience w Polsce to obecnie ponad 1000 nowych placówek rocznie, a do tego dochodzą małe i duże marki, otwierające lokalizacje, remontujące starsze lokale lub zmieniające wystrój, np. w wyniku wprowadzania nowej identyfikacji wizualnej. Każdy biznes skupiony wokół B2C potrzebuje więc rozwiązań, które połączą firmowy wizerunek z komfortem pracy. Dynamiczny rozwój działalności to przede wszystkim odpowiedź na pytanie: jak zapewnić odpowiednie standardy lokalnego oddziału, bez względu na wielkość miejscowości i region otwieranej placówki? Potrzebna jest odpowiednia dokumentacja firmowa i przede wszystkim solidna ekipa remontowa, która ma doświadczenie w adaptacji wnętrz i przestrzeni komercyjnych.

Brak odpowiednich fachowców budowlanych uderzy w każdą branżę

Wg raportu GUS „Rynek wewnętrzny w 2021 roku” (data publikacji: październik 2022), szacowana liczba sklepów w Polsce wyniosła 331 tys. i była o 3,5 proc. (o 11,1 tys.) wyższa niż rok wcześniej. Powierzchnia sprzedażowa zwiększyła się z kolei o 2,5 proc. Liczby z poprzedniego roku wciąż nie są znane, ale biorąc pod uwagę ekspansję sieci takich jak Żabka, Dino czy Aldi, można spodziewać się kolejnych wzrostów. Mogą je jednak wstrzymać nie tylko oczywiste problemy jak inflacja, ale również często niezauważane braki kadrowe. Sklepy już dziś, poprzez aplikacje czy punkty samoobsługowe, zmniejszyły potrzebę zatrudnienia pracowników fizycznych przypadających na poszczególne oddziały, jednak nawet najbardziej aktywny robot nie położy jeszcze dachu, nie pomaluje ściany i nie wymieni przepalonej żarówki. Dlatego też to braki specjalistów z branży budowlanej mogą niespodziewanie ograniczać polskie sieci handlowe, ponieważ ktoś musi przygotować sklep do otwarcia.

Wg raportu GUS „Koniunktura w przetwórstwie przemysłowym, budownictwie, handlu i usługach 2000-2023” (data publikacji: kwiecień 2023), niedobór wykwalifikowanych pracowników dotyka ponad 30 proc. firm z branży budowalnej. Oznacza to nie tylko problemy z budowaniem nowych placówek, ale także wydłużeniem prac remontowych w przypadku awarii, zalań czy pożarów sklepów. A jak wiadomo w biznesie – czas to pieniądz.

– Problemami, z którym obecnie zmagają się firmy potrzebujące odpowiedniej opieki budowlanej, są ceny usług i materiałów oraz dostępność rzetelnych specjalistów – komentuje Maciej Maryniak, Market Development Manager w Mondial Assistance. – Ta sytuacja niestety będzie coraz gorsza. Maleje liczba szkół zawodowych, a dostępność fachowców jest niewystarczająca. Problemy będą narastać – nie tylko przez brak systemowego wsparcia kształcenia zawodowego, ale też odwrót pracowników, firm i fachowców w momencie zakończenia wojny w Ukrainie. Odbudowa naszego sąsiada i inwestycje, które będą to napędzały zmniejszą liczbę specjalistów pracujących w Polsce oraz wpłyną też na łańcuchy dostaw materiałów budowlanych – ocenia Maciej Maryniak.

Jakie są najważniejsze cechy dobrego wykończenia?

Bez względu jednak na to, czy nowe oddziały budowane są od zera, czy też następuje zaaranżowanie istniejących już powierzchni użytkowych, ważna jest odpowiednia standaryzacja. Oznacza to, że sieć musi być odpowiednio duża, by zapewnić odpowiednią gotowość i kontrolę kosztów w każdym miejscu w Polsce.

Mondial Assistance oferuje szerokie wsparcie techniczne dla firm, które potrzebują przygotować swoje inwestycje do wynajmu, franczyzy czy sprzedaży, lub na których spoczywa odpowiedzialność utrzymania stanu technicznego lokali, części wspólnych, budynków, ekspozycji oraz innych obszarów z zapotrzebowaniem na bieżący serwis. Do tego potrzebny jest odpowiedni zespół, najlepiej taki, który rozumie potrzeby klienta biznesowego. Dzięki rozbudowanej siatce ekip remontowych, Mondial Assistance koordynuje cały proces, aby połączyć oczekiwany poziom usług z szybkością realizacji zlecenia – wszak każdy dzień remontu lokalu oznacza brak przychodów.

– Proces obsługi inwestycji musi być przeprowadzany sprawnie i profesjonalnie. W tym celu Mondial Assistance, oferując kompleksową obsługę remontową i techniczną dla firm stawia na sprawdzone i doświadczone ekipy remontowe. Potrzebny jest ustandaryzowany tok postępowania, który pozwoli na przekazanie wszystkich wymaganych dokumentów projektowych oraz ustalić harmonogram z klientem. Ważna jest również możliwość kontroli działań na każdym etapie realizowanych prac – przybliża Maciej Maryniak. – Na podstawie doświadczeń z sieciami dystrybucyjnymi i developerami wiemy jak przeprowadzić adaptację w zaledwie dwa tygodnie. Jednak samo oddanie budynku do użytku to nie koniec pracy – później nadchodzi czas na ewaluację oraz opiekę gwarancyjną – wizyty kontrolne i oględziny pozwoliły naszym zespołom uzyskać średnią ocen.

Źródło: Grupa Mondial Assistance.

Rynek nieruchomości: Czy ceny materiałów budowlanych pójdą w górę?

zdjęcie Greendustry Zabłocie
Wahania cen na rynku materiałów budowlanych możemy obserwować praktycznie cały czas. W zestawieniu rocznym ceny wciąż rosną – ale znacznie wolniej, niż miało to miejsce jeszcze kilka miesięcy temu. Najbardziej drożeją m.in. wapno, cement i chemia budowlana.

Wzrosty? Tak, ale dużo mniejsze

Sytuacja na rynku mieszkaniowym jest kluczowa dla kształtowania się cen materiałów budowlanych. Mimo że nie obserwuje się aktualnie wzrostu aktywności inwestorów, to ceny materiałów budowlanych wciąż rosną, ale znacznie wolniej. Zgodnie z najnowszym raportem Grupy PSB, porównując dane za okres 9 miesięcy 2023 roku w stosunku do roku poprzedniego wzrost cen wyniósł + 6 proc. Najbardziej zdrożał cement i wapno (+ 21 proc.), chemia budowlana (+ 8 proc.), farby i lakiery (+ 8 proc.) oraz sucha zabudowa (+ 5 proc.). W sumie wzrosty miały miejsce w 8 grupach towarowych, a w 12 nastąpił spadek cen. Rekordzistą są płyty OSB oraz drewno, gdzie odnotowano regres na poziomie – 24 proc. Zmniejszenie cen dotyczy również takich grup produktów, jak m.in. izolacje termiczne (- 11 proc.), dachy i rynny (- 8 proc.), czy ściany i kominy (- 7 proc.). Co istotne, biorąc pod uwagę porównanie miesiąc do miesiąca (tj. wrzesień do sierpnia), ceny w całym sektorze spadły średnio o 0,9 proc. – Część materiałów poddaje się korekcie cenowej, jednak są i takie, które wciąż drożeją i to znacznie. Zdecydowanie jest jeszcze za wcześnie, żeby mówić o odwróceniu trendu – mówi Wojciech Wołkowski z firmy Q3D Contract.

Możliwe podwyżki?

Założony w ubiegłym roku Związek Pracodawców Producentów Materiałów dla Budownictwa uważa, że wraz z nadchodzącym ożywieniem rynku ceny znowu zaczną rosnąć. Do prognoz ZPPMdB dołącza Polska Konfederacja Budownictwa, która zauważa, że obecna sytuacja będzie się utrzymywała jeszcze przez kilka następnych miesięcy. Później jednak można spodziewać się kolejnych skokowych wzrostów cen – zarówno jeśli chodzi o metale, drewno, jak i tworzywa sztuczne – Przyczyn możliwych wzrostów jest wiele, chociaż nie jest pewne, jak będą one oddziaływać na rynek w niedalekiej przyszłości. Od wciąż słyszalnego echa pandemii, po niedobór pracowników we wszystkich gałęziach przemysłu. Związane z tym jest również zwiększenie kosztów transportu. Materiały budowlane są często produkowane w odległych miejscach i muszą być przetransportowane do odbiorców. Wzrost cen paliw oraz kosztów logistyki może wpłynąć na finalną cenę materiałów, które automatycznie przekładają się na wyższe koszty budowy. Znaczenie może też mieć rosnący skokowo popyt na mieszkania – mówi Wojciech Wołkowski.

Rosnący popyt, niska podaż


Znaczne wzrosty mogą czekać nas wtedy, gdy do gry wrócą inwestorzy – głównie deweloperzy. Obecnie buduje się bowiem najmniej od 7 lat. Z danych GUS wynika, że w pierwszym półroczu 2023 r. deweloperzy rozpoczęli budowy zaledwie 48 tys. mieszkań. W czerwcu było to 8871 nowych M i choć był to wynik o 2 proc. wyższy od majowego, to względem zarówno czerwca 2022 r., jak i analogicznego okresu w 2021 r. zanotowano spadek o ponad 40 proc. Łącznie w czerwcu w Polsce rozpoczęto prace przy budowie 16 140 lokali mieszkalnych, co było z kolei najniższym wynikiem od czerwca 2014  r. Sytuacja może się jednak wkrótce zmienić, gdyż popyt zaczyna bardzo przerastać obecną podaż. Dlaczego? Odpowiedzią jest rządowy program “Bezpieczny Kredyt 2%”. Z najnowszych danych Otodom Analytics wynika, że w siedmiu największych miastach w Polsce w połowie lipca sprzedawało się około 300 mieszkań dziennie. Takich wyników nie odnotowano nawet w szczytowym okresie rekordowego pod względem sprzedaży 2021 r. Rekordowa jest także dzienna liczba rezerwacji – wynosi ona około 180. – Rząd rozgrzał mieszkaniówkę i banki notują coraz więcej nowych zapytań o zdolność kredytową. Klientów przybywa, a więc do gry muszą się włączyć również deweloperzy, budując nowe mieszkania. To zdecydowanie może napędzić sektor budownictwa – w tym niestety także ceny- mówi Wojciech Wołkowski.

mat.pras.

Wycena nieruchomości bez dostępu do najważniejszych dokumentów i informacji jest możliwa?

magdalena_wiszniewska
Wycena nieruchomości bez dostępu do najważniejszych dokumentów i informacji jest możliwa? Biegły przystępując do wyceny nieruchomości powinien posiadać o niej pełną wiedzę. Powinien mieć szansę na wizytację i ocenę na miejscu oraz być poinformowanym o wszelkich kwestiach związanych z stanem technicznym i problemach niewidocznych gołym okiem. Przede wszystkim jednak powinien otrzymać dostęp do pełnej dokumentacji.

Rzeczywistości bywa jednak daleka od idealnej. Zdarza się, że dokumentacja jest z różnych względów niepełna, zaginęła, czy właściciel/zarządzający zwyczajnie nie chce jej udostępnić. Częściej niż mogłoby się wydawać biegły nie ma również możliwości osobistej wizyty na nieruchomości i oceny jej stanu technicznego. W bardzo skrajnych przypadkach mogą zdarzać się próby celowego wprowadzania w błąd.

Czy wobec braku spełnienia podstawowych warunków wycena nieruchomości przestaje mieć sens?

Zdecydowanie nie. Trzeba pamiętać, że powołany biegły z jednej strony jest doświadczonym ekspertem w swojej dziedzinie i nie da się łatwo zmanipulować. Z drugiej strony, wciąż jest tylko człowiekiem i nie ma możliwości, aby wiedział o przedmiocie wyceny wszystko, niezależnie od jakości dostarczonych mu materiałów. Zdecydowana większość pracy biegłego sprowadza się do poszukiwania informacji i ich oceny. Nawet jeśli biegły już na wstępie zostanie wyposażony w dokumenty, których potrzebuje, zawsze dokonuje ich sprawdzenia i weryfikacji.

A jeśli pewnych danych brakuje, podejmowane są próby ich zdobycia. Specyfika zawodu rzeczoznawcy i działanie na rzecz sądów, pozwala biegłym skorzystać z pomocy właściwych urzędów w poszukiwaniu danych ewidencyjnych, dokumentacji projektowych, wydanych decyzji, pozwoleń i wielu innych.

Jeśli informacje nie są przekazywane przez zaniechanie stron, sąd może wydać odpowiednie zobowiązanie do udostępnienia tych informacji. A gdy mimo podjętych działań, stan wiedzy jest wciąż niepełny, przyjmuje stan zgodnie z oświadczeniem Stron lub zakłada się najczęściej występującą sytuację na rynku. Tak jest w przypadku np. braku możliwości przeprowadzenia oględzin lokalu mieszkalnego, którego standard wykończenia musi zostać określony.

Bazując na doświadczeniu zawodowym, wiedzy eksperckiej i dostępnych danych, biegły zawsze stara się dostarczyć możliwie najdokładniejsze i wiarygodne opracowanie na potrzeby sądu. W razie jakichkolwiek wątpliwości, każdorazowo wyraźnie zaznaczane są one w treści opinii o nieruchomości.

Komentarz Magdaleny Wiszniewskiej-Dwojak z firmy doradczej Lege Advisors.

Cushman & Wakefield zarządcą nieruchomości inwestycyjnej Outlet Lublin

uscisk rekiCushman & Wakefield zarządcą nieruchomości inwestycyjnej Outlet Lublin.

Międzynarodowa firma doradcza Cushman & Wakefield, jeden z liderów obszarze zarządzania aktywami na rynku nieruchomości, została wybrana na zarządcę centrum wyprzedażowego Outlet Lublin. Zespół Cushman & Wakefield jest odpowiedzialny za kompleksowe procesy zarządcze, w tym pełen wachlarz działań marketingowych w centrum. Wcześniej firmie powierzono także trwającą już rekomercjalizację tego obiektu.

Nieruchomość inwestycyjna Outlet Lublin jest jedynym takim obiektem na lubelskim rynku handlowym. Jego catchment area wynosi ok. 2 mln osób. Centrum oferuje 8000 mkw. powierzchni najmu oraz bezpłatne parkingi i zostało zaprojektowane tak, aby umożliwić klientom maksymalnie komfortowe zakupy. Wszystkie sklepy zostały zlokalizowane na jednym poziomie, dzięki czemu nie ma tu barier architektonicznych, a komunikacja między poszczególnymi częściami obiektu jest intuicyjna.
Zarządzany przez Cushman & Wakefield outlet jest także jedynym centrum wyprzedażowym w regionie, co przekłada się na duże możliwości w zakresie stworzenia tzw. USP obiektu oraz zbudowania ciekawej, przekładającej się na zwiększanie konwersji strategii marketingowej.

„Ze względu na sytuację makroekonomiczną popularność smart shoppingu wśród Polaków ciągle rośnie. To sprzyja centrom wyprzedażowym, o czym świadczy tegoroczny dwucyfrowy wzrost ich obrotów. Rekomercjalizację Outletu Lublin realizujemy więc w kluczowym czasie i w bezprecedensowych okolicznościach. Należy także pamiętać, że na rozwijaniu rynku tego typu obiektów realnie zyskają zarówno sieci handlowe, jak i konsumenci”. – komentuje Paulina Bauer, Head of Retail Asset Services, Cushman & Wakefield.

mat.pras.

Deweloper Panattoni ukończył budowę zakładu produkcyjno – usługowego firmy Knorr-Bremse w Rzeszowie


Deweloper Panattoni ukończył budowę zakładu produkcyjno – usługowego firmy Knorr-Bremse w Rzeszowie.

Panattoni, najaktywniejszy deweloper nieruchomości przemysłowych na świecie, z kolejnym zakładem produkcyjnym uszytym na miarę globalnego gracza. Oddział BTS dewelopera 17 października oficjalnie otworzył fabrykę Knorr-Bremse – wiodącego producenta systemów układów hamulcowych do pojazdów szynowych i użytkowych – w Rzeszowie. Obiekt pozwoli na zatrudnienie co najmniej 400 osób i obsługę wielu rynków europejskich.

Otwarcie obiektu odbyło się na terenie inwestycji – w Strefie Aktywności Gospodarczej Rzeszów-Dworzysko. Poza przedstawicielami Panattoni swoją obecnością zaszczycili uroczystość Członkowie Zarządu Knorr-Bremse Rail Vehicle Systems: Pan Doktor Peter Radina i Pan Harald Schneider, Pan Bernhard Winkler – Wiceprezes ds. Produkcji Kolejowej KB SfS, Pan Thomas Rappl – Wiceprezes ds. Logistyki  i Operacji Serwisowych, Pan Fernando Hazeu – Dyrektor Zarządzający Knorr-Bremse Hiszpania i Pan Gianluca Crippa – Dyrektor Operacyjny Microelettrica Scientifica.

Na wydarzenie przybyli również przedstawiciele Urzędu Miasta w Rzeszowie – Pan Prezydent Konrad Fijołek, Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podkarpackiego, Podkarpackiego Urzędu Wojewódzkiego – Pani Wojewoda Ewa Leniart, Starostwa Powiatowego w Rzeszowie – Pani Joanna Nieroda – Dyrektor Parku Naukowo-Technologicznego i Promocji oraz innych instytucji lokalnych. Swoją obecnością zaszczycili uroczystość również Przedstawiciele uczelni i szkół technicznych z Podkarpacia oraz Krakowa a także wielu gości z instytucji i stowarzyszeń branży kolejowej w Polsce a przede wszystkim Klienci firmy Knorr-Bremse w Polsce i Europie.

Gospodarzami wydarzenia był Pan Jacek Biłas – Prezes Zarządu Knorr Bremse w Polsce oraz Damian Kasza – Dyrektor Zakładu w Rzeszowie.

-„Dzisiejsze otwarcie to zwieńczenie kilkunastu miesięcy ciężkiej pracy nie tylko na placu budowy. Wspieraliśmy Knorr-Bremse na każdym etapie, zaczynając od znalezienia idealnej lokalizacji – w Strefie Ekonomicznej Rzeszów-Dworzysko, w której realizowaliśmy już inwestycje, co pozwoliło na optymalne przeprowadzenie procesu deweloperskiego. Kompleksowe, elastyczne i proaktywne podejście dedykowanego zespołu BTS Panattoni umożliwiło sprawnie doprowadzić projekt do końca i ruszyć firmie Knorr-Bremse z kolejną strategiczną inwestycją o kontynentalnym zasięgu – komentował w dniu wydarzenia Marek Foryński, BTS Managing Director w Panattoni.

Źródło: Panattoni.

WGN: Analiza rynku nieruchomości po wejściu w życie programu „Bezpieczny Kredyt 2%”

a6c07082fe9a7e2a00bc885c2b072ef0ff358e5f
Na 54. Kongresie Grupy WGN, który odbył się w dniach 20-22 października 2023r. w Hotelu Austeria Conference&Spa poruszonych zostało wiele zagadnień związanych z aktualną sytuacją na rynku nieruchomości w Polsce.

Podczas intensywnych szkoleń dokonano analizy rynku nieruchomości po wejściu w życie programu „Bezpieczny Kredyt 2%”. Ten temat podjął Prezes Zarządu Europejskiego Instytutu Nieruchomości Jacek Kolibski.
Ekspert mówił o warunkach dołączenia do programu. Nie pominięto danych statystycznych, które obrazują aktualne zainteresowanie programem „Pierwsze Mieszkanie”.

Czytaj więcej: TUTAJ.

Nieruchomość inwestycyjna UP2U zaoferuje mieszkania na wynajem

PRS w Poznaniu_wizualizacja_fot. materiały prasowe Trei (1)
Nieruchomość inwestycyjna UP2U zaoferuje mieszkania na wynajem. Deweloper Trei Real Estate Poland otrzymał pozwolenie na budowę osiedla przy ulicy Piątkowskiej w Poznaniu.

Nieruchomość inwestycyjna UP2U będzie oferować w sumie 460 mieszkań dostępnych w formie najmu instytucjonalnego. Jest to pierwszy PRS w polskim portfolio dewelopera, który dotychczas dynamicznie rozwijał się w sektorze nieruchomości handlowych i mieszkań na sprzedaż. Realizacja całej inwestycji zakończy się w 2026 roku, a jej generalnym wykonawcą jest firma Pekabex.

W lipcu 2022 roku deweloper rozpoczął przygotowanie działki przy ulicy Piątkowskiej od relokacji supermarketu, który znajdował się na zakupionym przez niego terenie. Po zakończeniu procesu wyburzenia sklepu i budowie nowej nieruchomości dla sieci Biedronka na sąsiedniej działce, Trei przystępuje do realizacji kompleksu mieszkaniowego na wynajem.

„Przyjęta przez nas strategia zakłada rozwój w ramach inwestycji mieszkaniowych i PRS w aglomeracjach i miastach wojewódzkich. Ze względu na potencjał gospodarczy, rozwiniętą infrastrukturę oraz silne ośrodki studenckie, wybraliśmy Poznań jako lokalizację naszego pierwszego kompleksu mieszkaniowego na wynajem. Zostanie on wprowadzony na rynek pod naszą marką UP2U, skierowaną do odbiorców poszukujących komfortowych, a zarazem elastycznych warunków w sektorze najmu”. – mówi Jacek Wesołowski, Dyrektor Zarządzający Trei Real Estate Poland.

Rozpoczęcie budowy planowane jest jeszcze w tym roku, a pierwsi mieszkańcy wprowadzą się już pod koniec 2025 roku.

Źródło: Trei Real Estate.

PINK opublikował dane dotyczące rynku biurowego na głównych rynkach regionalnych za III kwartał 2023 roku

anders-jilden-Sc5RKXLBjGg-unsplash
Polska Izba Nieruchomości Komercyjnych (PINK) opublikowała dane dotyczące rynku powierzchni biurowych na ośmiu głównych rynkach regionalnych w Polsce (Kraków, Wrocław, Trójmiasto, Katowice, Poznań, Łódź, Lublin, Szczecin) za trzeci kwartał 2023 roku. Podsumowanie dotyczy istniejących zasobów nowoczesnej powierzchni biurowej, nowych obiektów oddanych do użytku, wielkości transakcji wynajmu oraz ilości powierzchni niewynajętej.

Na koniec trzeciego kwartału 2023 roku całkowite istniejące zasoby nowoczesnej powierzchni biurowej na ośmiu głównych rynkach regionalnych wyniosły 6 631 300 m kw. Niezmiennie największymi rynkami biurowymi w Polsce (po Warszawie) pozostawały Kraków (1 776 600 m kw.), Wrocław (1 354 000 m kw.) oraz Trójmiasto (1 046 800 m kw.).

W trzecim kwartale 2023 roku do użytkowania oddano obiekty o łącznej powierzchni 119 700 m kw. Największymi zrealizowanymi projektami były: Craft (Ghelamco, 26 700 m kw.) w Katowicach, Kreo (Ghelamco, 24 000 m kw.) w Krakowie oraz rozbudowa Nowej Renomy we Wrocławiu (Globalworth, 23 400 m kw.)

Na koniec września 2023 roku na ośmiu głównych rynkach regionalnych do wynajęcia od zaraz było oferowane około 1 145 000 m kw. powierzchni biurowej, co odpowiada współczynnikowi pustostanów na poziomie 17,3% (wzrost o 0,5 p.p. kw./kw. oraz wzrost o 2,1 p.p. w porównaniu do analogicznego okresu w 2022 roku). Najwyższy wskaźnik niewynajętej powierzchni odnotowano w Katowicach – 23,2%, a najniższy w Szczecinie – 5,2%.

Całkowity wolumen transakcji najmu zarejestrowanych w trzecim kwartale 2023 roku wyniósł 198 400 m kw., co jest o prawie 20% większym wynikiem względem ubiegłego kwartału oraz o ponad 85% więcej względem analogicznego kwartału roku 2022. Najwięcej powierzchni biurowej zostało wynajęte w Trójmieście (58 400 m kw.), Krakowie (38 300 m kw.) oraz Wrocławiu (33 800m kw.)

W trzecim kwartale 2023 roku najwyższy udział odnotowany w strukturze transakcji najmu przypadł nowym umowom (z uwzględnieniem umów przednajmu i powierzchni wynajętych na potrzeby własne przez właścicieli budynku), które stanowiły 58% aktywności. Renegocjacje i przedłużenia obowiązujących kontraktów odpowiadały za 37,5% zarejestrowanego popytu, a ekspansje za 4,5%.

Do największych transakcji zawartych w trzecim kwartale 2023 zaliczamy dwie transakcje w Gdańsku: wynajęcie na potrzeby własne właściciela budynku całości powierzchni swojej siedziby (budynek IGK6) przez firmę Intel o wielkości 23 000 m kw. oraz przedłużenie umowy najmu poufnego najemcy z sektora energetycznego w budynku Olivia BC: Business Gate o powierzchni 16 900 m kw., trzecią największą transakcją było przedłużenie najmu przez firmę EY w budynku Sagittarius we Wrocławiu o powierzchni 11 000 m kw.

Źródłem informacji są firmy doradcze działające na rynku nieruchomości komercyjnych (Axi Immo, BNP Paribas Real Estate, CBRE, Colliers, Cushman & Wakefield, JLL, Knight Frank, Newmark Polska, Savills).

Źródło: Polska Izba Nieruchomości Komercyjnych.

Rosną ceny nieruchomości – w jaki sposób inwestować mądrze na rynku nieruchomości w Polsce?

jodko
Rosną ceny nieruchomości – w jaki sposób inwestować mądrze na rynku nieruchomości w Polsce? Ani wysokie stopy procentowe ani inflacja, ani wcześniej pandemia nie zahamowały popytu na inwestycje w nieruchomości. Z danych SonarHome wynika, że dziś roczny wzrost cen wynosi już nie w granicach 3 proc., jak to było jeszcze pół roku temu, ale ponad 17 proc. w Krakowie, ponad 16 proc. w Warszawie, ponad 12 proc. we Wrocławiu. Jak zatem mądrze inwestować w nieruchomości? – Nie tylko miasta. Szukać lokalizacji atrakcyjnych turystycznie, zwracać uwagę na plan zagospodarowania i rozplanowania inwestycji w długim czasie – radzi Radosław Jodko, ekspert ds. Inwestycji. 

– Na początku 2023 roku wydawało się, że wzrost kosztów finansowania studził będzie potencjał inwestorów. Rosnące ceny energii, stopy procentowe, inflacja i pogarszająca się sytuacja makroekonomiczna to zjawisko globalne, które skłoniło inwestorów do szukania możliwości bezpiecznego lokowania swoich pieniędzy. Okazuje się, że nieruchomości wciąż należą do tych, które oceniamy jako bezpieczne. Dlaczego? Większość z nas uznaje, że jest to coś namacalnego, zrozumiałego i dzięki temu wierzymy, że jest mniej ulotne. Miastom pomaga przede wszystkim migracja – od lat obserwujemy trend wyludniania się mniejszych miast i migracji ludności do wielkich aglomeracji – zwraca uwagę Radosław Jodko, ekspert ds. Inwestycji RRJ Group.
Potwierdzają to rosnące ceny na rynku pierwotnym, ale także rosnące ceny najmu. Z danych SonarHome wynika, że we wrześniu 2023 roku roczny wzrost cen wynosi nawet ponad 17 proc. (Kraków). Niewiele mniej, bo o ponad 16 proc. wzrosły ceny w Warszawie, o ponad 12 proc. we Wrocławiu, a w Łodzi czy w Katowicach wzrost waha się między 7 a 10 proc.

– Z pewnością polski rynek nieruchomości nie jest nasycony. Młodzi nie chcą mieszkać z rodzicami i już nawet milenialsi zaczynają myśleć o własnym M. Jeszcze ciekawiej sytuacja przedstawia się z inwestycjami, przy czym inwestorzy indywidualni często szukają innego typu lokalizacji – chętnie wybierają Hiszpanię czy Włochy. Czy jest to dobry kierunek? Jeśli jest to zakup domu bądź mieszkania, z którego chcemy korzystać wyłącznie okazjonalnie, na przykład w wakacje, wtedy niekoniecznie, ponieważ nie kalkulują się koszty utrzymania. Dane te pokazują jednak pokazuje pewien trend: szukamy atrakcyjnych turystycznie lokalizacji. Polska pod tym względem również jest atrakcyjna dla inwestorów – wyjaśnia Jodko.

Jak podkreśla, w 2023 roku (i prawdopodobnie również w przyszłym) jedne z najciekawszych inwestycji znajdują się na Mazurach, szczególnie w regionach, które uchodzą za dzikie, mało zaludnione, a jednocześnie stanowią raj dla żeglarzy czy miłośników tego typu turystyki wodnej.

– Obserwuję duże zainteresowanie inwestorów projektami znajdującymi się w atrakcyjnych turystycznie lokalizacjach, kiedy w dodatku inwestycja pokazana jest w całościowym planie w długim okresie, najlepiej z kilkoma wariantami możliwości uzyskania zwrotu z inwestycji. To pozwala policzyć możliwe zyski, ale też zaplanować, do kogo możemy trafić z taką inwestycją – podsumowuje Jodko.

Źródło: Radosław Jodko, ekspert ds. Inwestycji. 

Branża nieruchomości w Polsce szuka zielonych rozwiązań

kosieniak
Branża nieruchomości w Polsce szuka zielonych rozwiązań. Już nie tylko panele fotowoltaiczne czy pompy ciepła. Na rynku nieruchomości szuka się bardziej zaawansowanych rozwiązań, zwłaszcza w branży sanitarnej zajmującej się ogrzewaniem, wentylacją i klimatyzacją. – Zdarza się coraz częściej, że w budowie nowych zakładów produkcyjnych znane brandy decydują się na wybór rozwiązań nie najtańszych, lecz najlepiej działających z punktu widzenia ochrony środowiska i wykorzystania naturalnych zasobów – przyznaje Marcin Kosieniak, MEP specialist. 

Presja regulacyjna UE, wymuszona celami klimatycznymi, w przypadku budowy, rozbudowy albo rewitalizacji zakładów produkcyjnych nakłada na projektantów szczególnie dużo obowiązków związanych z szukaniem proekologicznych rozwiązań.
Panele fotowoltaiczne, pompy ciepła, wykorzystanie ogrzewania pasywnego – to tylko nieliczne możliwości dostępne dla specjalistów MEP, którzy zajmują się precyzyjnymi wyliczeniami pozyskiwania i wydatkowania ciepła czy wody. Nierzadko także wiele zakładów wymaga specjalnych stref do prowadzenia badań, które wymagają kompletnie innego podejścia.

Jak zmieniają się trendy w tego typu projektowaniu? 
– Prowadzimy kilka takich projektów rocznie i widzimy, jak wiele zależy od decydentów. W większości wciąż liczy się wybór najbardziej optymalnego zastosowania, biorąc pod uwagę koszty oraz ochronę środowiska. Ale w kilku przypadkach – nad takim właśnie kończymy prace projektowe – inwestor, posiłkując się specjalistą ds. zrównoważonego rozwoju ze Szwajcarii, wybrał rozwiązanie droższe, za to technologicznie zdecydowanie bardziej innowacyjne – opisuje Kosieniak.

Zastosowanie pomp ciepła do chłodzenia i ogrzewania poszczególnych stref należy do standardowych zastosowań w zakładach produkcyjnych, szczególnie w tym przypadku, gdy linie produkcyjne emitują duże ilości ciepła, które można wykorzystać jako dolne źródło i wprowadzić do ogrzewania, ciepłej wody lub wykorzystać do innych celów procesu lub budynku.

– Jednak już wykorzystanie po analizie możliwości grzania i chłodzenia bezpośrednio z rur zakładu, na przykład stosując ten rodzaj ciepła do chłodzenia klimakonwektorami, nie jest tak oczywistym rozwiązaniem. I kiedy oceniający projekt po stronie inwestora potrafią docenić taki nasz pomysł, czujemy, że mamy do czynienia z nowym podejściem, wyprzedzającym niejako swoją epokę – uważa Kosieniak.

Innowacje w służbie ESG 
Innowacje to nie tylko skuteczne zastosowanie modelowania graficznego i modelu obliczeń. Często jest to praca kreatywna inżynierów szukających najbardziej optymalnych rozwiązań – z punktu widzenia wykorzystania warunków, które ma dany zakład, a także z punktu widzenia wpływu na środowisko.

Na czym polega zastosowanie tego typu innowacji?
– Zacząć trzeba od tego, że w przypadku dużych realizacji znanych brandów dziś to właśnie eksperci specjalizujący się w wąskich rozwiązaniach technologicznych oceniają przydatność i zasadność okresowych rozwiązań. I co ważne, biorą pod uwagę zarówno cel środowiskowy, jakim jest wpływ na klimat, oszczędność energii, koszt technologii i zaproponowanych rozwiązań. Dodatkowo uwzględniają też czynniki takie, jak działanie w długim okresie, czyli w jaki sposób technologia pomoże nam uzyskać cele klimatyczne wykorzystując rozwiązania najbardziej adekwatne i skuteczne, a nie jedynie kosztowo najniższe. Tak właśnie odbywa się to w jednym z naszych ostatnich projektów, w których specjalista ze Szwajcarii zaakceptował i wyróżnił zaproponowane przez nas rozwiązanie, choć było wyższe kosztowo – wyjaśnia Marcin Kosieniak, MEP specialist, współwłaściciel biura projektowego PM Projekt.

Zrównoważony rozwój bez pozorowanych działań
Czy często zdarzają się takie przypadki wyboru droższego rozwiązania, za to lepszego z punktu widzenia ochrony środowiska?

– Coraz częściej, choć przyznać trzeba, że dotyczy to dużych marek, które chcą skutecznie rywalizować w byciu eko, a nie tylko pozorować działania. To daje pole do popisu nam, specjalistom zajmującym się systemami HVAC, czyli branży sanitarnej zajmującej się ogrzewaniem, wentylacją i klimatyzacją. I sprawia nam ogromną frajdę taki rodzaj wyzwań, w których możemy przeanalizować warunki zakładu na miejscu i maksymalnie spójnie z nimi zaproponować rozwiązania technologiczne – podsumowuje Kosieniak.

Autor: Marcin Kosieniak – projektant instalacji sanitarnych, biegły sądowy, ekspert specjalizujący się w prowadzeniu projektów w Polsce i za granicą, w tym wykorzystaniu innowacyjnych rozwiązań projektowych. Współwłaściciel bydgoskiego biura projektowego PM Projekt. Jako biegły sądowy wydaje opinie w zakresie instalacji sanitarnych.

materiał prasowy

Deweloper Echo Investment buduje biurową nieruchomość inwestycyjną Swobodna SPOT we Wrocławiu

Swobodna SPOT_1
Deweloper Echo Investment buduje biurową nieruchomość inwestycyjną Swobodna SPOT we Wrocławiu.

Nieruchomość inwestycyjna Swobodna SPOT to nowa inwestycja Echo Investment przy ulicy Swobodnej 60 we Wrocławiu. Projekt w biznesowym centrum miasta zaoferuje łącznie 41 600 mkw. powierzchni na wynajem. Dwa biurowce i łączący je zielony, miejski pasaż zaprojektowali architekci z pracowni Kuryłowicz & Associates.

Najpierw wybudowany zostanie 11-piętrowy budynek o powierzchni 16 000 mkw. położony na skrzyżowaniu ulic Swobodnej i Gwiaździstej. Zakończenie budowy planowane jest na II kwartał 2025 roku. Drugi budynek, który dostarczy na rynek kolejne 25 600 mkw. powierzchni, planowany jest na III kwartał 2026 roku.

W Echo Investment mocno wierzymy w biznesowy potencjał Wrocławia. Stolica Dolnego Śląska skutecznie przyciąga inwestorów, a bogata oferta edukacyjna, rozrywkowa i kulturalna to atuty miasta, z których korzystają zarówno pracodawcy, jak i pracownicy. Potwierdza to pierwsze miejsce w rankingu fDi Intelligence dla średnich europejskich miast w kategorii „Przyjazność dla biznesu”. Swobodna SPOT czerpie z naszych najlepszych doświadczeń i najnowszych trendów biurowych, a sukces pobliskiego MidPoint71 pokazał, że firmy doceniają wysoki standard naszych wrocławskich budynków. – mówi Katarzyna Kubicka, dyrektor regionalna w Echo Investment.

Projektując Swobodna SPOT dużo uwagi poświęciliśmy na harmonijne wkomponowanie projektu w otaczającą tkankę miejską. Zależało nam na stworzeniu przyjaznego miejsca, które będzie dobrze służyć przyszłym pracownikom oraz najbliższej okolicy. Budowanie nowych relacji służbowych i społecznych wesprze zielony miejski pasaż inspirowany krajobrazem górskiego kanionu. Stopniowe uskoki wieńczące obie bryły nadadzą im dynamiki i stworzą tarasy rekreacyjne na dachach. – dodaje Krzysztof Pydo, architekt z pracowni Kuryłowicz & Associates.

Źródło: Echo Investment.

Rosnący popyt na nieruchomości to dobra okazja dla firm ogrodniczych

asdfg
Polacy najczęściej budują domy, których metraż wynosi od 101 do 150 metrów kwadratowych – takiej odpowiedzi udzieliło ponad 40 proc. osób w najnowszych badaniu „Jakie domy budowano w Polsce w 2022 roku”1. Na drugim miejscu znajdują się nieruchomości o powierzchni od 151 do 200 metrów kwadratowych – na taki dom zdecydował się co piąty badany. Jedynie co dziesiąty deklaruje budowę obiektów o metrażu powyżej 200 metrów kwadratowych. Rosnący popyt na nieruchomości to dobra okazja dla… firm ogrodniczych, by zwiększyć sprzedaż. Co zrobić, aby dotrzeć do klientów?

Jak podaje Główny Urząd Statystyczny, koniunktura w budownictwie wciąż jest na sporym minusie, ale przez miesiąc nastroje firm budowlanych nieco się poprawiły. Po okresie pandemii i niepewności na rynku nieruchomości, wielu Polaków zdecydowało się na budowę domu. Coraz chętniej wybierają jako lokalizację tzw. sypialnie dużych miast. Właśnie tam powstaje najwięcej nieruchomości.

Polacy wolą ciszę i świeże powietrze, a to zapewniają mniejsze miejscowości. Trend w kierunku budowania domów to dobra okazja dla firm ogrodniczych, by zwiększyć sprzedaż i powalczyć o klienta. Jak bowiem wynika z danych, infrastruktura wokół domu odgrywa dla właścicieli posesji duże znaczenie. Dla 37 proc. osób ogród jest kluczowym elementem ich idealnego domu, podczas gdy 33% podkreślało znaczenie zaaranżowania tarasu lub balkonu2. Jak firmy ogrodnicze mogą dotrzeć do klientów? Oto kilka sposobów.

Kluczowa jest dobra strona internetowa

Aby wyróżniać się spośród konkurencji firmy ogrodnicze powinny podejmować szereg działań promocyjnych. Jednym z nich jest zbudowanie responsywnej strony internetowej wraz ze sklepem. Aż 77 proc. Polaków robi zakupy online, a z roku na rok kanały e-commerce zyskują na znaczeniu. Kupujący przez Internet to częściej mieszkańcy dużych miast, osoby z wyższym wykształceniem oraz dobrze oceniające sytuację finansową swojego gospodarstwa domowego3. Dlaczego sklep internetowy jest ważnym elementem sprzedażowym? Wyjaśnia Sebastian Kopiej, Prezes Zarządu agencji PR Commplace.

– Strona internetowa jest dla klientów dostępna przez całą dobę, przez wszystkie dni tygodnia, co oznacza, że mogą zapoznać się z ofertą i informacjami o firmie o dowolnej, dogodnej dla nich porze. Dzięki temu można przyciągnąć klientów, którzy preferują niestandardowe godziny na dokonywanie zakupów. Ponadto, online można kupować bez wychodzenia z domu. To szczególnie ważne dla osób, które potrzebują danych produktów, a nie mają zbyt wiele czasu, by chodzić po sklepach. – wyjaśnia Sebastian Kopiej. – Należy pamiętać, że strona jest wizytówką firmy. Jeśli będzie odpowiednio zbudowana i będzie posiadała przyjazne dla odbiorcy grafiki, wówczas zachęcimy konsumentów do zakupu w naszym sklepie. – dodaje.

Dlaczego jeszcze warto mieć nowoczesną stronę internetową? Można wykorzystać ją do prowadzenia kampanii marketingowych. Np. publikować treści na blogu, udostępniać informacje o promocjach, organizować konkursy lub oferować rabaty tylko dla użytkowników odwiedzających naszą stronę.

Pamiętajmy o social mediach

Jak wynika z badania „Social media w Polsce i na świecie. Raport Digital 2023” czas, jaki poświęca się średnio na świecie social mediom, to 2h i 31 min. To o 3 minuty dłużej w porównaniu z poprzednim rokiem. Co trzecia osoba przyznaje, że w social mediach poszukuje ciekawego contentu, a 27,3 proc. szuka inspiracji zakupowych. Firmy ogrodnicze powinny wykorzystać ten trend i zainwestować w prowadzenie ciekawego profilu.

Obecność w mediach społecznościowych pozwala firmom dotrzeć do szerokiego grona potencjalnych klientów. Pomaga w budowaniu świadomości marki, umożliwia także prezentowanie produktów lub usług. Social media dają klientowi możliwość bezpośredniego kontaktu z firmą, pomagają rozwiązywać problemy i sprawiają, że konsument ma poczucie bycia bliżej przedsiębiorstwa. Liczne badania wskazują także, iż treści prezentowane w social mediach wpływają na decyzje zakupowe. Nie dziwi fakt, że z roku na rok rośnie rynek influencer marketingu.

Dotrzyj do mieszkańców danej lokalizacji za pomocą Google Ads

Jeśli już firma posiada nowoczesną stronę internetową i jest obecna w social mediach, pora na zainwestowanie w Google Ads. Za pomocą tego narzędzia można dotrzeć do osób z określonego obszaru i tam kierować naszą kampanię.

– Google Ads zapewnia nam możliwość geo-targetingu, czyli precyzyjnego określenia, do kogo ma trafić przekaz reklamowy. Możemy wybrać konkretne miasto, region czy wprowadzić współrzędne geograficzne. Google Ads umożliwia nam doprecyzowanie targetu i dostosowanie parametrów targetowania, takich jak wiek, płeć, zainteresowania czy zachowania online, aby zoptymalizować kampanię i dotrzeć do odpowiednich odbiorców – tłumaczy ekspert z Commplace.

Kolejnym ważnym elementem, na jaki powinny zwrócić uwagę firmy ogrodnicze, są opinie w Internecie. Według badań BrightLocal, Google jest najpopularniejszym źródłem wiedzy i opinii o lokalnych firmach. Aż 87 proc. osób sprawdza je, zanim zdecyduje się na zakupy w konkretnym miejscu czy u konkretnej firmy. Dlatego tak ważne jest, by opinie o niej były pozytywne.

Firmy ogrodnicze mają obecnie doskonałą okazję do rozwoju i zwiększenia swojej popularności. Kluczem do sukcesu jest elastyczność, dostosowanie się do potrzeb klientów oraz wykorzystywanie nowoczesnych narzędzi marketingowych, takich jak media społecznościowe i e-commerce.

1 https://www.oferteo.pl/raport/jakie-domy-budowano-w-polsce-w-2022-roku-czesc-1-raport
2 Badania Otodom
3 Raport E-commerce 2022. IAB Polska

Źródło: PR Commplace.

Zmiany w postrzeganiu przestrzeni coworkingowych na rynku nieruchomości inwestycyjnych

Coworking_Sopla_Kraków_Wadowicka 3B (2)
Zmiany w postrzeganiu przestrzeni coworkingowych na rynku nieruchomości inwestycyjnych. Choć idea coworkingów kojarzy się głównie z obiektami w ścisłym centrum, coraz częściej uwagę skupiają także biura dostępne na obrzeżach miast. Jest to nie tylko nowa perspektywa w sposobie myślenia o pracy, ale także szansa na wykorzystanie potencjału dostępnych lokalizacji. To właśnie ta świeża perspektywa przyciąga uwagę przedsiębiorców, freelancerów czy przedstawiciele start-up’ów, którzy pragną znaleźć komfortowe stanowiska pracy z dala od miejskiego zgiełku, blisko miejsc zamieszkania. O tym, jakie korzyści płyną z wynajęcia przestrzeni coworkingowej na obrzeżach miast opowiada Grażyna Capiga, ekspertka firmy Sopla.

Optymalizacja budżetu

Wynajem biura czy nawet pojedynczego stanowiska pracy w ścisłym centrum miasta zazwyczaj obarczony jest znacznymi kosztami. W przypadku coworkingów na obrzeżach ceny są bardziej atrakcyjne, co ma znaczenie zwłaszcza dla niewielkich firm, startupów i freelancerów, którym często zależy na ograniczeniu kosztów prowadzenia działalności, przy jednoczesnym posiadaniu komfortowego środowiska pracy. Ponadto, poza zatłoczonym centrum dużych miast łatwiej jest znaleźć bezpłatny bądź tańszy parking.

– Lokalizacja to kluczowy czynnik przy wyborze przestrzeni biurowej, zarówno dla małych i większych firm. Choć panuje przekonanie, że najlepszym wyborem są biura w centrum, nie zawsze pokrywa się to z rzeczywistością. W przypadku coworkingów na obrzeżach koszt wynajmu pojedynczego stanowiska mieści się zazwyczaj w przedziale od 1 000 do 1 300 zł za miesiąc, podczas gdy w centrum wynosi on już 2 000 zł lub nawet 3 000 zł za miesiąc. Biura coworkingowe poza centrum są w dalszym ciągu mniej oblegane, w związku z czym proces ich wynajmu przebiega szybciej. Podobnie wygląda to, np. w sytuacji rezerwacji sali konferencyjnej czy korzystania ze sprzętów kuchennych – pracownicy nie muszą czekać w długich kolejkach.

Koniec z zatłoczoną komunikacją miejską

Dzięki wynajęciu stanowiska lub przestrzeni coworkingowej na obrzeżach miasta można ograniczyć liczbę podróży do centrum, a co za tym idzie – skrócić czas spędzany w korkach oraz zatłoczonej komunikacji miejskiej. Jest to świetny sposób na oszczędność czasu w szczególności dla osób mieszkających z dala od centrum. Świetnie rozwinięta infrastruktura dla rowerzystów umożliwia dotarcie do biura z dala od miejskiego zgiełku. Dodatkowe wolne chwile można poświęcić, np. na kontakt z bliskimi czy rozwijanie prywatnych zainteresowań.

Bliskość natury i relaks

Obrzeża miasta stają się coraz bardziej atrakcyjne także z innych powodów. Jednym z nich jest stale rosnący trend powrotu do natury. Coraz więcej osób docenia dostęp do przyrody oraz udogodnień, które oferują tereny na obrzeżach, a także pragnie żyć z poszanowaniem dla środowiska. Widać to m.in. poprzez silny rozwój marek eko czy skupienie firm na zrównoważonym rozwoju w duchu zasad ESG.

Tereny na obrzeżach miast często oferują dostęp do zieleni i świeżego powietrza, co może pozytywnie wpłynąć na zdrowie i samopoczucie pracowników. Spokojniejsze otoczenie o mniejszej ilości rozpraszających bodźców może też zapewnić lepsze warunki do skoncentrowanej pracy i kreatywności, a tym samym znacząco poprawić produktywność zatrudnionych osób. Aspekty takie jak zielone widoki z okien czy możliwość dłuższych spacerów w czasie przerw od pracy oraz dostęp do terenów rekreacyjnych przekładają się również na wzrost ogólnej jakości życia pracowników.

W dzisiejszym świecie jesteśmy nieustannie wystawiani na ogromną ilość bodźców. Jednym z nich jest oczywiście hałas – nie wszyscy zdają sobie jednak sprawę, że zanieczyszczenie nim może negatywnie wpływać na ogólne samopoczucie. Dotyczy to głownie zdrowia psychicznego i poziomu odczuwanego stresu, który objawia się m.in. niekomfortowym spięciem organizmu. Poprzez pracę z dala od centrum pracownicy mogą choć częściowo zminimalizować ten problem, co sprzyja ich wydajności i generowaniu innowacyjnych pomysłów.

Home Office a work-life balance

Aby zadbać o swój komfort część osób wybiera pracę z domu (tzw. home office). Jednak i to rozwiązanie bywa kłopotliwe, ponieważ łatwo wtedy zatracić równowagę pomiędzy pracą a życiem prywatnym, m.in. poprzez wykonywanie obowiązków do późnych godzin wieczornych. Wiąże się to również z koniecznością wyposażenia miejsca pracy w odpowiednie narzędzia, choćby drukarkę czy skaner. Jestem przekonana, że wynajem przestrzeni poza centrum, a blisko miejsca zamieszkania, jest świetnym rozwiązaniem dla dużej grupy osób, którym zależy na ograniczeniu swojego budżetu oraz tym, które cenią sobie przyjazne i komfortowe warunki pracy w naturalnym środowisku.

Komentarz Grażyny Capigi, ekspertki Sopla Sp. z o.o.

Największe w Polsce centrum designu z salonem o powierzchni niemal 550 metrów kw.

1. Primavera Furniture materiały prasowe
Największe w Polsce centrum designu z salonem o powierzchni niemal 550 metrów kw.. Warszawska Domoteka, czyli największe w Polsce centrum designu, podpisała umowę z marką Primavera Furniture, cenionym polskim producentem mebli klasy premium.

Umowa między podmiotami została podpisana na okres 7 lat. Najemca zdecydował się na lokal o powierzchni niemalże 550 m2. Jak podkreśla Właściciel obiektu, produkty Primavera Furniture będą perfekcyjnym dopełnieniem wyselekcjonowanej i różnorodnej oferty Domoteki. Salon polskiej marki otworzy się już w styczniu 2024 r.

Primavera Furniture to ceniony polski producent wysokiej klasy mebli tapicerowanych, a także stołów i stolików, który w swojej ofercie posiada zarówno przedmioty do wyposażenia wnętrz, jak i kolekcje mebli ogrodowych. Już niebawem marka Primavera Furniture otworzy swój salon w Domotece, największym w Polsce centrum designu. Podpisana właśnie na okres 7 lat umowa najmu dotyczy powierzchni o wielkości 544,44 m2, zlokalizowanej na parterze budynku. Za wynajem lokali w nieruchomości odpowiada agencja Cushman & Wakefield, wieloletni partner Domoteki.

Jak podkreśla przedstawiciel Właściciela Domoteki, produkty polskiej marki stanowić będą perfekcyjne uzupełnienie oferty komercyjnej obiektu. Aktualnie na tę szeroką ofertę składa się ponad 50 salonów z przedmiotami i akcesoriami dedykowanymi wnętrzom o różnej funkcji i stylistyce. Łącznie to ponad 600 polskich i zagranicznych marek, z których część dostępna jest wyłącznie w Domotece. Salon Primavera Furniture znajdzie się więc wśród takich wnętrzarskich marek premium jak: BoConcept, Dion, Hastens, NAP, Natuzzi Editions czy Rolf Benz.

mat.pras.

Park handlowy Zakopianka w pełni skomercjalizowany

EPP_Park Handlowy ZakopiankaDo grona najemców krakowskiego Parku Handlowego Zakopianka dołączył nowy najemca – marka VENEZIA. W efekcie nieruchomość komercyjna została w pełni skomercjalizowana.

Salon marki VENEZIA powitał już pierwszych klientów, z kolei otwarcie sieci restauracji Burger King zaplanowano na IV kwartał 2023 r.
Ponadto podpisana została również umowa z siecią restauracji Burger King, dzięki czemu Park Handlowy Zakopianka, zarządzany przez EPP, osiągnął 100% poziom najmu.

– Dogodna lokalizacja naszego kompleksu handlowego i stabilna, dobrze dopasowana oferta uwzględniająca najpopularniejsze marki w swoich kategoriach to skuteczna kombinacja, która od lat przyciąga klientów z Krakowa i okolic. W ramach najnowszych działań leasingowych podpisaliśmy umowy na ostatnie wolne metraże. To duży sukces, podkreślający atrakcyjność tej lokalizacji w oczach najemców komentuje Tomasz Nowakowski, Asset Manager w EPP.

Park Handlowy Zakopianka to jedna z największych lokalizacji usługowo-handlowych w Małopolsce. Obiekt wyróżnia dogodne położenie przy jednej z głównych dróg krajowych oraz obwodnicy Krakowa.

Źródło: EPP.

SAVILLS: Inwestorzy stawiają na bardziej agresywną strategię inwestycyjną na europejskim rynku nieruchomości

Mark Richardson Savills_2_low res
Z najnowszego badania ankietowego przeprowadzonego przez międzynarodową firmę doradczą Savills* wśród inwestorów zarządzających aktywami w Europie i krajach Bliskiego Wschodu o łącznej wartości przekraczającej 500 mld euro wynika, że prawie jedna trzecia z nich planuje przyjąć bardziej agresywną strategię inwestycyjną w najbliższych 12 miesiącach, poszukując okazji do lokowania kapitału w segmencie value-add. Oznacza to wzrost w porównaniu z ubiegłoroczną analizą, w której takie podejście deklarowało zaledwie 14 proc. respondentów. Ponadto zmniejszył się odsetek inwestorów preferujących bardziej ostrożną strategię w kolejnych 12 miesiącach – z 55 proc. do 28 proc.

Zdaniem inwestorów priorytetowe sektory to:

  1. Miejskie obiekty logistyczne

  2. Wielkopowierzchniowe obiekty logistyczne

  3. Mieszkania na wynajem

  4. Domy studenckie

  5. Domy senioralne

Przewidujemy, że w najbliższych 12 miesiącach wielu inwestorów nadal będzie poszukiwać aktywów o wartości nieprzekraczającej 100 mln euro, ponieważ wysokie koszty finansowania dłużnego wciąż ograniczają możliwości zawierania większych transakcji. Co ciekawe, inwestorzy w Europie dwukrotnie chętniej będą inwestować kapitał w nieruchomości biurowe położone w COB niż inwestorzy w USA czy Kanadzie. Bez wątpienia ma to związek z faktem, że wskaźniki niewynajętej powierzchni biurowej w Europie są znacznie niższe niż w Ameryce Północnej, a także z dużym zainteresowaniem inwestorów nieruchomościami o wysokim standardzie i rywalizacją o nie w obliczu ograniczonej podaży obiektów w budowie” – mówi Tristam Larder, dyrektor działu europejskich rynków kapitałowych w Savills.

Pomimo wciąż niesprzyjających uwarunkowań makroekonomicznych sektor logistyczny pozostaje w dobrej kondycji. Optymizmem napawa fakt, że głównym celem wielu inwestorów są miejskie, jak i wielkopowierzchniowe obiekty logistyczne w Europie. Jak zawsze wyzwaniem jest znalezienie odpowiedniego produktu inwestycyjnego we właściwej lokalizacji i w przystępnej cenie, ale obserwujemy zmniejszanie się różnic pomiędzy oczekiwaniami kupujących i sprzedających, co pozwala prognozować wzrost wolumenów transakcji inwestycyjnych w tym sektorze w najbliższych 12 miesiącach” – komentuje Marcus de Minckwitz, dyrektor działu nieruchomości przemysłowych i logistycznych w regionie EMEA, Savills.

Strategie ESG posiadają wszyscy inwestorzy, z którymi rozmawialiśmy. Ponadto w porównaniu z ubiegłym rokiem zaobserwowaliśmy wzrost zainteresowania zakupem wyłącznie aktywów spełniających wymagania ESG oraz realizacją strategii zakładającej podejmowanie działań w kierunku ich spełnienia. To również tłumaczy, dlaczego niewystarczająca podaż odpowiednich produktów inwestycyjnych – oprócz niewystarczającej korekty cen i kosztów finansowania dłużnego – stanowi jedną z największych barier dla inwestorów na europejskim rynku nieruchomości komercyjnych” – dodaje Mike Barnes, Associate Director, dział badań w Europie, Savills.

Najnowsze dane i transakcje sfinalizowane w sektorze nieruchomości przemysłowych i logistycznych w Polsce wskazują na fakt, że niektórzy inwestorzy nadal koncentrują się na poszukiwaniu najbardziej atrakcyjnych aktywów w tym segmencie. Pomimo sygnałów świadczących o negatywnych nastrojach na rynku nieruchomości zainteresowanie inwestorów sektorem przemysłowym i logistycznym w Polsce utrzymuje się na stabilnym poziomie i dotyczy głównie aktywów o wartości nieprzekraczającej 100 mln euro” – mówi Mark Richardson, dyrektor działu doradztwa inwestycyjnego Savills w Polsce.

Według wstępnych szacunków firmy doradczej Savills, wolumen transakcji inwestycyjnych na rynku nieruchomości w Polsce w okresie od stycznia do września 2023 r. był o około 65% niższy niż w roku ubiegłym. Analizowane dane wykazały też spadek średniej wartości transakcji o około 40%. Savills spodziewa się, że na przestrzeni kolejnych trzech kwartałów, sentyment inwestycyjny pozostanie relatywnie niezmienny, z lekkim trendem w kierunku ożywienia.

*Ankietę przeprowadzono we wrześniu 2023 roku i objęła ona 27 paneuropejskich inwestorów z różnych sektorów reprezentujących ponad 500 mld euro kapitału nieruchomości w Europie i na Bliskim Wschodzie.

Źródło: Savills.

AXI IMMO: Rynek nieruchomości komercyjnych w Polsce złapie oddech dopiero w drugiej połowie 2024 r.?

Renata Osiecka 2021 media
Czy rynek nieruchomości komercyjnych w Polsce złapie oddech dopiero w drugiej połowie 2024 r.? Targi EXPO Real w Monachium to znaczące wydarzenie na europejskim rynku inwestycji nieruchomościowych, które co roku przyciąga przedsiębiorców, inwestorów oraz przedstawicieli sektora publicznego. Podobnie jak w latach poprzednich podczas trzech dni wydarzenia omawiano kluczowe trendy, szanse, jak i wyzwania stojące przed sektorem nieruchomości komercyjnych. Renata Osiecka, Partnerka Zarządzająca, AXI IMMO podsumowuje odbywające się w dn. 4-6 października targi EXPO Real.

Renata Osiecka, Partnerka Zarządzająca, AXI IMMO, podsumowuje: „Obecna kondycja rynku nieruchomości komercyjnych to m.in. wypadkowa rosnących stóp procentowych, wysokich kosztów finansowania, kosztów energii, niepewnej sytuacji politycznej i powiązanej ze wszystkim inflacji. Pomimo trudnej sytuacji makroekonomicznej, frekwencja na targach była bardzo wysoka. Dało się wyczuć, że wszyscy uczestnicy rynku nieruchomości poszukują okazji do realizacji wspólnych projektów inwestycyjnych.

Podczas wielu dyskusji poruszano kwestie związane z ESG i dekarbonizacją, cyfryzacją, demografią czy związaną z tym przyszłością rozwoju obszarów miejskich. W trakcie rozmów podnoszono, także tematy poszukiwania okazji na działki inwestycyjne, analizowano lokalne rynki PRS oraz wskazywano trudności w przygotowywaniu wycen nieruchomości. Niemniej kluczowe pozostawały aspekty dotyczące sektora inwestycyjnego i źródeł pozyskiwania kapitału czy budownictwa mieszkaniowego. Po stronie popytu wskazywano na fakt dywersyfikacji strategii najemców w zakresie ekspansji i przyjęcia pozycji wyczekującej.

Wielu ekspertów wskazywało na rosnącą liczbę nieoczywistych inwestycyjnych w sektorze nieruchomości. Zdecydowanie częściej dyskutowano o szukaniu szans, budowaniu wspólnych inicjatyw inwestycyjnych aniżeli prostych transakcji sprzedaży. Jednym z najczęściej wskazywanych sposobów mogą okazać się spółki joint venture, w których kapitał nie będzie pochodził z jednego źródła.

Sektor nieruchomości pomimo przejściowych trudności to perspektywiczny rynek, który ma szansę wrócić na ścieżkę wzrostu już w drugiej połowie 2024 r. Jednocześnie, uczestnicy rynku zwracają uwagę na konieczność elastycznego podejścia do zmieniających się warunków rynkowych i dostosowania strategii inwestycyjnej do nowych okoliczności.

Coraz więcej inwestorów i deweloperów dostrzega znaczenie ESG nie tylko z perspektywy moralnej, ale także jako czynnika wpływającego na rentowność inwestycji. Firmy, które wdrażają inicjatywy związane z ochroną środowiska, społeczną odpowiedzialnością i dobrym zarządzaniem, zyskują konkurencyjną przewagę na rynku. Jednocześnie ESG staje się coraz ważniejszym kryterium dla inwestorów, którzy oczekują, że ich portfele będą zarządzane z uwzględnieniem tych wartości. Inwestycje zgodne z zasadami ESG mogą przynieść zarówno korzyści finansowe, jak i społeczne.

Szczególnie istotne w zakresie przyszłości działań inwestycyjnych pozostają decyzje Europejskiego Banku Centralnego dotyczące wysokości stóp procentowych na kolejne lata. Ich stabilizacja wydaje się kluczowa dla dalszego rozwoju sektora. Wśród inwestorów i deweloperów nie ma jednomyślności czy ożywienie w sektorze nadejdzie już w 2024 r. czy może dopiero 2025 r.”.

Źródło: AXI IMMO.

Colliers: Kolejny kwartał stabilizacji na rynku nieruchomości handlowych w Polsce

Wojtowicz Wojciech_Colliers
Minione miesiące na rynku nieruchomości handlowych w Polsce charakteryzowała stabilność – mimo, że deweloperzy oddali do użytku zaledwie około
43 000 mkw. nowej powierzchni, cały czas pojawiają się nowe marki, a firmy obecne już na polskim rynku powiększają liczbę swoich punktów. Widoczny jest też trend przebudów istniejących obiektów i adaptacji zabytkowych przestrzeni na cele handlowe i usługowe.

– Na koniec III kwartału 2023 r. zasoby powierzchni handlowej na polskim rynku handlowym osiągnęły 12,7 mln mkw, a kolejne 506 000 mkw. jest obecnie w trakcie budowy, z czego blisko 200 000 mkw. zaplanowane jest do oddania do użytku jeszcze w tym roku. W kraju działa 610 centrów handlowych, a nasycenie powierzchnią w przeliczeniu na 1000 mieszkańców wynosi 339 mkw. – mówi Wojciech Wojtowicz, Analityk w Dziale Doradztwa i Badań Rynkowych, Colliers.

Największym nowo otwartym obiektem jest Karuzela Biała Podlaska o powierzchni 19 tys. mkw. GLA. Oddano do użytku też parki handlowe w Jaśle (Go! Park) oraz w Łapach (Vendo Park). Rozbudowano też projekty we Włocławku, Barczewie, Busku-Zdroju oraz Bytomiu.

Zagraniczne nowości

W obszarze najmu powierzchni handlowej pojawili się nowi gracze. Na rynku zadebiutowały marki takie, jak: Candy Pop, która otworzyła sklepy ze słodyczami w warszawskich Złotych Tarasach, marka odzieżowa Solmar, która na debiut wybrała poznańskie centrum Posnania czy amerykańska sieć barów szybkiej obsługi Popeyes z punktem w Pasażu Grunwaldzkim we Wrocławiu (a od września także w Złotych Tarasach w Warszawie). Do listy najemców centrum handlowego Wola Park dołączyła marka biżuteryjna Acium. W stolicy otwarto też pierwszy sklep Decathlon w koncepcie City – na jego lokalizację wybrano budynek biurowy International Business Centre przy stacji metra Politechnika.

Swoją ekspansję kontytuują też zagraniczne firmy już obecne na polskim rynku. W centrach handlowych Magnolia Park we Wrocławiu i Manufaktura w Łodzi otwarto nowe sklepy Primark. Z kolei Half Price uruchomił sklepy m.in. w Pasażu Grunwaldzkim (Wrocław), Karolince (Opole) oraz Lublin Plaza. Podobne działania podejmują sieci marek typu „value retailers”, czyli marki dyskontowe – Woolworth dołączył do grona najemców m.in. Galerii Łódzkiej oraz parku handlowego w Dzierżoniowie, Action otworzył sklepy m.in. w Galerii Nowy Świat (Rzeszów) czy parku handlowym Stop Shop w Kętrzynie, a Dealz m.in. w Galerii Hosso (Koszalin) czy w Ostrowi Mazowieckiej. Do najemców Gemini Park w Bielsku-Białej dołączyło Alpine Pro, a w Warszawie przy ulicy Bartyckiej uruchomiono nowy sklep sieci Castorama.

Przebudowy i adaptacje

– W III kwartale ogłoszono lub rozpoczęto kolejne przebudowy i rozbiórki obiektów handlowych, wśród których wciąż przeważają te dotyczące dawnych budynków Tesco. Planowana jest także rozbiórka poznańskiej Galerii Malta, centrum handlowego Arkady Wrocławskie, centrum Belg w Katowicach, a także ogłoszono plany rozbiórki obiektów w Poznaniu oraz Warszawie, w których mieściły się kina sieci Multikino – mówi Alicja Tucholska-Kuran, Senior Associate, Dział Powierzchni Handlowych w Colliers.

Coraz częściej stosowanym rozwiązaniem jest adaptacja zabytkowych przestrzeni na cele handlowo-usługowe. Przykładem może być niedawne otwarcie Hali Targowej w Bydgoszczy, w której funkcjonuje teraz aż 11 konceptów gastronomicznych. Podobną funkcję pełnić będzie też zabytkowa hala w Radomiu przy ul. Focha.

Wskaźnik pustostanów w III kwartale wyniósł 3,6% dla ośmiu głównych aglomeracji. Najwyższą stopę pustostanów odnotowano w Poznaniu (4,4%), a najniższą w Krakowie (1,7%).

Źródło: Colliers.

Biura serwisowane i co-workingi są na fali

Idea Office 10
Biura serwisowane i co-workingi są na fali. Elastycznie dobierana powierzchnia biurowa, świetnie zlokalizowana stanowi remedium na zmiany, jakie nastąpiły na rynku pracy po okresie pandemii. Swoim nowym projektem Iliard Architecture & Interior Design po raz kolejny udowadnia, że projektowanie biur to jego równie silna kompetencja jak projektowanie hoteli.
Pomimo, że większość firm preferuje pracę w jej tradycyjnym modelu, to wszystko wskazuje na to, że praca zdalna na dobre zadomowiła się w naszej zawodowej rzeczywistości. Otwiera to szerokie pole do elastyczności w dobieraniu miejsca pracy nie tylko przez samych pracowników, którzy obecnie mogą pracować z praktycznie dowolnego miejsca na ziemi, ale także przez firmy, dla których obowiązujące wcześniej wieloletnie umowy na najem powierzchni biurowych stanowiły spory problem w świetle wciąż zmieniających się realiów prowadzenia działalności gospodarczej.
Lista projektów biurowych, zrealizowanych przez Iliard Architecture & Interior Design nie jest aż tak długa, jak tych realizowanych na rynku hotelowym, jednak to właśnie za projekt budynku biurowego V.Offices biuro otrzymało liczne międzynarodowe nagrody. Krakowski obiekt w 2019 roku zyskał miano najbardziej ekologicznego budynku w Europie, zdobywając certyfikację BREEAM na poziomie 98,87, co dotychczas na polskim rynku nie zostało pobite. Kolejne przestrzenie biurowe, wychodzące spod kreski architektów z Iliard pokazują, że ich kompetencje w obszarze projektowania budynków i ich wnętrz potrafią sprostać oczekiwaniom najbardziej wymagających klientów. Tym razem architekci zaprezentowali biura serwisowane Idea Office, przygotowane w budynku przy ul. Josepha Conrada w Krakowie.
Idea Office to miejsce, w którym design spotyka się z praktycznością, umożliwiając firmom koncentrację na swoim biznesie w komfortowym i inspirującym otoczeniu, równocześnie zapewniając miejsca do współpracy i pracy projektowej. Serce projektu stanowi strefa wspólna, która jest miejscem wymiany pomysłów i relaksu przy kawie. Projektowanie przyciągających części wspólnych to jeden z dominujących obecnie trendów tworzenia miejsc integrujących, budujących społeczność, który jest szczególnie pożądany w przestrzeniach co-workingowych. Miejsca do wspólnego spędzania czasu stanowią magnes m.in. dla przedstawicieli pokolenia Z, dla którego ważna jest swobodna atmosfera w miejscu pracy, warunki do współpracy i interakcji, zamiast miejsc pracy o charakterze open space’ów. W tej części atmosferę przytulności i spokoju tworzą ciepłe akcenty ciemnego i jasnego drewna, miedziane dodatki, brązowe odcienie ścian oraz zieleń. Wokół niej zaplanowano indywidualne pokoje biurowe zapewniające skupienie i ciszę podczas pracy. W nich dominują stonowane odcienie szarości, grafitu i antracytu z żółtymi i pomarańczowymi akcentami, miękkie tkaniny obiciowe, naturalne drewno i akcenty zieleni dzięki naturalnym roślinom wypełniającym przestrzeń.
W tworzeniu tego wyjątkowego miejsca skupiliśmy się na dostarczeniu małym i średnim firmom przestrzeni, która nie tylko odzwierciedla nowoczesność, ale także zapewnia elastyczność, komfort i możliwość dostosowania do ich indywidualnych potrzeb – mówi Dominika Stygar, starszy lider zespołu projektów biurowych w IliardZależało nam na połączeniu elegancji i jakości w częściach wspólnych i energii, jasności i lekkości w pokojach do pracy indywidualnej. Spokój i komfortowe warunki pracy w pokojach uzyskaliśmy ponadto wprowadzając stalowe konstrukcje przeszklonych ścian, co pozwoliło nadać im akcent postindustrialny.

Źródło: UltraRelations.

Czy czas realizacji inwestycji mieszkaniowych się wydłuża?

moja Polnocna_Eco Classic
Statystyki mówią, że przeciętny proces budowy nowego budynku mieszkalnego jest coraz dłuższy.  Co jest tego przyczyną? Ile trwa teraz trwa realizacja projektów? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl  

Joanna Chojecka, dyrektor ds. sprzedaży i marketingu na Warszawę i Wrocław w Grupie Robyg

Obecnie największym wyzwaniem dla deweloperów jest uruchamianie nowych inwestycji w związku z wydłużającym się czasem uzyskiwania pozwoleń na budowę. Czas oczekiwania na uzyskanie pozwolenia na budowę to obecnie około 1,5 roku – 2 lata, a kiedyś było to 6-9 miesięcy. Ze względu na ograniczony dostęp do gruntów, a także z powodu małej liczby wydawanych pozwoleń na budowę, znacznie zwolnił proces realizacji projektów. Dlatego administracja państwowa, jak i samorządowa powinny maksymalnie ułatwiać procedury. Tak, aby budowy mogły być realizowane jak najsprawniej. To jest przestrzeń, która na pewno powinna ulec poprawie. Pozytywnym trendem jest to, że sytuacja na rynku jest dobra i widać wyraźny popyt. Niestety nadal podaż jest niska, brakuje mieszkań, zwłaszcza w Warszawie, gdzie zainteresowanie zakupem jest największe.

Paweł Florczak, dyrektor techniczny Ronson Development Warszawa

Zakładamy, że realizacja budynku wielorodzinnego powinna trwać od 18 do 21 miesięcy, zaś dotrzymanie terminu budowy jest dla nas kwestią priorytetową.

Opóźnienia notowane przez GUS stanowią ogólnorynkową statystykę i mogą wynikać ze złej lub braku kontraktacji prac budowlanych z odpowiednim wyprzedzeniem, na co duży wpływ mają stale rosnące koszty pracy. Zdarza się, że generalni wykonawcy spotykają się z sytuacją, w której koszty usług podwykonawców przewyższają pierwotne estymacje budżetowe. To z kolei zmusza firmy do poszukiwania podwykonawców o bardziej konkurencyjnych cenach, jednak te firmy są często obciążone dużą liczbą realizacji, co bezpośrednio może mieć wpływ na harmonogram realizacji projektu deweloperskiego. Innym czynnikiem mogą być wydłużone terminy oczekiwania na towary, takie jak dźwigi osobowe, stolarka drzwiowa oraz okienna, ślusarka okienna, czy wyroby ślusarskie przygotowywane w warsztatach przez osobnych podwykonawców. Na wydłużenie terminów realizacji wpływ mogą mieć też sprawy formalne związane z realizacją projektów deweloperskich, takich jak przyłącza energii elektrycznej, wody, kanalizacji oraz realizacji dróg i chodników na terenach miejskich.

Angelika Kliś, członek zarządu Atal

Na proces budowy ma wpływ wiele czynników, a poszczególne projekty różnią się skalą, stopniem skomplikowania, czy też uzależnienia od zewnętrznych parametrów, m.in. takich jak układ drogowy czy przyłączenie inwestycji do sieci mediów. Jeśli mowa o budownictwie wielorodzinnym, to w raportowanej przez GUS statystyce trzeba uwzględnić również trudniejsze warunki finansowania budów przez mniejszych deweloperów, jako że koszt pieniądza był wyższy. Często też proces odbiorów zrealizowanych inwestycji potrafi wydłużyć się w czasie. Zwykle realizujemy inwestycje w około 2-2,5 roku, licząc czas od uzyskania pozwolenia na budowę do uzyskania pozwolenia na użytkowanie budynku.

Tomasz Kaleta, dyrektor Departamentu Sprzedaży, Develia S.A.

Ostatnie dwa lata były trudne dla branży. Z powodu wojny w Ukrainie zerwane zostały łańcuchy dostaw wielu materiałów budowlanych, a ich ceny znacząco wzrosły. Generalni wykonawcy zmuszeni zostali do renegocjacji zawartych kontaktów, zarówno w zakresie cen, jak i terminów realizacji. Obecnie sytuacja powraca do normalności, choć w przypadku niektórych firm czy projektów wciąż mogą pojawiać się opóźnienia.

Standardowo budowa średniego obiektu mieszkalnego trwa około 18-20 miesięcy. Dotrzymujemy zawartych w tym przedziale czasowym terminów realizacji. Dużym problemem pozostaje jednak długi czas uzyskiwania uzgodnień i decyzji o pozwoleniu na budowę. Wszystkie procesy administracyjne, mające na celu przygotowanie inwestycji mieszkaniowej, trwają około dwa lata. Obecnie to największa i najpoważniejsza bariera powstrzymująca deweloperów przed zwiększaniem podaży nowych lokali. Rekordowo niska oferta w połączeniu z wysokim popytem skutkuje dalszymi wzrostami stawek za lokale, dlatego popieramy wszelkie inicjatywy, które mogłyby przyspieszyć procedowanie inwestycji w urzędach czy zwiększać dostępność gruntów, na których można rozpocząć przedsięwzięcie deweloperskie w szybkim tempie.

Zuzanna Należyta, dyrektor ds. handlowych w Eco Classic

Podawane przez GUS wydłużenie przeciętnego czasu budowy dotyczy okresu pandemii oraz początku wojny na Ukrainie. Wówczas występowały istotne problemy z dostawami i siłą roboczą. Obecnie nie obserwujemy wydłużenia procesu budowlanego. W przypadku naszej warszawskiej inwestycji Moja Północna kolejny etap budowy zakończyliśmy miesiąc wcześniej.

Niestety to co znacząco utrudnia realizacje inwestycji deweloperskich to procedury urzędowe. Brakuje urzędników i na każdą decyzję czeka się miesiącami. To niestety zmienia się na gorsze.

Małgorzata Ostrowska, dyrektorka Pionu Marketingu i Sprzedaży w J.W. Construction

Każda inwestycja jest inna, więc ciężko je do siebie porównywać rok do roku. Długość realizacji zależy od samego projektu, ale i wielu innych czynników. W naszym przypadku, dzięki wdrożeniu w wybranych inwestycjach technologii szkieletowej i prefabrykatów z drewna, czas realizacji tych projektów znacznie się skrócił. Szybkość i sprawność realizacji inwestycji to jeden z głównych atutów wspomnianej technologii.

Dorota Gdaniec, specjalista ds. Sprzedaży Gruntów w Alter Investment S.A.

Każda nasza nieruchomość cechuje się inną specyfiką i wymaga indywidualnych rozwiązań merytorycznych zmierzających do uzyskania pozwolenia na budowę. Czas uzyskania takiego pozwolenia różni się dla poszczególnych projektów i wynosi od kilku miesięcy do nawet kilku lat. Potwierdzamy, że czas uzyskiwania pozwolenia na budowę, który w standardowym ujęciu stanowi około 60 proc. czasu realizacji całego procesu deweloperskiego do momentu oddania mieszkania do użytkowania wydłużył się znacznie już w czasie pandemii, a w ostatnim czasie problem nie zniknął, a jeszcze bardziej się pogłębił. Wynika to z częstych zmian przepisów prawa i problemów z ich interpretacją, co dotyczy także organów administracji wydających decyzje w tym zakresie, a także niewystarczającej obsady kadrowej tych podmiotów, a w konsekwencji przeciążenia pracą, co nieraz skutkuje wielomiesięcznym załatwianiem relatywnie prostych nawet spraw, które zgodnie z przepisami prawa powinny być załatwione w terminie 30 dni.

Robert Chrzanowski, dyrektor Rozwoju Projektów w Archicom

Z naszej perspektywy średni czas trwania budowy nowej nieruchomości mieszkalnej w zabudowie wielorodzinnej faktycznie uległ wydłużeniu, co znajduje swoje odzwierciedlenie również w najświeższych raportach rynkowych. Należy mieć przy tym świadomość, że dynamika realizacji danej inwestycji różni się w zależności od lokalizacji i innych czynników. Najczęściej wydłużenie procesu warunkują kwestie administracyjne, m.in. brak decyzji o warunkach zabudowy czy planu miejscowego zagospodarowania przestrzennego. W standardowych okoliczności od momentu opracowania projektu do etapu przekazania mieszkań nabywcom mijają około 3 lata. Jeśli stan prawny gruntu nie jest uregulowany, czas realizacji wydłuża się średnio do 5 lat.

Mariola Żak, dyrektor sprzedaży i marketingu w Aurec Home

Deweloperzy w sierpniu br. zaczęli budować prawie 10,8 tysięcy nowych mieszkań. Jest to ponad dwa razy więcej niż w analogicznym okresie przed rokiem. Rosnąca liczba rozpoczynanych budów świadczy o tym, że inwestorzy robią co mogą, aby obudować ofertę mieszkań na sprzedaż. Jednak czas trwania budowy budynku mieszkalnego wydłuża się. Czas odbioru kluczy do mieszkania różni się w zależności od tego, na jakim etapie budowy klient zdecyduje się na zakup lokalu. Od lat popularna jest tendencja zakupu mieszkań na wczesnych etapach budowy, co potwierdzają nasze statystyki. Większość oferowanych lokali znajduje swoich nabywców w niedługim czasie od uruchomienia sprzedaży projektu. Klienci, którzy decydują się na podpisanie umowy na wczesnym etapie budowy, na odbiór mieszkania muszą czekać wiele miesięcy.

Źródło: dompress.pl

PURE Hub połączy wszystkie podmioty gospodarcze zaangażowane w projekty inwestycyjno-budowlane

Daniel Puchalski
PURE Hub połączy wszystkie podmioty gospodarcze zaangażowane w projekty inwestycyjno-budowlane.

PURE Hub będzie łączyć wszystkie podmioty gospodarcze zaangażowane w projekty inwestycyjno-budowlane, zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie. Założycielami są Daniel i Iwona Puchalscy oraz Sergii Stoliarchuk. Już na samym początku działalności, PURE Hub współpracuje z ukraińskim biznesem przy projektach o wielkości około 1 mln mkw i potencjalnej wartości 900 mln Euro.

Według ostatnich prognoz Banku Światowego odbudowa Ukrainy ma kosztować 411 mld dolarów. To ponad dwukrotność PKB Ukrainy z 2021 roku. 69 miliardów z tej kwoty ma zostać przeznaczona na budowę mieszkań, natomiast 115 miliardów to potrzeby w zakresie nieruchomości przemysłowych, logistyki i handlu. Prawie połowa wysiłku inwestycyjnego i zasobów potrzebnych do odbudowania kraju będzie dotyczyła szerokiego rynku nieruchomości.

Polska jako sąsiad, sojusznik i partner jest najlepszym miejscem dla inicjatyw, które aktywizują ukraiński rynek i rozwój gospodarki. Tym bardziej, jeżeli weźmiemy pod uwagę bardzo mocne kompetencje polskich firm i menedżerów w zakresie transakcji kapitałowych oraz zarządzania wszystkimi rodzajami aktywów nieruchomościowych, 

uważa Daniel Puchalski, współzałożyciel PURE Hub (Polish-Ukrainian Real Estate Hub).

PURE Hub zapewnia wsparcie poprzez dostarczanie specjalistycznej wiedzy orz dopasowywanie konkretnych potrzeb swoich członków do odpowiedniego partnera biznesowego lub publicznego w zakresie wsparcia transakcyjnego, doradztwa prawnego, pozyskiwania kapitału, tworzenia joint ventures czy organizowania projektów społecznych w sektorze nieruchomości.

Nieruchomości inwestycyjne Skanska zwyciężyły w tegorocznej edycji konkursu PLGBC Green Building Awards

P180_Skanska_01 (2)
Nieruchomość inwestycyjna P180 w Warszawie oraz budynek biurowy E poznańskiego kompleksu Nowy Rynek zwyciężyły w tegorocznej edycji konkursu PLGBC Green Building Awards.

Inwestycje Skanska zajęły pierwsze miejsca w kategoriach „Najlepszy budynek ekologiczny certyfikowany” oraz „Najlepszy budynek ekologiczny precertyfikowany”.

Polskie Stowarzyszenie Budownictwa Ekologicznego, w ramach PLGBC Green Building Awards co roku wyłania wyjątkowe projekty, budynki, produkty czy usługi zrównoważonego budownictwa w Polsce. W ten sposób chce wyróżnić zaangażowanie w rozwój prośrodowiskowego podejścia do projektowania, a także podnosić świadomość tego rozwoju wśród uczestników rynku budowlanego. Inicjatywa obejmuje inwestycje projektowane, realizowane i już zrealizowane oraz wnętrza w budynkach zrealizowanych na terenie Polski, jak również produkty i usługi firm działających na polskim rynku.

Warszawski biurowiec P180 oraz budynek E poznańskiego kompleksu Nowy Rynek wyróżnione w tegorocznej edycji konkursu PLGBC Green Building Awards w kategoriach „Najlepszy budynek ekologiczny certyfikowany” (P180) oraz „Najlepszy budynek ekologiczny precertyfikowany” (Nowy Rynek E).

Realizując P180 postawiliśmy na bezpieczeństwo użytkowników oferując całkowicie bezdotykowy dostęp do powierzchni najmu. Dodatkowo zadbaliśmy o otoczenie obiektu rewitalizując, wspólnie z władzami dzielnicy, tereny zielone. Kierując się wytycznymi ESG położyliśmy nacisk na rozwiązania zmniejszające wpływ naszego budynku na środowisko naturalne. Takim rozwiązaniem jest chociażby pierwsza na taką skalę w CEE implementacja niskoemisyjnego betonu, czy realizacja chodnika pochłaniającego zanieczyszczenia i szkodliwe pyły z powietrza. Efektem naszej pracy jest odpowiedzialnie zaprojektowany biurowiec – mówi Robert Ryś, menadżer projektu w spółce biurowej Skanska w regionie CEE.

Nowy Rynek jest przykładem budownictwa odpowiedzialnego zarówno środowiskowo, jak i społecznie, czego najlepszym dowodem jest wewnętrzny plac, łączący wszystkie budynki kompleksu – zupełnie nowe, oryginalne miejsce spotkań i odpoczynku dla mieszkańców Poznania. Biurowiec jest w pełni zasilany z odnawialnych źródeł energii, a powierzchnie wewnątrz zaprojektowano z myślą o zdrowiu i dobrym samopoczuciu pracowników, wyposażając je m.in. w cichą i efektywną klimatyzację, filtry, nawilżacze powietrza czy energooszczędne oświetlenie – dodaje Konrad Ziejewski, dyrektor projektu w spółce biurowej Skanska w regionie CEE.

Źródło: Skanska.

Sytuacja na rynku biurowym po I półroczu 2023 r.

floriane-vita-88722-unsplash
Sektor biurowy na polskim rynku nieruchomości komercyjnych jest jednym z tych, które najmocniej odczuły negatywne skutki pandemii koronawirusa. Zapotrzebowanie na biura do wynajęcia wyraźnie spadło, a wzrost popularności zdalnego systemu pracy nie sprzyjał sektorowi biurowemu. W efekcie ciężko było mu odbić się od dna. Deweloperzy zachowywali ostrożność i część z nich wstrzymywała się z realizacją nowych projektów biurowych. Jakie są tego skutki?

Spis treści:
Sektor biurowy po pandemii
Deweloperzy ostrożni względem nowych projektów
Pierwsze półrocze w segmencie biurowym było spokojne… co dalej?
Jakie biura na wynajem czekają na najemców?

Sektor biurowy po pandemii

Pandemia koronawirusa i lockdown, który obowiązywał czasowo na terenie całego kraju, odbił swoje piętno na sektorze biurowym w Polsce. W czasie całkowitego lockdownu Polacy byli delegowani do pracy w domu. Biura stacjonarne zostały w większości czasowo zamknięte. Dla właścicieli nieruchomości by to trudny czas próby, którą nie wszyscy przetrwali.
Po zniesieniu lockdownu wielu inwestorów miało nadzieję, że biura na powrót zapełnią się pracownikami, jednak tak się nie stało. W przypadku wielu osób pracujących zdalnie, system pracy home office sprawdził się na tyle, że przy nim pozostały. Inne, których stanowiska i zakres obowiązków wymagały wizyt w biurze stacjonarnym i spotkań z innymi pracownikami, także mogły skorzystać z alternatywne opcji. Okazał się nią hybrydowy system pracy. Pracownicy mogli część obowiązków wykonywać w zaciszu domowym, a pozostałe w biurze stacjonarnym. Takie rozwiązanie umożliwiło pracodawcom redukcję ilości biurek pracowniczych, ponieważ pracownicy hybrydowi mogli korzystać z jednego biurka zamiennie. Tym samym pracodawcy mogli również zmniejszyć wynajmowaną powierzchnię biurową.
Obecnie część pracowników powróciła do stacjonarnych biur, jednak w dalszym ciągu wielu z nich wykonuje swoje służbowe obowiązki całkowicie zdalnie (system pracy home office), lub jedynie częściowo w biurze (hybrydowy model pracy).

Deweloperzy ostrożni względem nowych projektów

Rzecz jasna deweloperzy i prywatni inwestorzy cały czas obserwują sytuację na rynku nieruchomości komercyjnych. Z uwagi na to, że zapotrzebowanie na biura do wynajęcia nawet po zniesieniu lockdownu utrzymywało się na niezbyt wysokim poziomie, wiele planów inwestycyjnych poszło w odstawkę. Już w ubiegłym roku dało się odczuć obniżenie podaży w sektorze biurowym. Deweloperzy zwyczajnie woleli podejmować inwestycje w innych sektorach, lub czekają, aż sytuacja na rynku nieruchomości komercyjnych poprawi się na tyle, że uznają kolejny projekt za opłacalny i wcielą go w życie.

Pierwsze półrocze w segmencie biurowym było spokojne… co dalej?

Pierwsze półrocze 2023 roku niewiele zmieniło w sytuacji w sektorze biurowym. W dalszym ciągu zapotrzebowanie na biura jest niższe, niż w czasie sprzed pandemii. Jeśli aktywność deweloperów się nie zwiększy, można spodziewać się niewielkiej luki podażowej. Obecnie jednak biur na wynajem na rynku jest w dalszym ciągu na tyle dużo, że przedsiębiorcy mają w czym wybierać.

Jakie biura na wynajem czekają na najemców?

Jakie biura do wynajęcie czekają obecnie na przedsiębiorców? Poniżej prezentujemy kilka wybranych ofert z bazy biur WGN. Przykłady te pozwolą lepiej zobrazować, jak prezentuje się bieżąca oferta rynkowa. Przedsiębiorcy zainteresowani wynajęciem przestrzeni mogą zobaczyć, jakie ceny ofertowe obecne są na rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce.

WGN Ostrów Wielkopolski jest wyłącznym agentem wynajmu lokalu biurowego zlokalizowanego w Ostrowie Wielkopolskim. Jest to lokal o powierzchni 130 metrów kwadratowych. Mieści się na 1 piętrze budynku komercyjnego. Atutem jest lokalizacja w ścisłym centrum miasta. Lokal biurowy na wynajem składa się z dużego pomieszczenia biurowego, toalety oraz pomieszczenia kuchennego. Lokal posiada bezpośrednie wyjście na zewnątrz własną klatką schodową. Cena najmu wynosi 1200 złotych miesięcznie plus opłaty. Kaucja jest dwumiesięczna.

WGN Chrzanów jest wyłącznym agentem wynajmu lokalu biurowego usytuowanego w Chrzanowie. Lokal ma powierzchnię 76 metrów kwadratowych. Cechuje się on bardzo atrakcyjną lokalizacją, w sąsiedztwie Starostwa Powiatowego oraz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Lokal biurowy na wynajem mieści się w przyziemiu budynku biurowego. Na dostępnej powierzchni znajduje się 5 pomieszczeń. Lokal posiada niezależne wejście oraz dojście do klatki schodowej. Najemca otrzyma również w cenie dostęp do 3 miejsc parkingowych. Cena najmu lokalu biurowego wynosi 3 200 złotych.

WGN Poznań Krauthofera jest wyłącznym agentem wynajmu lokalu biurowego znajdującego się na poznańskim Starym Mieście. Lokal ma powierzchnię 125 metrów kwadratowych i mieści się na 1 piętrze. W pobliżu znajdują się instytucje administracji publicznej, w tym Sąd Okręgowy oraz Urząd Marszałkowski. Na lokal składa się 5 pomieszczeń. Z dwóch pomieszczeń dostępne jest wyjście na balkon. Cena najmu wynosi 4 500 złotych miesięcznie. Wymagana jest kaucja.

WGN Legnica jest wyłącznym agentem wynajmu lokalu biurowego położonego w centrum Legnicy. Lokal biurowy na wynajem ma powierzchnię prawie 79 metrów kwadratowych. Biuro mieści się w budynkuoddanym do użytku w 2008 roku. Lokal biurowy posiada zaplecze socjalne. Atutem jest lokalizacja na parterze budynku. Lokal jest orzystosowany zarówno do prowadzenia działalności biurowej, jak również gabinetu specjalistycznego. Lokal nie wymaga dodatkowego wkładu finansowego. Przy budynku dostępne są miejsca parkingowe. Cena ofertowa wynosi 2 300 złotych miesięcznie.

WGN Szczecin jest wyłącznym agentem wynajmu lokalu biurowego położonego w centrum Szczecina. Lokal biurowy na wynajem ma powierzchnię nieco ponad 217 metrów kwadratowych powierzchni. Lokal znajduje się częściowo pa parterze i w przyziemiu klimatycznej kamienicy, któa zlokalizowana jest w centrum miasta. W 2020 roku budynek przeszedł całkowitą rewitalizację. Lokal posiada duże, przeszklone witryny, co niewątpliwie stanowi duży atut. Biuro posiada jedno bezpośrednie wyjście na ulicę, oraz drugie od zaplecza. Cena najmu wynosi 8 000 złotych miesięcznie.

WGN Radomsko jest wyłącznym agentem wynajmu lokalu biurowego położonego w Radomsku. Biuro na wynajem ma powierzchnię prawie 41 metrów kwadratowych i znajduje się na pierwszym piętrze budynku biurowego. Lokal posiada duży potencjał aranżacyjny. Obiekt mieści się w otoczeniu zadbanej zabudowy. Cena najmu wynosi 1 520 złotych miesięcznie.

Powyższe przykłady dobrze obrazują, jak różnorodna jest obecnie oferta na rynku nieruchomości komercyjnych w segmencie biurowym w Polsce. Powierzchnie biurowe na wynajem są zróżnicowane. Wiele biur mieści się w ścisłym centrum, ale nie brakuje też powierzchni biurowych oddalonych od centrum. Dzięki temu najemca na szeroki wachlarz wyboru.

Czy w sektorze rzeczywiście szykuje się zastój? Luka podażowa jest dostrzegalna, jednak dostęp do wolnych biur na wynajem w dalszym ciągu jest duży. Przedsiębiorcy mogą wybierać spośród wielu ofert dostępnych na rynku. Niemniej trzeba tu mówić o ograniczeniu w wyborze.
Deweloperzy zachowują ostrożność i powściągliwie podchodzą do nowych realizacji. Niemniej nie można mówić, że nowe biurowce nie trafiają na rynek. Obecnie w realizacji jest sporo atrakcyjnych biurowców, które już niedługo zaoferują nowym najemcom wolne przestrzenie biurowe na wynajem.

Redakcja
Komercja24.pl

Colliers: Fala renowacji nieruchomości w Europie

Gutowski_Andrzej_Colliers
Aż 75 proc. istniejących budynków w Unii Europejskiej jest nieefektywna energetycznie i zgodnie z regulacjami UE będzie wymagać renowacji. 

Niedostosowanie się budynku do nowych wymogów niesie ze sobą ryzyko kar dla właściciela oraz utratę konkurencyjności w oczach najemców i inwestorów. W najnowszym raporcie pt. Europe’s Renovation Wave eksperci Colliers analizują presję regulacyjną i społeczną, która obecnie napędza modernizację budynków, oraz proaktywne działania, które inwestorzy, właściciele i najemcy podejmują, lub mogą podjąć, aby ich aktywa nie pozostały w tyle w wyścigu o dekarbonizację budownictwa do 2050 roku.

Czynniki rynkowe napędzające falę modernizacji

Według Colliers fala modernizacji zwiększa ryzyko, że niektóre nieruchomości komercyjne staną się przestarzałe, jeśli nie dostosują się do nowych wymogów regulacyjnych i rynkowych. W tym momencie inwestorzy, właściciele i najemcy są w trakcie oceny działań, które muszą podjąć, aby dostosować swoje aktywa i procesy do przepisów UE, długoterminowych celów finansowych oraz własnych zobowiązań w zakresie standardów ESG.

– Obserwujemy wyraźny wzrost aktywności rynkowej w zakresie modernizacji budynków. Zmiany te są napędzane przez ciągłe działania UE i rządy krajowe oraz szerszą presję społeczną. Jednak bardzo istotne są także czynniki rynkowe – w tym dążenie do obniżenia kosztów energii i kosztów pracy – mówi Sam Addison, dyrektor ds. zarządzania projektami korporacyjnymi w dziale usług dla najemców w regionie EMEA, Colliers.

– W Polsce nawet do 70% budynków jest w złym lub bardzo złym stanie technicznym. Rozpoczęcie planowania renowacji i modernizacji jest olbrzymią szansą na oszczędności. Inwestycja w energoefektywność zawsze będzie opłacalna, pytanie jedynie jak szybko się zwróci. Z uwagi na wymogi raportowania śladu węglowego, obowiązujące coraz większą liczbę firm, emisyjność i efektywność nieruchomości stają się jednymi z ważnych parametrów wyboru budynku, warunkującym dostęp do finansowania, czy wpływającym na jej potencjał inwestycyjny – Andrzej Gutowski, dyrektor ds. ESG, Colliers w Polsce.

Fragment raportu pt. „Europe’s Renovation Wave” od Colliers.
Źródło: Colliers.