Colliers: Nieruchomości handlowe z największym udziałem w wolumenie inwestycyjnym

Colliers_Paczuski Marek

W pierwszej połowie 2023 roku wolumen inwestycji w Europie Środkowo-Wschodniej wyniósł 2,02 mld euro, o ok. 64% mniej niż w analogicznym okresie ubiegłego roku. Eksperci Colliers odnotowali relatywnie duże zainteresowanie sześcioma1 analizowanymi rynkami szczególnie ze strony kapitału z CEE, część inwestorów w dalszym ciągu kontynuuje jednak strategię oczekiwania. W I połowie roku popyt wzrósł w sektorze handlowym – na koniec pierwszej połowy 2023 r. jego udział w całym wolumenie wyniósł 35%.

Wolumeny inwestycji w 2023 roku w Europie Środkowo-Wschodniej były jednymi z najniższych w historii. Spadek o 64%, według wstępnych odczytów, pokrywa się niestety z wynikami europejskimi i światowymi. Biorąc pod uwagę obecne warunki, w szczególności w odniesieniu do kosztów obsługi zadłużenia, przewidywanie aktywności rynkowej w pozostałej części roku pozostaje wyzwaniem. Szacujemy, że przy utrzymaniu się obecnych trendów wolumen inwestycji na koniec 2023 r. może osiągnąć około 5 mld euro — mówi Kevin Turpin, dyrektor ds. rynków kapitałowych na region Europy Środkowo-Wschodniej, Colliers.

W Polsce łączny wolumen inwestycji za drugi kwartał wyniósł 150 mln euro (801 mln euro w pierwszej połowie roku, co zapewniło jej największy udział w wolumenach inwestycyjnych w CEE – ok. 42%). Na drugim miejscu uplasowały się Czechy z udziałem na poziomie 34%, z kolei Bułgaria była jedynym rynkiem w regionie ze wzrostami w skali roku. Pozostałe rynki odnotowały spadki wolumenów od 42 do 87%.

Trendy i perspektywy

Colliers przewiduje, że w Polsce w trzecim kwartale rynek będzie kontynuował poszukiwania odpowiedniego poziomu cen przy niewielkiej aktywności w okresie letnim. W nadchodzących miesiącach eksperci spodziewają się sfinalizowania kilku transakcji biurowych i logistycznych, a także nieznacznego wzrostu zainteresowania aktywami handlowymi. Warto podkreślić, że w Polsce kredyty bankowe są dostępne, ale procesy finansowania nadal się przeciągają. W drugim kwartale ogłoszono jednak szereg transakcji dłużnych w sektorze logistycznym, co wskazuje na utrzymującą się aktywność.

– Biorąc pod uwagę ograniczoną płynność, a co za tym idzie niewielką liczbę transakcji referencyjnych, uczestnicy mają trudności z ustaleniem cen rynkowych, widoczna jest różnica między proponowanymi cenami kupna i sprzedaży. Z tego powodu większość inwestorów o ugruntowanej pozycji czeka na stabilizację cen i zmianę nastrojów na rynku. Stwarza to rzadką okazję dla regionalnych nabywców z Europy Środkowo-Wschodniej i krajów bałtyckich do konkurowania o najlepsze produkty po niższych cenach – podkreśla Marek Paczuski, Senior Director w Dziale Doradztwa Inwestycyjnego Colliers.

Źródło: Colliers (pełny raport znajduje się na oficjalnej stronie internetowej Colliers).

Nieruchomości handlowe w Polsce zwiększają potencjał w sektorze i umacniają swoją pozycję na rynku

parki handlowe w Polsce
Nieruchomości handlowe w Polsce zwiększają potencjał w sektorze i umacniają swoją pozycję na rynku krajowym.

Parki handlowe zwiększają potencjał w sektorze i umacniają swoją pozycję na rynku. Rośnie grupa inwestorów realizujących projekty w tym formacie.

– Największą aktywność inwestorów w sektorze handlowym obserwować możemy przede wszystkim w segmencie parków handlowych i centrów zakupów codziennych, co wynika z zapotrzebowania rynku na niewielkie, lokalne obiekty handlowe typu convenience store. W najbliższych latach głównym rozgrywającym w tym sektorze nadal będą parki handlowe, bo w wielu obszarach kraju brakuje wciąż nowoczesnego handlu. Będą napływać do nich nowi najemcy i chętnie wchodzić globalne marki. Dealz na przykład planuje ekspansję obliczoną na podwojenie liczby placówek w Polsce. Wiosną na naszym rynku zadebiutowała niemiecka sieć dyskontów Woolworth. Działalność na polskim rynku zaczynają rozwijać również nowe koncepty z krajów bałtyckich i Ukrainy – mówi Agata Karolina Lasota, dyrektor zarządzająca LBC Invest..

Według danych firmy, w pierwszym półroczu 2023 roku w Polsce oddano około 150 tys. mkw. powierzchni handlowych, głównie w ramach parków handlowych. O 40 proc. więcej niż w tym samym okresie w roku ubiegłym. Prawie 70 proc. nowej powierzchni dostarczyły debiutujące parki handlowe, oddawane przeważnie w miejscowościach liczących poniżej 100 tys. mieszkańców. Ponadto, po rewitalizacji otwarte zostały również trzy większe obiekty, tj. Fort Wola (22 tys. mkw.) i galeria Atrium Promenada (rozbudowa o 12,6 tys. mkw., łącznie 63 tys. mkw.) w Warszawie oraz Bawełnianka w Bełchatowie (33 tys. mkw.), która od lat stała pusta.

Prawie pół miliona metrów w budowie

W połowie tego roku w budowie pozostawało prawie 470 tys. mkw. powierzchni handlowych. W realizacji jest ponad 30 nowych parków handlowych i kilka obiektów jest rozbudowywanych. Trwają także prace nad rewitalizacją Bonarki City Center i Galerii Wołomin oraz łódzkiej Sukcesji. Przebudowywane są również kolejne hale po hipermarketach Tesco, w Opolu, Bytomiu i Bielsku-Białej.

– Parki handlowe to jeden z najintensywniej rozwijających się segmentów na rynku nieruchomości komercyjnych w Polsce. Inwestycje w tego typu projekty nie są tak wymagające i czasochłonne, jak budowa dużych kompleksów zakupowych. Także ich utrzymanie jest znacznie łatwiejsze. Dodatkowo, umowy zawierane z najemcami są zwykle dłuższe niż w dużych centrach i standardowo już wyrażane w euro. Bywa, że kontrakty podpisywane są nawet na 10 lat. Parki handlowe oferują znacznie niższe czynsze i opłaty eksploatacyjne w porównaniu z tradycyjnymi centrami, dlatego chętnych do lokowania w nich biznesu nie brakuje. Dla konsumentów są natomiast atrakcyjne z uwagi na to, że zakupy codziennej potrzeby można w nich zrobić szybko, wchodząc do sklepów wprost z parkingu. Popularność formatu podbijają placówki gastronomiczne znanych, sieciowych marek oraz coraz liczniej pojawiające się w nich dyskontowe sklepy przemysłowe i spożywcze oraz sklepy off-price, co pozwala nabywcom zaoszczędzić – informuje Agata Karolina Lasota. – Skala realizacji w tym segmencie utrzymuje się od kilku lat na wysokim poziomie. Jest jeszcze miejsce na nowe obiekty, bo w Polsce nasycenie powierzchnią handlową w centrach zakupowych jest nadal dużo niższe niż w krajach Europy Zachodniej, kształtuje się obecnie średnio na poziomie 330 mkw. na 1 tys. mieszkańców. Inwestorzy wciąż intensywnie poszukują działek pod nowe projekty, najczęściej w mniejszych miejscowościach atrakcyjnie zlokalizowanych pod względem komunikacyjnym i gruntów na obrzeżach największych miast, gdzie powstają nowe osiedla mieszkaniowe. Kluczową kwestią dla nowych inwestycji jest dopasowanie formatu do lokalizacji oraz wybór optymalnej grupy najemców  – dodaje.

W tym roku w planach oddanie jeszcze 300 tys. mkw.

Zasoby nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce wynoszą 16 mln mkw.  Około 20 proc. z tej powierzchni mieści się w coraz gęściej rozsianych w całej Polsce parkach handlowych. Parki tworzą coraz bardziej rozbudowaną sieć i otwierane są blisko klientów. Nowe obiekty rosną, zarówno w dużych i średnich miastach, jak i w niewielkich miejscowościach, liczących 10 tys. mieszkańców, którym dostarczają ofertę dostępną wcześniej tylko w dużych miastach, gdzie stawki czynszowe za wynajem są nieporównywalnie wyższe.

W najlepszych centrach handlowych w Warszawie trzeba się liczyć z opłatami w wysokości 100-130 euro za metr kw. miesięcznie, w innych, największych miastach w Polsce wynajem kosztuje 40-60 euro za mkw. za miesiąc. W parkach handlowych czynsze kształtują się natomiast w przedziale 9-12 euro /mkw./m-c.

Zgodnie z zapowiedziami inwestorów, do końca 2023 roku zasoby rynku powierzchni handlowych w kraju mają szansę powiększyć się o kolejne 300 tys. mkw. powierzchni najmu. Wśród największych obiektów pozostających w budowie znajduje się Koszalin Power Center (38 tys. mkw.), Karuzela w Białej Podlaskiej (28 tys. mkw.) i Gorzów Power Center (25 tys. mkw.), Nowa Sukcesja w Łodzi (22 tys. mkw.) i Galeria Goplana w Lesznie (15 tys. mkw.).

Źródło: PRESTIGE Public Relations.

Cushman & Wakefield: raport nt rynku handlowego w Polsce

paulina bauer

Firma Cushman & Wakefield zaprezentowała raport nt rynku handlowego w Polsce. Międzynarodowa agencja doradcza Cushman & Wakefield podsumowała sytuację na rynku nieruchomości handlowych. Na koniec II kwartału w budowie pozostawało prawie 500 000 mkw. powierzchni, w okresie od kwietnia do czerwca zadebiutowało w Polsce siedem zagranicznych marek, a swoją ofensywę kontynuowały parki handlowe. Z drugiej strony, najemcy i właściciele obiektów handlowych cały czas mierzą się z wysoką inflacją, która wpływa na wysokość ich realnych obrotów.

PODAŻ: pierwsze półrocze z wynikiem 136 000 mkw. nowej powierzchni handlowej

Jak wynika z najnowszych danych Cushman & Wakefield, całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce sięgają już nieco ponad 16,1 mln mkw., a do końca roku rynek powiększy się jeszcze o ok. 300 000 mkw.

W okresie od kwietnia do czerwca deweloperzy oddali do użytku ok. 70 000 mkw. powierzchni, biorąc pod uwagę obiekty większe niż 5000 mkw. Analizując kwartalne statystyki podaży, był to drugi najniższy wynik od 2015 roku. Łącznie, od stycznia na rynek trafiło 136 000 mkw. powierzchni handlowej – komentuje Ewelina Staruch, Analityczka w Dziale Badań i Doradztwa, Cushman & Wakefield.

Drugi kwartał przyniósł otwarcia sześciu nowych obiektów, rozbudowy dwóch istniejących parków handlowych oraz jedną przebudowę. Nowe inwestycje obejmują centrum handlowe Bawełnianka oraz pięć parków handlowych w Bytowie, Dzierżoniowie, Lublinie, Ostrzeszowie i Piotrkowie Trybunalskim. W tym czasie zakończono także rozbudowy dwóch parków handlowych – Aura Parku w Nakle nad Notecią oraz Nowych Bielaw w Toruniu. Ponadto w ubiegłym kwartale dobiegła końca modernizacja galerii Atrium Promenada, która w nowej odsłonie funkcjonuje od kwietnia.

Na koniec czerwca w budowie pozostawało ok. 465 000 mkw. powierzchni handlowej z terminem otwarcia zaplanowanym na lata 2023-24. 365 000 mkw. dotyczy 37 nowych obiektów, w tym aż 30 parków handlowych. Pozostałe 100 000 mkw. przypada na rozbudowy i przebudowy istniejących nieruchomości – dodaje Ewelina Staruch.

Obecnie prowadzone są rozbudowy sześciu parków handlowych oraz dwóch centrów: Bonarki City Center i Galerii Wołomin, a przebudowie poddawane są trzy obiekty po Tesco i Sukcesja w Łodzi. Najwięcej powierzchni najmu będącej obecnie w budowie dostarczą obiekty: Koszalin Power Center (38 000 mkw.), Nowa Sukcesja w Łodzi (35 000 mkw.), Karuzela w Białej Podlaskiej (28 000 mkw.) i Gorzów Power Center (26 000 mkw.).

POPYT: siedem nowych marek w Polsce

Drugi kwartał był bogatszy w debiuty nowych marek w porównaniu do pierwszego. Od kwietnia do czerwca miały miejsce otwarcia sklepów siedmiu nowych sieci handlowych: Woolworth, Hugo, Helly Hansen, Nuumo, Bob Snail. Z kolei dwie marki działające w Polsce dotychczas wyłącznie online otworzyły pierwsze stacjonarne sklepy: Centrumrowerowe.pl oraz Rowery elektryczne Engwe.

ODWIEDZALNOŚĆ I OBROTY: wielu klientów, nominalne wzrosty i realne spadki obrotów

Odwiedzalność w centrach i parkach handlowych w drugim kwartale 2023 wyniosła średnio 428 000 osób w przeliczeniu na 1 obiekt handlowy. W porównaniu do I kwartału tego roku wyniki poprawiły się o 8,6%, a w ujęciu rocznym wzrosły o 3%. Z kolei w odniesieniu wyłącznie do formatu centrów handlowych średnia dla całego II kwartału była o ok. 12% wyższa rok do roku – tłumaczy Ewa Derlatka-Chilewicz, Head of Research.

Obroty najemców w nowoczesnych obiektach handlowych w maju 2023 roku wyniosły średnio 1037 PLN netto na mkw. powierzchni, co jest nominalnie dobrym wynikiem zarówno w porównaniu do poprzednich miesięcy, jak i w odniesieniu do maja 2022 roku (wzrost o 3,8% r/r). Jednak realnie, po uwzględnieniu inflacji obroty wykazują spadek o 9,2% r/r, należy jednak zaznaczyć, że wstępne dane za czerwiec 2023 r. pokazują prawie 8% realny wzrost rok do roku.

Wzrost cen nadal mocno wpływa na wyniki osiągane przez centra handlowe. Dynamika sprzedaży detalicznej w drugim kwartale była ujemna. Analiza czerwcowej sprzedaży w cenach stałych w poszczególnych kategoriach wykazała natomiast, że najwyższe spadki roczne dotyczyły sklepów z prasą i książkami oraz meblami, RTV i AGD (14,4%). W obszarach szczególnie ważnych dla rynku centrów handlowych, czyli mody oraz kategorii zdrowie i uroda roczne wyniki sprzedaży detalicznej były porównywalne do 2022 roku natomiast wyniki miesiąc do miesiąca poprawiły się odpowiednio o 5,5%, oraz 1,6% – dodaje Ewa Derlatka-Chilewicz.

CZYNSZE: pozytywna dynamika czynszów w segmencie parków handlowych

Drugi kwartał 2023 charakteryzował się dodatnią dynamiką czynszów we wszystkich sektorach handlowych r/r.

W porównaniu do I kwartału odnotowano niewielkie wzrosty jedynie w sektorze parków handlowych, dotyczy to jednak tylko najlepszych lokali w najlepszych obiektach. Gorsza koniunktura na rynku konsumenckim i niższe realne obroty najemców są głównymi czynnikami zwiększającymi presję na obniżkę czynszów w obiektach spoza grupy „prime” – podsumowuje Paulina Bauer, Head of Asset Services Retail w Cushman & Wakefield.

Źródło: Cushman & Wakefield (pełny raport do pobrania na oficjalnej stronie Cushman & Wakefield).

Colliers podsumowuje rynek handlowy w Polsce po I połowie 2023 roku

Piekarska_Agnieszka_ColliersColliers podsumowuje rynek handlowy w Polsce po I połowie 2023 roku. 

W I połowie 2023 r. w Polsce oddano do użytku ok. 150 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni handlowej (głównie w ramach parków handlowych). To o około 40 proc. więcej w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku. Tym samym, na koniec czerwca 2023, łączny zasób powierzchni handlowej wyniósł blisko 12,8 mln mkw. – wynika z danych firmy doradczej Colliers. Eksperci firmy prognozują, że w najbliższym czasie czeka nas dalszy dynamiczny rozwój parków handlowych i centrów zakupów codziennych.

Spis treści:
Parki handlowe wciąż popularne
Warszawa największa, Wrocław najbardziej nasycony
Dyskonty biorą najwięcej
Debiuty w branży
Nowe otwarcia i przebudowy

Parki handlowe wciąż popularne

Aż około 70 proc. nowo oddanej powierzchni (czyli ok. 103 tys. mkw.) powstało w ramach parków handlowych. Pozostała powierzchnia przypadła na dwa tradycyjne centra handlowe – ponownie otwarty Fort Wola w Warszawie oraz Bawełnianka w Bełchatowie, obiekt otwarty w budynku zbudowanym już kilka lat temu.

– Oba projekty wskazują na rosnącą rolę efektywnego wykorzystania już istniejących obiektów. Możemy spodziewać się, że w najbliższych latach będzie więcej takich realizacji. Najbardziej widocznym trendem na rynku pozostaje jednak rozwój parków handlowych i centrów convenience, które powstają w mniejszych miastach. Jak pokazują nasze dane, w ośrodkach, w których mieszka mniej niż 100 tysięcy mieszkańców otworzyło się 70% powierzchni oddanej do użytku w zakończonym półroczu — mówi Agnieszka Piekarska, Associate Director w Dziale Powierzchni Handlowych, Colliers.

Warto odnotować, że dynamicznie rośnie rynek obiektów o powierzchni najmu od 2 do 5 tysięcy mkw. Łączne zasoby w nowoczesnych projektach tej wielkości przekroczyły ponad 2 miliony metrów kwadratowych.

Warszawa największa, Wrocław najbardziej nasycony

Największym rynkiem pod względem powierzchni handlowych pozostaje aglomeracja warszawska z 57 obiektami o łącznej powierzchni 1,76 mln mkw. Rynek ten wyprzedza konurbacje górnośląsko-zagłębiowską, gdzie funkcjonuje 49 obiektów o łącznej powierzchni ok. 1,16 mln mkw. Największa podaż wśród miast poniżej 400 tysięcy mieszkańców oferuje Lublin, gdzie po otwarciu parku handlowego Węglin, podaż przekroczyła 400 tys. mkw.

Nasycenie powierzchnią centrów handlowych w Polsce wynosi 330 mkw. na 1 000 mieszkańców. W grupie największych aglomeracji najwyższe nasycenie w pierwszym półroczu 2023 roku notowane było we Wrocławiu (811 mkw. na 1 000 mieszkańców) oraz Poznaniu (801 mkw. na 1 000 mieszkańców). Wśród miast powyżej 200 tys. mieszkańców największe nasycenie rynku cechuje Lublin (1 220 mkw. na 1 000 mieszkańców), a wśród miast średniej wielkości Opole (1 216 mkw. na 1 000 mieszkańców) i Rzeszów (1 203 mkw. na 1 000 mieszkańców).

Dyskonty biorą najwięcej

Niezmiennie największy popyt na nowe powierzchnie eksperci Colliers obserwują ze strony sieci handlowych z branży ekonomicznej, dyskontów oraz sklepów off-price. Marki te otwierają placówki zarówno w parkach handlowych, jak i coraz aktywniej dołączają do list najemców tradycyjnych centrów handlowych.

Debiuty w branży

W I półroczu na polski rynek weszła niemiecka sieć Woolworth, otwierając swoje sklepy w Krakowie, Warszawie i Poznaniu. Marka Lush na pierwszy sklep wybrała centrum handlowym Złote Tarasy w Warszawie. W centrum handlowym Blue City zadebiutował Master Burger. Marka gastronomiczna Brokuł Spot uruchomiła pierwszy lokal w Gdyni. W pierwszym półroczy 2023 roku w sklepach stacjonarnych zadebiutowały również m.in. ukraińska marka Bob Snail, czy znany ze sprzedaży online sklep CentrumRowerowe.pl.

W lipcu w Pasażu Grunwaldzkim otwarty zostanie pierwszy lokal gastronomiczny pod szyldem Popeyes. W Warszawie planowany jest debiut litewskiej marki Candy Pop, zaś w poznańskim centrum handlowym Posnania będzie można kupić produkty ukraińskiej modowej marki Solmar.

W Warszawie na ul. Nowy Świat otwarto pierwszy salon eobuwie.pl ze strefą MODIVO, zlokalizowany przy ulicy handlowej, a przy Krakowskim Przedmieściu otwarto sklep Hard Rock Cafe w nowym koncepcie, z antykwariatem płyt winylowych.

Nowe otwarcia i przebudowy

W budowie na koniec czerwca 2023 roku było ok. 375 tys. mkw., z czego ponad 227 tys. mkw. planowane jest do oddania w drugim półroczu 2023 roku. Nowa podaż niezmiennie powstaje głównie w formacie parków handlowych.

– Pomimo coraz większego udziału małych formatów powierzchni handlowych, nadal realizowane są także większe inwestycje. Wśród największych powstających obiektów wymienić można Koszalin Power Center (38 000 mkw.), Karuzela Biała (28 000 mkw.) czy Galerię Goplana w Lesznie (15 200 mkw.). Równocześnie można zauważyć, że deweloperzy widzą potencjał już istniejących obiektów. Trwają przebudowy hal po hipermarketach Tesco na parki handlowe w Opolu (Ozimska Park, 16 860 mkw.) oraz w Bytomiu, a w planach jest także przebudowa hali w Bielsko-Białej. W Łodzi z kolei trwają prace nad ponownym otwarciem centrum Sukcesja, w której część powierzchni ma zostać przeznaczona na cele rozrywki i rekreacji – wskazuje Wojciech Wojtowicz, Analityk w Dziale Doradztwa i Badań Rynku, Colliers.

Odnotować warto także rosnącą rolę konceptów gastronomicznych w dedykowanych obiektach. W Gdańsku otwarty został Food Hall Montownia w ramach projektu Doki. Trwają również prace nad uruchomieniem Hali Targowej Bydgoszcz. Na zmiany czeka z kolei warszawska Hala Gwardii, która została zamknięta w czerwcu, po zakończeniu umowy z dotychczasowym operatorem.

Źródło: Colliers.

Cushman & Wakefield: Lublin z najbogatszym rynkiem handlowym

michal masztakowski

Jak wynika z danych międzynarodowej agencji doradczej Cushman & Wakefield, Lublin zajmuje pierwsze miejsce wśród najbardziej nasyconych powierzchnią handlową (>5000 mkw.) aglomeracji w Polsce. W przeliczeniu na 1000 mieszkańców poziom nasycenia dla aglomeracji Lublina wynosi 1094 mkw., a dla porównania, w przypadku aglomeracji warszawskiej, najbardziej dojrzałego rynku handlowego w kraju, jest to 831 mkw. Paradoksalnie, taka sytuacja nie zamyka drogi rozwoju dla aktywnych na tym rynku deweloperów. W mieście wciąż jest miejsce dla tradycyjnych parków handlowych, które wybierają alternatywne lokalizacje niejednokrotnie na obrzeżach miast, skupiają przede wszystkim najemców z podstawową ofertą zakupową i zaspokajają codzienne potrzeby mieszkańców.

Aktualnie całkowite zasoby nowoczesnej powierzchni handlowej w Lublinie sięgają już ok. 515 tys. mkw. GLA. Do największych obiektów w tym mieście należą centrum handlowo-rozrywkowe Lublin Plaza, Galeria Olimp, VIVO! Lublin, SKENDE Shopping wraz ze sklepem IKEA i centrum handlowe Felicity.

W porównaniu do Warszawy, Krakowa i Wrocławia, Lublin charakteryzuje się wyższym odsetkiem powierzchni zajmowanej przez galerie handlowe, który oscyluje na poziomie 72%. Przykładowo na stołecznym rynku wynosi on 62%. Pamiętajmy jednak, że na przestrzeni ostatnich kilku lat polski rynek handlowy przeszedł proces dywersyfikacji. Wielu deweloperów zaczęło celować w mniejsze formaty, które powstają poza centrami miast, zaspokajając w ten sposób codzienne potrzeby zakupowe konsumentów. Jest to też prawdopodobny scenariusz rozwoju dla lubelskiego rynku handlowego – komentuje Ewelina Staruch, Analityczka w Dziale Badań i Doradztwa, Cushman & Wakefield.

Jak wynika z danych Cushman & Wakefield, najwięcej nowoczesnej powierzchni handlowej, powyżej 5000 mkw., zostało dostarczone na rynek Lublina w 2014 i 2015 roku. Z kolei w ostatnich 5 latach do użytku oddano jedynie ok. 20 000 mkw. nowej powierzchni.

Według ogólnodostępnych informacji w najbliższych latach inwestorzy nie zapowiadają budowy nowych obiektów o powierzchni powyżej 5000 mkw. w Lublinie. Ostatnim projektem dostarczonym na rynek jest Park Handlowy Węglin Park, w którym większość sklepów już funkcjonuje. Klienci mogą zrobić zakupy w sklepach Aldi, Pepco, Dealz i Rossmann. Wkrótce otworzą się także Komfort i King Zoo. Powierzchnia GLA wynosi 10 600 mkw. Węglin Park dołączył do pozostałych trzech istniejących parków handlowych w Lublinie – dodaje Ewelina Staruch.

Dodatkowo w Świdniku pod Lublinem znajdują się dwa wielkopowierzchniowe obiekty handlowe – Galeria Venus i Park Handlowy „M Park”, którego otwarcie miało miejsce w marcu tego roku.

W miarę dalszego rozwoju Polski Wschodniej deweloperzy powinni mocniej koncentrować się na poszerzaniu tam swoich portfeli, w tym przede wszystkim budowie alternatywnych formatów handlowych, które niekoniecznie będą zlokalizowane jedynie w takich miastach jak Lublin, Białystok czy Rzeszów, ale również mniejszych miejscowościach. Jest to również związane z zyskującym na znaczeniu konceptem 15-minutowych miast i trendem wygodnych zakupów, które konsument może zrobić blisko swojego miejsca zamieszkania – podsumowuje Michał Masztakowski, Leasing Team Manager, Cushman & Wakefield, Cushman & Wakefield.

Źródło: Cushman & Wakefield.

Nieruchomości handlowe przechodzą transformację – Galeria Wołomin zmienia się dla swoich klientów

Galeria Wołomin

Nieruchomości handlowe przechodzą transformację. Obecnie trwa przebudowa Galerii Wołomin.

Dzięki wprowadzanym ulepszeniom odwiedzający centrum zyskają dostęp do nowych poszerzonych ofert znanych marek, a najnowsze koncepty i formaty salonów i ich wielkość znacząco wpłyną na komfort zakupów. W ramach zaplanowanych zmian swoje lokale wyremontuje i powiększy kilka dużych marek w tym: Martes Sport, Cropp, House czy Reserved. Modernizacja wiąże się z czasowym zamknięciem i przeniesieniem niektórych lokali. W nowej przestrzeni parku handlowego Galerii Wołomin przygotowywane są również dedykowane przestrzenie dla marek HalfPrice oraz Sinsay.

Galeria Wołomin rozwija się i poszerza swoją ofertę. W ramach rozbudowy powstanie 3000 m2 nowoczesnej przestrzeni.  Z modernizacją wiążą się czasowe zamknięcie kilku salonów. Martes Sport będzie w obecnej lokalizacji czynny do 17 lipca włącznie i otworzy się ponownie w Parku Handlowym 28 lipca br. Reserved, House i Cropp – zamykają się dla klientów pod koniec lipca. Lokalne będę powiększane i remontowane, aby ponownie otworzyć się listopadzie br.

– „Rozbudowa i modernizacja Galerii Wołomin nie zwalnia tempa. Naszym celem jest zapewnienie wszystkim klientom dostępu do jeszcze szerszej, atrakcyjnej oferty oraz wszystkich nowości, które wprowadzają znane i cenione marki. Już w krótce mieszkańcy Wołomina będą mogli zobaczyć Galerię Wołomin w zupełnie nowej odsłonie” – komentuje Małgorzata Rupert, Dyrektorka Galerii Wołomin.

mat.pras.

Firma LCP Properties w pierwszym półroczu 2023 wynajmuje prawie 27.000 m kw. powierzchni

jhon-jim-5BIbTwXbTWk-unsplash

Firma LCP Properties w pierwszym półroczu 2023 wynajmuje prawie 27.000 m kw. powierzchni.

LCP Properties, jeden z czołowych inwestorów i deweloperów na polskim rynku parków handlowych podpisał w pierwszym półroczu tego roku łącznie 63 umowy najmu na niemal 27.000 m kw. 20% podpisanej powierzchni dotyczy umów nowych. Z kolei pozostała część to przedłużenia istniejących najmów.

LCP jest właścicielem ponad 95 nieruchomości zlokalizowanych niemalże w każdym zakątku kraju. W ostatnim czasie firma szczególnie mocno skupia się na ujednolicaniu swojego portfela pod marką M Park. Spośród największych podpisanych w pierwszym półroczu nowych umów wyróżnić można m.in. Sinsay (750 m kw.) oraz Dealz (451 m kw.) w M Park Ostrów Mazowiecka, czy Pepco (411 m kw.) w M Park Rumia.

Ponadto, patrząc na aktualną część najemców LCP, którzy przedłużając umowy jednocześnie powiększyli swoje zajmowane powierzchnie, wymienić można m.in. siłownię i klub fitness McFit. W połowie października ta lubiana i popularna marka otworzy się na swojej nowej, powiększonej powierzchni ponad 2.300 m kw. w M Park Białystok.

„Dzięki sprawnie poprowadzonym negocjacjom i partnerskiemu podejściu podpisaliśmy w pierwszym półroczu aż 63 umowy, a 24 z nich na ponad 5.000 m kw. to te nowe. Na wynik umów nowych należy patrzeć także przez pryzmat niewielkiej dostępności powierzchni, która w naszym portfelu była do wynajęcia, gdyż rok 2023 zaczynaliśmy z poziomem komercjalizacji 98%. Tym bardziej osiągnięty wynik zasługuje na uznanie”, skomentowała Katarzyna Szeleźnik, Leasing & Acquisitions Director, LCP Properties w Polsce. „Poprzez nieprzerwane ujednolicanie naszego portfela, marka M Park staje się coraz bardziej rozpoznawalna i kojarzona z odpowiednią jakością, co jest jedną ze zmiennych pozwalającą nam na finalizowanie tak wielu umów”, dodała.

Źródło: LCP Properties.

Nieruchomość komercyjna zmienia się dla klientów – Galeria Jurajska modernizuje przestrzeń

fot. galeria jurajska (4)

Galeria Jurajska to największe centrum handlowe w Częstochowie (49 tys. m kw. GLA). Nieruchomość komercyjna zmienia się dla klientów – Galeria Jurajska modernizuje przestrzeń.

Galeria Jurajska inwestuje w swoją przestrzeń. W największym w Częstochowie centrum handlowym trwa właśnie zakrojona na szeroką skalę, wieloetapowa modernizacja parkingów wielopoziomowych, które przewidziane są na 733 samochody.
Pierwsza część prac już się zakończyła. W jej efekcie wymieniono nawierzchnię żywiczną na poziomie 2 i 2A. parkingu, a także nawierzchnię w częściach wjazdowych i zjazdowych pomiędzy poziomem 1A. a poziomem 2A. Kolejne prace zaplanowane są na ten rok – informuje galeria.

– To jedna z naszych ważniejszych inwestycji w ostatnich latach, kluczowa dla footfallu i atrakcyjności galerii. Dziś zdecydowana większość odwiedzających Jurajską to zmotoryzowani, którzy na zakupy do galerii dojeżdżają samochodem lub motocyklem z całego regionu, a także z 3 ościennych województw – mówi Anna Borecka, zastępca dyrektora Galerii Jurajskiej.

 

W Galerii Jurajskiej można dziś znaleźć łącznie 2200 miejsc postojowych, z czego 2145 przewidziano dla samochodów, 30 dla motocykli, a 25 dla autokarów wycieczkowych. Z myślą o tych ostatnich stworzono nawet osobny parking, który znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie obiektu.

mat.prasowy

Colliers: Polski rynek handlowy atrakcyjny dla firm z regionu Europy Środkowo-Wschodniej

Wykrzykowski Krzysztof_Colliers

Centra handlowe w Polsce kuszą nie tylko globalne marki i znane brandy. Na nasz rynek coraz chętniej spoglądają także firmy z krajów bałtyckich oraz z Ukrainy. W II kw. roku eksperci Colliers wspierali debiuty litewskiej marki Candy POP, która otworzy pierwsze lokale w Złotych Tarasach oraz Westfield Mokotów w Warszawie, a także marki modowej Solmar, której produkty będzie można kupić w poznańskim centrum handlowym Posnania.

Od wielu miesięcy obserwujemy ożywienie w kontekście rozwoju marek z krajów bałtyckich oraz z Ukrainy, które planują ekspansję w naszym kraju. W przypadku firm pochodzących z krajów takich jak Litwa, Łotwa czy Estonia, strategia ich rozwoju w kontekście Polski dojrzewała od długiego czasu. Pamiętajmy, że kraje bałtyckie to około 6,5 mln mieszkańców łącznie. Polska stanowi więc dla nich naturalny kierunek rozwoju w oparciu o większą skalę. Niepewna sytuacja geopolityczna, nasilona przez toczącą się na wschodzie wojnę, wzmocniła ten trend i przyspieszyła pewne procesy. Z drugiej strony, marki pochodzące z Ukrainy ze względu na sytuację polityczną i wojnę mają utrudnione zadanie, jeśli chodzi o ekspansję we własnym kraju. Niepewność i nieprzewidywalność obecnej sytuacji sprawia, że w sposób naturalny próbują rozwijać się na najbliższym możliwym rynku, który w dodatku jest im bliski kulturowo – mówi Krzysztof Wyrzykowski, senior associate z Działu Powierzchni Handlowych w Colliers.

Atuty Polski

Duży i chłonny rynek oraz większa stabilność geopolityczna to główne powody, które składniają zagraniczne marki do obecności w Polsce. Dodatkowym argumentem jest rosnąca w kraju powierzchnia handlowa. Na lokalizację swoich lokali często wybierają duże i rozpoznawalne centra handlowe.

Szczególnym zainteresowaniem firm spoza Polski cieszą się śródmiejskie centra handlowe o ugruntowanej pozycji. To właśnie one są wybierane na lokalizacje debiutów wśród wielu marek. Wśród kluczowych czynników wpływających na ich popularność są między innymi lokalizacja oraz szeroki miks najemców obecnych w tych obiektach – mówi Wojciech Wojtowicz, analityk w dziale Doradztwa i Badań Rynku w Colliers.

Znalezienie atrakcyjnej powierzchni handlowej ułatwia też jej rosnąca dostępność. W pierwszym półroczu 2023 roku oddano do użytku ponad 150 tys. mkw. powierzchni handlowej, z czego ok. 30 proc. stanowiły tradycyjne centra handlowe. Eksperci Colliers wskazują, że coraz popularniejsze stają się także parki handlowe – mniejsze obiekty, które powstają poza dużymi miastami, jednak ich udział w strukturze rynku jest wciąż niewielki w porównaniu do tradycyjnych galerii handlowych (stanowią one ponad 80 proc. powierzchni polskiego rynku handlowego).

Źródło: Colliers.

Colliers: czeka nas fala zmian w centrach handlowych

Wojtowicz_Wojciech_Colliers

Około 30% spośród przeanalizowanych przez Colliers obiektów1 handlowych powstało ponad 20 lat temu i zlokalizowanych jest głównie w aglomeracjach i dużych miastach – wynika z najnowszego raportu firmy „Drugie życie jest możliwe. Przebudowy centrów handlowych”. Autorzy prezentują w nim trendy 4RE (Refurbishment, Rebranding, Relaunch, Recommercialisation), według których ewoluują centra handlowe w Polsce, wskazują potencjalne strategie dla właścicieli, a także opisują przykłady ich realizacji.

Jak czytamy w raporcie Colliers, pierwsze nowoczesne centra handlowe w Polsce oddano do użytku w połowie lat 90. w aglomeracji warszawskiej, poznańskiej i w Trójmieście. Największy boom budowlany w tym sektorze przypada na lata 1998-2002 – to wtedy otwarto m.in. centra handlowe Galeria Mokotów (obecnie Westfield Mokotów) i Wola Park w Warszawie, Korona we Wrocławiu czy Zakopianka w Krakowie.

Drugi okres intensywnego powstawania obiektów handlowych to lata 2008-2012 – wtedy do użytku oddano ¼ istniejących obiektów, także w miastach średniej wielkości, w tym Forum Koszalin, Galerię Jurajska (Częstochowa) czy Millennium Hall (Rzeszów). Równolegle właściciele prowadzili modernizacje, rozbudowy i remonty.

Na ten moment około połowa wszystkich istniejących w Polsce centrów handlowych przeszła procesy rozbudowy. Początkowo wynikały one głównie z potrzeby rynkowej i biznesowej (szczególnie te w latach 2008-2012). Ich celem było wzmacnianie pozycji obiektu i odpowiedź na rosnący popyt na powierzchnie handlowe. W kolejnych latach podstawą zmian była konieczność sprostania wymaganiom zmieniającego się rynku, przyciągania klientów poprzez poprawę oferty, funkcjonalności i komfortu spędzania czasu oraz budowania doświadczeń. Znaczenie miało też tworzenie przestrzeni oferujących najemcom możliwość rozwoju ich biznesu – mówi Wojciech Wojtowicz, Analityk w Dziale Doradztwa i Badań Rynku, Colliers.

1 Eksperci Colliers przeanalizowali 224 obiekty w całej Polsce o powierzchni najmu ponad 20 tys. mkw. (tradycyjne centra handlowe, parki handlowe oraz centra wyprzedażowe).

Źródło: Colliers (fragment raportu).

Knight Frank: Dobra kondycja sektora handlowego po I kwartale 2023 roku

Malgorzata Krzystek_Knight Frank

Aktywność deweloperów na rynku handlowym w I kwartale roku zakończyła się oddaniem do użytku pond 100 000 m kw. powierzchni, co jest wynikiem dwukrotnie wyższym niż średnioroczna wartość z ostatnich 5 lat. Inwestorzy również wykazali swoje zainteresowanie, lokując w obiekty handlowe blisko 32% zainwestowane w polskie nieruchomości komercyjne kapitału.

Zasoby biurowe nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce na koniec marca 2023 roku szacowane były na niemal 12,7 mln m kw. Nieznacznie ponad połowa zlokalizowana była w ośmiu największych aglomeracjach, a pozostała powierzchnia rozkładała się równomiernie na miasta średniej wielkości (100 000 – 400 000 mieszkańców) oraz małe miasta (poniżej 100 000 mieszkańców).

Początek 2023 roku okazał się bardzo dobry pod względem oddanej do użytku powierzchni handlowej. W I kwartale rynek zasiliło ponad 100 000 m kw. Porównując analogiczne okresy z 5 ostatnich lat, wynik ten jest ponad dwukrotnie wyższy. W poprzednich latach deweloperzy chętniej wybierali mniejsze ośrodki miejskie z uwagi na nasycenie dużych miast. Z kolei, wyniki w pierwszym kwartale pokazują, że na rynek największych aglomeracji trafiła niemal połowa nowej podaży w Polsce,” – komentuje Bożena Garbarczyk, associate director w dziale badań rynku.

Inwestorzy również wykazali swoje zainteresowanie obiektami handlowymi, lokując w nie blisko 32% całkowitego kapitału zainwestowanego w polskie nieruchomości komercyjne. Dzięki temu sektor handlowy uplasował się na drugim miejscu pod względem udziału w całkowitym wolumenie,” – dodaje Małgorzata Krzystek, dyrektor działu wycen nieruchomości i doradztwa w Knight Frank.

Na koniec marca w budowie pozostawał wciąż duży wolumen powierzchni handlowej, który szacowano na około 300 000 m kw.

W dalszym ciągu deweloperzy najchętniej realizują parki handlowe, a na lokalizacje swoich inwestycji wybierają średniej wielkości miasta (27% realizowanych obecnie projektów) oraz małe miasta (65% projektów w budowie),” – wyjaśnia Bożena Garbarczyk.

W ostatnich sześciu miesiącach rośnie wskaźnik ufności konsumenckiej, co wskazuje na zapowiedź poprawy nastrojów Polaków dotyczących zakupów. Wskaźnik pozwala ocenić tendencję konsumpcji indywidualnej poprzez analizę sytuacji ekonomicznej i finansowej gospodarstw domowych. W kwietniu br. wskaźnik ufności konsumenckiej wyniósł -32,2 i był o 3,4 pp. wyższy w stosunku do poprzedniego miesiąca, a w porównaniu z wynikiem sprzed sześciu miesięcy, tj. październikiem 2022, wzrósł aż do 23,3 pp.

Źródło: Knight Frank.

Colliers podsumowuje 1Q na rynku nieruchomości handlowych

Wojtowicz_Wojciech_Colliers

Inflacja napędzająca wzrost cen i jej rekordowy wynik w lutym bieżącego roku (18,4%) nie wzbudzały pozytywnych nastrojów wśród uczestników rynku handlowego. Mimo to, w I kw. 2023 r. oddano do użytku ponad 81,4 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni handlowej, zwiększając tym samym jej podaż całkowitą do 12,79 mln mkw. W budowie jest kolejne 322 tys. mkw.

Spis treści:
Moda na unowocześnianie
Debiuty na polskim rynku
I kwartał pod znakiem fuzji

Moda na unowocześnianie

Obecnie na rynku działa 617 centrów handlowych. Od początku 2023 r. otwarto sześć nowych obiektów, a trzy istniejące projekty rozbudowano (z czego największym ponownie otwartym obiektem był Fort Wola w Warszawie o powierzchni 22 tys. mkw.). W przebudowie są kolejne centra handlowe – prace trwają m.in. w łódzkiej Sukcesji, którą w ubiegłym roku nabyła spółka Amush Investment Group. Na koniec I kwartału zakończyła się modernizacja warszawskiej Promenady.

Pozostałe obiekty oddane do użytku stanowiły parki handlowe. Największe z nich otwarto w Kłodzku oraz w Łubnie koło Góry Kalwarii – oba projekty po ok. 10,2 tys. mkw. GLA. Do największych otwarć zaliczyć należy również rozbudowę centrum handlowego Galeria EMKA w Koszalinie o park handlowy M Park o powierzchni około 10 tys. mkw GLA.

– Coraz częściej zauważamy, że właściciele centrów handlowych poszukują nowych rozwiązań dla starzejących się obiektów, a wszelkiego rodzaju przebudowy i unowocześnienia są teraz w modzie. Trend ten utrzyma się na pewno w kolejnych kwartałach, ale nie wszędzie. Na dość nasycyonym rynku handlowym i w obliczu spadku konsumpcji część właścicieli obiektów rezygnuje z utrzymywania funkcji handlowej swojej nieruchomości i albo decyduje się na zamknięcie obiektu, czego przykładem może być planowane w 2024 r. zakończenie działalności centrum handlowego Arkady we Wrocławiu, albo zmianę przeznaczenia nieruchomości – taki przykład mamy w Gdyni, gdzie w miejscu centrum handlowego z zamkniętym hipermarketem Tesco powstanie osiedle mieszkaniowe – mówi Wojciech Wojtowicz, analityk w Dziale Doradztwa i Badań Rynku w Colliers.

Debiuty na polskim rynku

W lutym pierwszy sklep stacjonarny otworzyła marka Lush, a na jego lokalizację wybrała centrum handlowe Złote Tarasy w Warszawie. W strefie food court warszawskiego Blue City zadebiutowała z kolei marka Master Burger. Nowy najemca pojawił się także w warszawskim Okęcie Park – CentrumRowerowe.pl otworzyło tu swój pierwszy sklep stacjonarny. Rok 2023 przyniesie kolejne debiuty – decyzję o wejściu na nasz rynek ogłosiły już marki takie, jak Woolworth, Popeyes, Fruitissimo czy Bob Snail.

I kwartał pod znakiem fuzji

Z badań Colliers wynika, że pierwsze miesiące 2023 roku stały pod znakiem licznych aktywności na rynku fuzji i przejęć. Nowym właścicielem sieci sklepów GoSport została firma Sportsdirect.com Poland, zaś ukraińska firma EpicentrK została inwestorem w Intersport Polska. Benefit Systems poinformowało o przejęciu 16 klubów należących do Calypso Fitness, a Lagardère Travel Retail zostało franczyzobiorcą 131 kawiarni Costa Coffee w Polsce i 11 na Łotwie.

Źródło: Colliers.

Jak projektować nieruchomości handlowe, aby inwestycja zakończyła się sukcesem?

Tomasz Borowiak MODO Architektura

Parki handlowe to obecnie najbardziej gorący sektor rynku nieruchomości handlowych, co wynika z ich formatu, kondycji polskiego rynku i gospodarki oraz spełniania rzeczywistych potrzeb lokalnych społeczności. Jak podaje firma CBRE ogólny wolumen powierzchni handlowych na polskim rynku wynosi 13,5 miliona mkw. Ponad jedna czwarta podaży zlokalizowana jest w miastach poniżej 100 000 mieszkańców w formatach dopasowanych skalą i ofertą do potrzeb i wymagań mieszkańców i udział ten stale rośnie. Deweloperzy realizują też mniejsze inwestycje handlowe na obrzeżach większych miast podążając za potrzebami lokalnych społeczności. Jaki jest przepis na sukces małych formatów handlowych? O tym opowiadają jedni z liderów polskiego rynku w zakresie realizacji i projektowania nieruchomości handlowych: przedstawiciele pracowni MODO Architektura i dewelopera Genesis Property.

Parki handlowe to wyjątkowo elastyczne aktywa, których charakter umożliwia dostarczanie na lokalne rynki oferty obejmującej produkty i usługi uznanych marek w sposób akceptowalny i pożądany zarówno ze strony konsumentów, jak i ze względu na lokalne uwarunkowania prawne czy ekonomiczne” – mówi Juliusz Wawrzyniak, Prezes firmy Genesis Property, która przygotowuje obecnie osiem parków handlowych o łacznej powierzchni ponad 44 000 mkw. w miastach takich jak Pińczów, Łęczna, Żagań, Brzeziny, Ropczyce, Morąg, ale także w Łodzi i Poznaniu. “Kluczem do poprawnego spozycjonowania inwestycji jest doskonała znajomość lokalnych uwarunkowań, wymagań i specyfiki działania potencjalnych najemców powierzchni w takich obiektach oraz zwyczajów lokalnych konsumentów w tym ich preferencji związanych z komunikacją, sposobami spędzania wolnego czasu czy też zainteresowaniami. Ilość nowo powstających obiektów handlowych w mniejszych ośrodkach miejskich jest coraz większa zatem nie wystarczy już zapewnić jedynie wysokiej jakości przestrzeni handlowych, parkingu i dobrej oferty, aby przyciągnąć klientów. Funkcje parków handlowych dla lokalnych społeczności potencjalnie wykraczają poza utarty schemat dostarczania jedynie powierzchni handlowych i stanowić mogą dużą wartość dodaną dostarczając na lokalne rynki funkcji rekreacyjnych, integracyjnych czy też sportowych. Jednym słowem: przy realizacji nowego obiektu należy uważnie przeanalizować potencjał rynku, aby zawczasu zbudować przewagę konkurencyjną obiektu, którą trudno będzie zniwelować konkurencyjnym inwestycjom” – podkreśla Juliusz Wawrzyniak.

Parki handlowe mają duży potencjał do zagospodarowania. Inwestycje realizowane od podstaw czy też przebudowa i rozbudowa starszych projektów handlowych powinna uwzględniać potencjał budowania wartości tkwiący w lokalnych społecznościach. Wraz z zagęszczaniem się sieci mniejszych obiektów handlowych, która swoim zasięgiem obejmuje coraz większe obszary kraju, rosnąć będzie konkurencja, a potencjalni konsumenci mogą mieć kilka obiektów do wyboru w podobnej odległości od swojego miejsca zamieszkania. Na zakupy udadzą się tam, gdzie znajdą najszerszą ofertę wpisującą się w ich upodobania. Kluczem jest więc uszycie takiej oferty, która przyciągnie nie tylko bogactwem marek, ale także dodatkowymi funkcjami również rekreacyjnymi i sportowymi. Niezwykle ważny jest więc dobór lokalizacji, w której powstaje handlowy obiekt. Z jednej strony dobra komunikacja umożliwiająca łatwy dojazd różnego rodzaju środkami komunikacji, a z drugiej wyjątkowe cechy danej działki tworzące potencjał stworzenia przestrzeni towarzyszącej i umożliwiającej na przykład rozbudowę oferty gastronomicznej, sportowej czy społecznościowej w bezpośrednim sąsiedztwie obiektu” – mówi Tomasz Borowiak z polskiej pracowni MODO Architektura, która jest laureatem międzynarodowych nagród branżowych za projekty parków handlowych. “Symptomatyczne dla polskiego rynku jest również to, że wchodzimy w cykl, w którym wiele obiektów handlowych pierwszej generacji będzie wymagało znaczących nakładów i wymyślenia na nowo ich funkcji w mieście. W tym przypadku mówimy o lokalizacjach znajdujących się w większych aglomeracjach, w których wcześniej funkcjonowały super lub hipermarkety. Również w takich lokalizacjach, które funkcjonują w świadomości konsumentów, jako tradycyjnie handlowe, obok tradycyjnych handlowych galerii, implementowane są funkcje charakterystyczne dla parków handlowych, a więc możliwe są szybkie zakupy w sklepach, do których dostać się można wprost z parkingu. Reasumując: na polskim rynku tworzy się oferta nowych obiektów ze zdywersyfikowaną ofertą trafiającą w gusta i potrzeby różnego rodzaju konsumentów. Na terenie dużych miast powstają projekty handlowe, które w swojej ofercie posiadają tradycyjny koncept parku handlowego, a parki handlowe powstające w mniejszych miejscowościach potencjalnie budować swoje przewagi mogą w oparciu o model charakterystyczny wcześniej dla galerii handlowych, a więc umożliwiają mieszkańcom obok zakupów również spędzenie wolnego czasu” – stwierdza Tomasz Borowiak z MODO Architektura.

Potencjał na rozwój mniejszych obiektów handlowych tkwi także na przedmieściach największych miejskich aglomeracji. W wielu małych, satelickich w stosunku do dużych miast, miejscowościach ciągle brakuje kompleksowej oferty zaspokajającej podstawowe potrzeby mieszkańców, co zmusza ich do nieraz wielogodzinnych podróży, aby dokonać zakupów. Odpowiednio przygotowane, małe handlowe nieruchomości dogęszczają sieć istniejących punktów. Wpływa to korzystnie zarówno na mieszkańców, jak i na rozwój określonych regionów podnosząc ich atrakcyjność także dla przyszłych mieszkańców, którzy szukają przyjaznych miejsc, aby kupić lub wybudować dom. Uważnie analizujemy dostępne możliwości i poza wspomnianymi inwestycjami w Łodzi czy Poznaniu szykujemy się przeprowadzenia inwestycji także na terenie lub w bezpośrednim sąsiedztwie największych polskich miast – podsumowuje Juliusz Wawrzyniak z Genesis Property.

Źródło: Genesis Property / MODO Architektura.

PRCH Retail Research Forum: niemal 13 mln mkw. GLA i ponad 1,45 mld euro transakcji inwestycyjnych w 2022 r.

alex-knight-309862-unsplash

Z raportu PRCH Retail Research Forum wynika, że na koniec 2022 r. powierzchnia handlowa polskich centrów handlowych osiągnęła 12,96 mln mkw. GLA. W drugim półroczu, po uruchomieniu 18 nowych obiektów przybyło 228 tys. mkw. GLA, a w budowie jest kolejne 275 tys. mkw. GLA z terminem otwarcia w 2023 r. W efekcie nasycenie powierzchnią handlową wyniosło na koniec 2022 r. 341 mkw. na 1000 mieszkańców. W całym 2022 r. zrealizowano też 44 transakcje inwestycyjne w nieruchomości handlowe, to o 5 więcej niż średnia z trzech ostatnich lat. Ich łączna wartość przekroczyła 1,45 mld euro, to najlepszy wynik od 2018 r.

W 2022 r. wyraźnie wzrosła skala inwestycji w nieruchomości handlowe. Szczególnym zainteresowaniem inwestorów cieszyły się mniejsze formaty, parki handlowe i centra typu convenience. Nie zabrakło również dużych inwestycji duże galerie, czego przykładem mogą być transakcje z udziałem NEPI Rockcastle, który kupił Forum Gdańsk i Atrium Copernicus w Toruniu za łączną kwotę ponad 377 mln euro.

– Centra handlowe, po trudnym dla nich okresie lockdownów i epidemicznych ograniczeń, stopniowo w 2022 r. odbudowywały swoją pozycję rynkową. Trend stabilnego wzrostu był widoczny w wielu wskaźnikach, m.in.: w obrotach, odwiedzalności czy transakcjach inwestycyjnych i umocnił się w drugiej połowie roku. To warte odnotowania, zwłaszcza gdy pamiętamy o niestabilnej sytuacji ekonomicznej, rosnącej inflacji oraz efektach wojny w Ukrainie – mówi Krzysztof Poznański, dyrektor zarządzający Polskiej Rady Centrów Handlowych.

– Zaliczyliśmy trzy lata wstrząsów: najpierw zamrożenie gospodarki spowodowane pandemią COVID-19, potem wybuch wojny w Ukrainie, kryzys energetyczny i wystrzał inflacji. Gospodarka europejska – ale i nasza – zniosła te ciosy dzielnie – ocenia w autorskim komentarzu makroekonomicznym do raportu PRCH Retail Research Forum Maciej Samcik, dziennikarz ekonomiczny, twórca i autor bloga Subiektywnie o Finansach.

Największymi, nowymi obiektami handlowymi oddanymi do użytku w II półroczu 2022 r., były centrum handlowe Karuzela w Kołobrzegu, parki handlowe Atut Ruczaj 2 i Atut Galicyjska w Krakowie oraz Aniołów Park w Częstochowie. W budowie, z terminem otwarcia na 2023 r., pozostają obiekty o łącznej powierzchni handlowej ponad 275 tys. mkw. GLA. Większość z nich stanowią parki handlowe zlokalizowane w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców.

W strukturze nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce niezmiennie największy, 83% udział mają centra handlowe, kolejne 15% przypada na parki handlowe, a 2% na centra wyprzedażowe. Nasycenie kraju nowoczesną powierzchnią handlową staje się coraz bardziej równomierne. Obecnie ponad 53% powierzchni znajduje się w największych aglomeracjach, 35% w miastach od 200 tys. do 100 tys. mieszkańców, a 22% w miastach poniżej 100 tys. mieszkańców.

Z wyliczeń firmy badawczej GfK wynika, że potencjał zakupowy przypadający na 1 mkw. istniejącej i budowanej powierzchni w 8 największych aglomeracjach wynosi obecnie średnio 67,8 tys. złotych rocznie. Z kolei potencjał zakupowy przypadający na 1 mkw. istniejącej i budowanej powierzchni dla wszystkich miast z centrami handlowymi wynosi średnio 62 tys. złotych rocznie.

– Jeśli chodzi o konsumpcję przypuszczamy, że najgorsze jest już za nami. Wraz z absorbcją przez gospodarkę wyższych cen energii i surowców, w 2024 r. wróci ona do pozytywnej dynamiki i odzyska swoją pozycję w strukturze polskiego PKB – komentuje Katarzyna Michnikowska, Assocciate Director w Colliers.

 
Źródło: Polska Rada Centrów Handlowych (PRCH).

Nieruchomość komercyjna Fabryka Park dostarczy na katowicki rynek 9 tys. mkw. powierzchni handlowej

Fabryka-Park-w-Katowicach.-Pierwsza-inwestycja-handlowa-TDJ-Estate-wizualizacja-4

Nieruchomość komercyjna Fabryka Park dostarczy na katowicki rynek 9 tys. mkw. powierzchni handlowej. Mieszkańcy Katowic zyskają nowe centrum zakupowe. W dzielnicy Piotrowice, na części terenu po dawnych zakładach firmy Famur, powstanie Fabryka Park.

Inwestorem projektu jest TDJ Estate, odpowiedzialny za realizację tak rozpoznawalnych projektów jak kompleks biurowy .KTW czy osiedle mieszkaniowe Pierwsza Dzielnica. Budowa parku handlowego już się rozpoczęła. Będzie to pierwsza część inwestycji, która docelowo zajmie powierzchnię 6 ha.
Powierzchnia Fabryki Park wyniesie 9 tys. mkw. – znajdą się tutaj placówki handlowe o zróżnicowanym asortymencie. Strategię komercyjną przygotowała firma REALM, która prowadzi także komercjalizację obiektu.

– Wraz z Fabryką Park otwieramy nowy rozdział działalności. Po projektach mieszkaniowych, biurowych i typu land developing uzupełniamy portfolio o nieruchomość handlową. Nazwa tej inwestycji nie jest przypadkowa, ponieważ powstanie na terenie dawnych zakładów firmy Famur. To obszar o dużym potencjale, który chcemy wydobyć, by ponownie ożywić to miejsce. Naszym celem jest spełnienie potrzeb zakupowych mieszkańców poprzez przyciągnięcie najemców z wielu branż i stworzenie atrakcyjnej, zróżnicowanej oferty – mówi Maciej Wójcik, partner zarządzający w TDJ Estate.

– Zaproponowany zestaw najemców jest szeroki i różnorodny, dzięki czemu zaspokoi potrzeby zakupowe nawet najbardziej wymagających klientów. Sklepy popularnych i lubianych marek oraz liczne punkty usługowe będą motorem napędowym tego projektu, a dogodna lokalizacja oraz wygoda i komfort dokonywania zakupów przyciągną do Fabryki Park rzesze kupujących – zaznacza Piotr Kret, prezes zarządu REALM.

 
mat.pras.

Sieć dm się rozrasta – otwarta pierwsza nieruchomość komercyjna w Gogolinie i już trzecia w Krakowie

thong-vo-2482-unsplashSieć dm się rozrasta – otwarta została pierwsza nieruchomość komercyjna w Gogolinie i już trzecia w Krakowie.

W dniu 30 marca swoje drzwi dla klientów otworzą dwie nowe drogerie dm – w Gogolinie, zlokalizowana przy ulicy Krapkowickiej 160A oraz w Krakowie przy ulicy Zygmunta Glogera 24 w galerii Vendo Park. W dniach 30 marca i 1 kwietnia na odwiedzających czekać będzie szereg atrakcji.
Dodatkowo w Krakowie, w najbliższą sobotę, 01 kwietnia w godzinach 11.00-12.00 w ramach wspierania lokalnych inicjatyw drogeria dm we współpracy ze Szkołą Podstawową nr 58 im. Tadeusza Kościuszki przeprowadzi kolejną „Akcję Kasjerską”. Jej celem będzie zebranie funduszy na zakup nagłośnienia do radiowęzła szkolnego. Wtedy też na kasie zasiądzie i obsłuży klientów dm sam Dyrektor Szkoły, Jerzy Zychal. Pieniądze z zakupów zrobionych w dm w tym czasie zostaną przekazane szkole na sprzęt.
Obecnie na rynku funkcjonuje już 13 lokalizacji dm.

Z radością czekamy na mieszkańców Gogolina i Krakowa. Jesteśmy ciekawi ich reakcji na naszą drogerię. Każde nowe otwarcie jest dla nas ważnym wydarzeniem, dzięki któremu docieramy jeszcze bliżej kolejnych klientów. Chcemy ich zaprosić do naszego świata, pokazać wszystko, co najlepsze – nasze marki, ludzi tworzących dm, nietypową politykę cenową i wnętrza zaprojektowane z myślą o ich komforcie. Mamy nadzieję, że dzięki temu będą mogli sprawdzić, które z naszych produktów lubią najbardziej i przekonać się, dlaczego warto przychodzić właśnie do nas na zakupymówią Marek Mączka i Michał Grabe, Kierownicy Regionalni dm w Polsce.

Nieruchomości inwestycyjne w cenie. Boom na kompleksy wielofunkcyjne w Trójmieście

Kaja-Karbowska_Newmark-Polska

Coraz więcej firm przenosi swoje siedziby do Trójmiasta albo otwiera tam oddziały. W ostatnim czasie w Gdańsku i Gdyni zadebiutowały też kolejne amerykańskie i europejskie przedsiębiorstwa. Nowych biur potrzebują również prężnie rozwijające się w regionie centra usług wspólnych oraz firmy logistyczne – mówi Kaja Karbowska, doradczyni w Newmark Polska, specjalizująca się w trójmiejskim rynku biurowym i magazynowym.

Spis treści:
Projekty biurowe tworzą miasta
Biurowce rosną wzdłuż linii kolejowych
Szczęśliwe miasta przyciągają talenty
Biura w Trójmieście wynajmują logistycy i sektor usług wspólnych
Rynek na drodze do równowagi

W pierwszym półroczu tego roku deweloperzy oddali na trójmiejskim rynku biurowym ponad 50 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni, dzięki czemu całkowite zasoby w regionie przekroczyły magiczny milion.

Projekty biurowe tworzą miasta

– Obserwując nowo oddane, ale również powstające budynki, wyraźnie widzimy, że wyróżnia je wielofunkcyjność. W Gdyni pomiędzy ulicami Waszyngtona i skwerem Kościuszki deweloper Vastint Polska realizuje właśnie drugi etap kompleksu Waterfront. Obok biurowców powstaną tam budynki mieszkalne, liczne lokale usługowe, hotel, powierzchnia konferencyjna i spa oraz obiekty użyteczności publicznej, w tym kino – mówi Kaja Karbowska.

– Inwestycje takie, jak Waterfront przyciągają najemców, co sprawia, że deweloperzy również coraz chętniej decydują się na realizację ciekawych, miastotwórczych projektów. Lokalizacja biura w niebanalnym kompleksie to często atut dla firmy i magnes przyciągający niektórych specjalistów z rynku. Wielofunkcyjność kompleksów bardzo dobrze wpisuje się również w nowe potrzeby pracowników, wzmacniając work-life balance. Szczególnie po okresach lockdownów, pracownicy nie lubią tracić czasu, chcieliby mieć wszystko blisko – nie tylko sklep albo przedszkole, ale również modne knajpki czy miejsca realizujące różne funkcje kulturalne. Nie przepadają też za długimi dojazdami do pracy, czego dowodem może być kolejny bardzo ciekawy projekt, a mianowicie Garnizon. To osiedle, gdzie można i mieszkać i pracować, bo obok siebie powstają budynki apartamentowe, biurowe, usługowe i handlowe – informuje ekspertka Newmark Polska, która bardzo kibicuje ciekawym projektom miastotwórczym i zaznacza, że Trójmiasto ma jeszcze wiele odpowiednich terenów, gdzie z powodzeniem można je rozwijać.

Biurowce rosną wzdłuż linii kolejowych

Najwięcej powierzchni biurowej w Trójmieście znajduje się w Gdańsku, który skupia ponad 70 proc. zasobów regionu. Tradycyjnie biurowce powstawały najczęściej na Przymorzu i w Oliwie, jednak w ostatnim czasie obserwujemy synergię projektów biurowych i terenów postoczniowych.

– Tradycyjnie istotnym elementem jest lokalizacja przy stacjach Szybkiej Kolei Miejskiej (SKM) i Pomorskiej Kolei Metropolitalnej (PKM). Dzieje się tak między innymi z powodu dość niskiego współczynnika miejsc parkingowych, co skłania większość pracowników do poruszania się komunikacją miejską i podmiejską – wyjaśnia Kaja Karbowska. – Przykładem nowej inwestycji umiejscowionej w sąsiedztwie stacji PKM jest oddany w tym roku budynek Airport City Gdańsk Alfa, natomiast przy stacjach SKM w Gdańsku powstał biurowiec Format, a w trakcie realizacji znajdują się budynek Punkt i kolejny etap kompleksu biurowego Palio. W Gdyni inwestorzy chętnie wybierają lokalizacje pomiędzy stacjami SKM Gdynia Redłowo a SKM Wzgórze Św. Maksymiliana. W tym roku do użytku oddano tam budynek K2 i deweloperzy zabezpieczyli działki pod kolejne inwestycje – dodaje ekspertka.

Szczęśliwe miasta przyciągają talenty

Nowych najemców i projekty biurowe przyciągają też szczęśliwi ludzie. Według opublikowanego niedawno przez serwis Otodom.pl rankingu najszczęśliwszych miast w kraju – pierwsze miejsce zajęła Gdynia, a drugie – Gdańsk. Ankietowani docenili dostępność sklepów w najbliższej okolicy, bliskość natury, dobrą komunikację publiczną, bezpieczeństwo i bogatą ofertę rozrywkową oraz wypoczynkową. Według Kai Karbowskiej, komfort życia w Trójmieście przyciąga również specjalistów, którzy chcą tutaj mieszkać i pracować. – Już od dłuższego czasu widzimy mocny trend migracji do Trójmiasta pracowników – szczególnie z Warszawy i Aglomeracji Śląskiej. Przyjeżdżają szczególnie specjaliści z branży IT. Dodatkowym magnesem przyciągającym talenty jest obecność w Trójmieście wielu międzynarodowych firm, jak Bayer, Amazon oraz wiele firm skandynawskich, co daje możliwości rozwoju, szczególnie osobom ze znajomością języków obcych, przede wszystkim niemieckiego oraz języków skandynawskich – wyjaśnia.

Biura w Trójmieście wynajmują logistycy i sektor usług wspólnych

Wiodącymi pracodawcami w Gdańsku, Gdyni i Sopocie są centra usług wspólnych – przede wszystkim działające w branżach: księgowej, rozliczeniowej, IT oraz call center. Aktualnie w Trójmieście działa ponad 180 takich centrów, zatrudniających około 35 tys. osób. – Ze względu na nadmorską lokalizację, wśród naszych klientów pojawia się również coraz więcej firm logistycznych, które poza powierzchnią magazynową, potrzebują biur na lokalizację swoich siedzib i oddziałów. Dzięki doświadczeniu naszych doradców, tak na rynku biurowym, jak i magazynowym, jesteśmy w stanie zaproponować najemcom kompleksowe wsparcie i doradztwo – mówi Kaja Karbowska.

Największymi transakcjami na rynku biurowym w Trójmieście od początku roku były: przedłużenie umowy 5400 mkw. w Olivia Star przez poufnego najemcę, a największymi nowymi umowami było wynajęcie ponad 2800 mkw. w Airport City Gdańsk Alpha przez SK Hynix i prawie 2600 mkw. w biurowcu K2 w Gdyni przez C.Hartwig.

Rynek na drodze do równowagi

Rynek biurowy w Trójmieście rozwija się w dobrym, równym tempie. – Perspektywy są  optymistyczne, mimo wzrostu kosztów budowy czynsze nie poszły znacząco w górę. Za wynajem metra kwadratowego w budynku klasy B trzeba zapłacić około 10 euro, a w nowych budynkach klasy A średnio 14,5 euro za mkw. Większość firm wróciła już do biur – w systemie stacjonarnym bądź hybrydowym. Na rynku pojawiają się całkiem nowi gracze, a firmy obecne od dawna w Trójmieście rosną i się rozwijają – podsumowuje Kaja Karbowska.

Źródło: Newmark Polska.

Prognozy dla sektora nieruchomości handlowych są korzystne

Fabrice Paumelle, BNP Paribas Real Estate Poland

Rynek nieruchomości komercyjnych, podobnie jak wiele innych dziedzin gospodarki, przechodzi korektę spowodowaną przez pandemię. Zmiany są również widoczne w sektorze nieruchomości handlowych. Rosnące w siłę parki handlowe i centra typu convenience, dobry czas dla dyskontów, duże galerie handlowe rejestrujące wzrosty poziomu odwiedzalności i niezłe prognozy ekonomiczne; to główne zjawiska zaobserwowane w trzecim kwartale roku. Analizę sektora nieruchomości handlowych przygotowali eksperci firmy doradczej BNP Paribas Real Estate.

Spis treści:
Rosnąca różnorodność formatów handlowych
Czynsze nie bez znaczenia
Czas na dyskonty, czas na mixed-use

Rosnąca różnorodność formatów handlowych

Pod koniec września łączne zasoby powierzchni handlowej zbliżyły się do poziomu 15,3 mln m kw. Trzeci kwartał przyniósł otwarcia 10 nowych projektów, z czego ponad połowa swoją powierzchnią nie przekraczała 10 tys. m kw. Największymi debiutami był: start warszawskiej Fabryki Norblina, w której architekci na lokale z funkcją handlową, usługową, gastronomiczną, rozrywkową i kulturalną przeznaczyli około 26 tys. m kw. oraz otwarcie w Bydgoszczy sklepu Leroy Merlin o powierzchni 11 tys. m kw. Market przy Rondzie Toruńskim zajął miejsce dawnego sklepu Tesco i jest dziś drugim adresem francuskiej sieci DIY w mieście, a zarazem 70 lokalizacją w kraju. Pod koniec sierpnia mieszkańcy Bydgoszczy i okolic zyskali też pierwszy sklep pod szyldem meblowej sieci Agata Meble. Mieści się on nieopodal Centrum Handlowego Auchan.

Bardzo szybko przekonaliśmy się do formatu małych obiektów handlowych. Polubiliśmy je, bo są blisko domów, mają wygodny parking i wejścia z zewnątrz, dostępne z parkingu. Ponadto znajdziemy w nich wszystkie najpotrzebniejsze rzeczy, a same zakupy robi się w nich wyjątkowo sprawnie i komfortowo. Pomimo wydłużającego się czasu na przygotowanie projektów, wzrost kosztów budowy i trudności z dostępnością materiałów i profesjonalnych usług budowalnych, ten rok może okazać się rekordowy dla tego formatu pod względem nowej powierzchni dostarczonej na rynek.

Natasa Mika, Dyrektor z Działu Wynajmu Powierzchni Handlowych, BNP Paribas Real Estate

W minionym kwartale już szósty w 2021 roku park handlowy otworzył Trei Real Estate Poland. Vendo Park, o powierzchni 5 tys. m kw. ze sklepem sieci Lidl jako operatorem spożywczym, zagospodarował działkę po dworcu PKS w Inowrocławiu. Również Lidl został jednym z głównych najemców parku, który w pierwszej połowie września wystartował w Limanowej.

Kolejny kwartał pokazuje, że retail parki najlepiej radzą sobie podczas pandemii koronawirusa. Łatwiej w nich zarządzać ryzykami związanym z potencjalnymi restrykcjami, a poza tym, doskonale wpisują się w nowe zwyczaje zakupowe które, choć zaczęły się kształtować wcześniej, zostały wzmocnione pandemią. To sprawia, że centra convenience i parki handlowe rosną i będą rosły, a powierzchni w budowie w tym formacie z planowanym terminem zakończenia do 2022 r. jest obecnie około 218 tys. m kw.

dodaje Natasa

Głównymi rozgrywającymi w tym segmencie w ostatnim czasie są deweloperzy TUF RE i Trei Real Estate Poland. Pierwszy szykuje dostarczenie na rynek pięć kolejnych Pasaży Handlowych. Drugi do końca roku zamierza pobić rekord otwarć nowych obiektów, który dotychczas wynosił siedem w ciągu roku. Największymi obiektami na placach budów w trzecim kwartale w segmencie parków handlowych były: Galeria Andrychów (24 tys. m kw.), Pasaż Kępiński (11 tys. m kw.) i Park Handlowy Ustroń (10 tys. m kw.).

Czynsze nie bez znaczenia

Silnym magnesem przyciągającym najemców do parków handlowych są atrakcyjne, i co istotne, stabilne stawki czynszów -nieporównywalnie niższe od tych notowanych w centrach handlowych. Niższe opłaty wynikają nie tylko z peryferyjnych lokalizacji, braku przestrzeni wspólnych czy prostego, parterowego układu, ale też z niższych wydatków na marketing i promocję. Czynsze w najlepiej prosperujących obiektach w trzecim kwartale kształtowały się na poziomie od 8 do 12 EUR/m kw./miesiąc, przy wysokości opłat eksploatacyjnych w granicach 1,5-2 EUR/m kw./miesiąc.

Innym argumentem pomagającym najemcom podjąć decyzję o wejściu do mniejszego formatu, są znacznie niższe koszty aranżacji sklepu. W perspektywie znaczących wzrostów cen materiałów budowlanych i kosztów prac aranżacyjnych, wydają się być bardzo atrakcyjną zachętą i kolejnym powodem, dla którego obecnością w takich lokalizacjach interesują się marki, które dotychczas rozwijały się w oparciu o duże centra.

podkreśla Fabrice Paumelle, Dyrektor Działu Wynajmu Powierzchni Handlowych, BNP Paribas Real Estate.

Czas na dyskonty, czas na mixed-use

Cały rok 2021, podobnie jak poprzednie 12 miesięcy, to czas intensywnego rozwoju sieci dyskontowych. Autorzy raportu zwracają uwagę, że 3 na 4 Polaków po codzienne zakupy spożywcze kieruje się do dyskontu. Dużym atutem marek dyskontowych, szczególnie tych niespożywczych, jest szybkość adaptacji do zmieniających się oczekiwań konsumentów. Przykładem może być marka Sinsay, która na wzór dyskontów zmieniła, powiększyła i dostosowała ofertę do klientów z mniejszym portfelem.
Trzeci kwartał pokazał, że pandemia nie pokrzyżowała szyków deweloperom realizującym i planującym projekty o charakterze mixed-use. Po wakacjach na warszawską Wolę powróciła zrewitalizowana Fabryka Norblina, oferując odwiedzającym wiele nowych funkcji. W trzecim kwartale nowy koncept, rozbudowujący jednokondygnacyjne parki o mieszkania, pokazał Immofinanz, Atrium European Real Estate, poinformowało o planach przebudowy trzech centrów handlowych w Warszawie i poszerzenie ich o zabudowę mieszkaniową.

Źródło: BNP Paribas Real Estate.

Rynek nieruchomości handlowych w centrum zainteresowania inwestorów oportunistycznych

Michał Stępień_Savills_low res

Według międzynarodowej firmy doradczej Savills, europejski sektor nieruchomości handlowych jest coraz bardziej atrakcyjny dla inwestorów oportunistycznych. W ostatnim kwartale odnotowano wzrost zainteresowania obiektami handlowymi wśród tego rodzaju inwestorów w Wielkiej Brytanii, czemu towarzyszyła znaczna korekta stóp kapitalizacji. W Polsce transakcje obejmujące tzw. drugorzędne nieruchomości handlowe zawierane są obecnie przy dwucyfrowych stopach kapitalizacji.

W opinii Savills, wobec malejących stóp kapitalizacji, zarówno w branży nieruchomości, jak i w innych sektorach gospodarki, na atrakcyjności ponownie zaczynają zyskiwać dobrze zlokalizowane i prosperujące centra handlowe, m.in. w Wielkiej Brytanii, które cieszą się zainteresowaniem najemców i odpowiadają na potrzeby konsumentów. Jak podaje Savills, najwyższe osiągalne stopy kapitalizacji dla centrów handlowych w drugim kwartale wynosiły 6,75%.

Pomimo ogólnego trendu spadkowego wolumenu transakcji inwestycyjnych na rynku nieruchomości handlowych, inwestorzy wykazują zainteresowanie segmentem obiektów dedykowanych sektorowi spożywczemu i sklepom typu convenience.

“Aktywa związane z branżą spożywczą, takie jak dyskonty i obiekty handlowe z supermarketem jako głównym najemcą, a także – aczkolwiek w mniejszym stopniu – hipermarkety, przyciągają wielu chętnych, a towarzyszy temu kompresja stóp kapitalizacji. Segment ten jest szczególnie pożądany przez inwestorów posiadających zobowiązania długoterminowe, ponieważ oferuje stabilność przychodów w dłuższej perspektywie. Jego udział w całkowitym wolumenie inwestycji na rynku nieruchomości handlowych zazwyczaj utrzymywał się na poziomie 5-6%, ale w tym roku wzrósł aż do 23%” – mówi Jörg Krechky, dyrektor usług doradztwa inwestycyjnego w sektorze nieruchomości handlowych w Europie, Savills.

„Przewidujemy, że w najbliższych kwartałach może nastąpić wzrost zainteresowania inwestorów oportunistycznych segmentem nieruchomości handlowych w Europie, które ulegają znaczącym przecenom. Zważywszy na uwarunkowania rynkowe, kluczowe znaczenie ma poznanie specyfiki i wybór odpowiednich aktywów. Czynniki, które obecnie powodują spadek cen, mają charakter strukturalny, co może być okazją do przystosowania niektórych obiektów do nowych zwyczajów konsumenckich, a w przypadku innych wymusić zmianę ich funkcji. Silny wzrost wydatków konsumenckich może uzasadniać pewien optymizm co do wyników sieci handlowych i najemców w niektórych lokalizacjach oraz aktywów o silnej pozycji. To z kolei może doprowadzić do dalszej polaryzacji cen pomiędzy najlepszymi i mniej atrakcyjnymi obiektami. Naszym zdaniem w perspektywie długoterminowej kompresja stóp kapitalizacji dla nieruchomości handlowych nie będzie tak silna jak w poprzednim cyklu” – mówi Eri Mitsostergiou, dyrektor w dziale badań rynków europejskich w Savills.

„Kolejne lockdowny i obostrzenia związane z pandemią przyspieszyły rozwój branży e-commerce i trwającą transformację rynku handlowego, która wpływa na aktywność inwestycyjną w sektorze nieruchomości handlowych w całej Europie od 2016 r. (w Polsce od 2019 r.) oraz pogłębia polaryzację pomiędzy najlepszymi aktywami i obiektami o słabszej pozycji rynkowej. Znajduje to odzwierciedlenie w wolumenie transakcji inwestycyjnych w tym segmencie w Polsce, który w pierwszej połowie 2021 r. nie przekroczył 300 mln euro, co stanowiło niecałe 15% całkowitych obrotów i oznaczało spadek o ok. 40% w ujęciu rok do roku. Nastąpiło przesunięcie aktywności inwestorów z sektora handlowego w kierunku nieruchomości logistycznych, co spowodowało znaczące uszczuplenie grona nabywców zainteresowanych tym segmentem. Ten proces cały czas trwa, a aktywność w sektorze najlepszych obiektów handlowych na rynku spadła niemal do zera, ponieważ przyszłość nadal jest niepewna i nawet centra handlowe o dominującej pozycji potrzebują trochę czasu na dostosowanie się do nowej sytuacji i osiągnięcie stabilizacji. Ze względu na wzrost stóp kapitalizacji dla najbardziej atrakcyjnych nieruchomości szacowany na poziomie około75-100 punktów bazowych, nie jest to także najlepszy czas na sprzedaż aktywów. Z drugiej strony pojawiają się okazje inwestycyjne, które przyciągają uwagę kupujących zainteresowanych aktywami wysokodochodowymi lub z potencjałem wzrostu wartości, zwłaszcza w dłuższej perspektywie. Różnica pomiędzy stopami kapitalizacji dla najlepszych i drugorzędnych aktywów wzrosła do 350 punktów bazowych. Z tego względu transakcje dotyczące tzw. drugorzędnych obiektów handlowych o nieco słabszej pozycji na rynku zawierane są obecnie przy dwucyfrowych stopach kapitalizacji. Przewidujemy, że taka sytuacja się utrzyma, a skutki pandemii będą odczuwalne jeszcze przez dłuższy czas. Jednak wraz z ożywieniem w sektorze, do czego przyczyni się synergia handlu tradycyjnego i internetowego, aktywność inwestycyjna na rynku nieruchomości handlowych ponownie wzrośnie” – mówi Michał Stępień, Associate, dział doradztwa inwestycyjnego, Savills Polska.

Źródło: Savills.

Scallier: proaktywne zarządzanie parkami handlowymi to klucz do powodzenia inwestycji

Bartosz Nowak_Scallier

Specjalizująca się w zarządzaniu inwestycjami w parki handlowe firma Scallier w ostatnich kilku miesiącach między innymi: skomercjalizowała ponad 50% powierzchni parku handlowego powstającego w Pleszewie, którą wynajęły między innymi firmy KiK oraz TEDi. Skomercjalizowała ponad 90% powierzchni budowanego parku handlowego w Pszczynie, gdzie wśród najemców znajdą się: Biedronka, KiK, Media Expert, Martes Sport, Hebe, TEDi, PEPCO czy CCC. Zawarła umowę z Biedronką na realizację projektu convenience pod Warszawą. Sprzedała i jednocześnie przejęła w zarządzanie park handlowy w Łęcznej. To wybrane transakcje z ostatnich miesięcy. Trwają zaawansowane negocjacje dotyczące zarówno wynajmu powierzchni, jak i realizacji kolejnych obiektów handlowych na rzecz inwestorów współpracujących ze Scallier.

Duża liczba transakcji potwierdza, że parki handlowe znajdują się na fali wznoszącej. Ich udział w rynku znacząco wzrasta stanowiąc większość budowanej obecnie, nowej powierzchni handlowej – mówi Bartosz Nowak, Partner Zarządzający w Scallier. Według prognoz JLL powierzchnie handlowe powstające w ramach parków handlowych stanowić będą 36% całego wolumenu nowych powierzchni handlowych, które powstaną w Polsce w 2021 roku i po raz pierwszy wysuwają się na prowadzenie (przed centrami handlowymi) w ujęciu ilościowym.

W ramach Scallier kompleksowo obsługujemy inwestycje w tym sektorze rynku handlowego. Widzimy duże zainteresowanie ze strony najemców kompaktowymi formatami, którzy doceniają lokalność parków handlowych i to, że obiekty te stanowią często element łańcucha dostaw towarów sprzedanych w Internecie. Pozwalają więc zoptymalizować koszty dostaw produktów do klienta docelowego. Jest to produkt, który zaspokaja szerokie spektrum potrzeb konsumentów – mówi Bartosz Nowak. Parki handlowe stają się niezbędnym aktywem dywersyfikującym ryzyko zarówno po stronie sieci handlowych, które wcześniej, mając swoje punkty jedynie w wielkoformatowych galeriach handlowych, doświadczyły poważnych zakłóceń w swoim działaniu na skutek ograniczeń wynikłych z pandemii, jak również w portfelach inwestorów, którzy z tych samych przyczyn, dla których wcześniej nie inwestowali w parki teraz z zainteresowaniem spoglądają na ten sektor nieruchomości komercyjnych. Oczywiście, kluczem pozostaje właściwie dobrana lokalizacja, format parku oraz jego oferta czyli właściwy, dobrany do wymagań lokalnych społeczności, tenant-mix – podkreśla Bartosz Nowak.

Rozwój tego sektora obserwujemy nie tylko w Polsce. Duże zainteresowanie powierzchniami w parkach handlowych ze strony najemców zauważamy także między innymi w Rumunii, gdzie w małych i średnich miastach rozwijamy sieć parków handlowych. Już na jesieni bieżącego roku otwarte zostaną dwa parki, których budowa obecnie trwa, a które skomercjalizowane są już niemal w całości. Powstaną w miastach: Rosiorii de Vede oraz Focsani, a ich łączna powierzchnia wynajmowalna wyniesie ponad 11 000 mkw. Wśród najemców tych parków są takie marki jak: Sinsay, KiK, Jysk, Pepco czy Flanco – mówi Wojciech Jurga, Partner Zarządzający w Scallier odpowiedzialny za rozwój firmy na rumuńskim rynku.
Przewidujemy, że sektor parków handlowych będzie zyskiwał na znaczeniu również w kolejnych latach, a ekspansja sieci handlowych będzie odbywała się w mniejszych i średnich miastach. W większych ośrodkach miejskich polegać będzie na dogęszczeniu sieci punktów handlowych również poprzez tworzenie formatów dopasowanych specyfiką do charakterystyki parków oraz innych, mniejszych handlowych powierzchni – podsumowuje Bartosz Nowak.

 

Źródło: Scallier sp. z o.o. 

Lokal handlowy Alero w CH Jantar w Słupsku

CH Jantar

Sklep sieci Alero, to nowy najemca w Centrum Handlowym Jantar w Słupsku. Salon ma 330 mkw. i jest pierwszym w tym mieście. Wśród obecnych najemców w CH Jantar  – firma CCC, przedłużyła umowę najmu o kolejne 5 lat, zamieniając jednocześnie lokal o powierzchni 540 mkw. na blisko dwukrotnie większy.

Altero to sieć sklepów obuwniczych, która działa w oparciu
o system franczyzowy. Obecnie na terenie Polski funkcjonuje 28 salonów tej marki. Umowy najmu w imieniu właściciela centrum handlowego – funduszu EPISO 3 –  negocjowała firma Balmain Asset Management.

 

Nieruchomości komercyjne na fali – duży wzrost inwestycji (RAPORT)

James Chapman C&W

James Chapman C&W

W trzecim kwartale tego roku  łączna wartość transakcji inwestycyjnych na rynkach nieruchomości komercyjnych Europy Środkowej (w Polsce, Czechach, Rumunii oraz na Słowacji i Węgrzech) wyniosła ok. 1,56 mld euro. – donosi raport firmy doradczej Cushman & Wakefield.

Aktywność w zakresie nieruchomości komercyjnych w naszej części Europy zdecydowanie wzrosła zarówno rok do roku, jak i wobec średniej pięcioletniej – o 25% w porównaniu z analogicznym okresem w 2013 r. i o 42% w stosunku do średniej z 5 lat.

Według analityków firmy Cushman & Wakefield rok 2014 może zakończyć się w regionie wolumenem wynoszącym 7 mld euro.

„Miesiące letnie nie oznaczały dla inwestorów wakacji. W ostatnich latach z wyższym wolumenem transakcji w trzecim kwartale mieliśmy do czynienia jedynie w 2011 r. oraz w rekordowym 2007 r. Ze względu na liczne transakcje, które mogą zostać zamknięte do końca roku, całkowity wolumen za rok 2014 ma szanse być najwyższym od siedmiu lat i trend ten utrzyma się również w 2015 r.” – powiedział James Chapman, Partner i dyrektor Grupy Rynków Kapitałowych w Europie Środkowej w firmie Cushman & Wakefield.

Z danych Cushman & Wakefield wynika, że najwyższy wolumen transakcji w trzecim kwartale (425 mln euro) odnotowano w Polsce, która jest najaktywniejszym rynkiem w Europie Środkowej od 2008 r. Jednak znaczne ożywienie aktywności inwestycyjnej obserwuje się również w Czechach. Wzrost obrotów odnotowały także pozostałe kraje regionu: Rumunia (375 mln euro), Słowacja (325 mln euro) i Węgry (157 mln euro).

Dane te wskazują również na znaczny wzrost zainteresowania inwestorów miastami regionalnymi z silnymi rynkami najmu i rosnącą siłą nabywczą konsumentów, szczególnie w miastach takich jak Kraków i Trójmiasto.

MAGAZYNY

W trzecim kwartale utrzymała się wysoka dynamika aktywności inwestycyjnej na rynku nieruchomości magazynowych, o czym świadczy wzrost wolumenu transakcji o 125% powyżej średniej pięcioletniej. Wraz z rozwojem sieci dróg i autostrad, czy też coraz większym zapotrzebowaniem na powierzchnie magazynowe ze strony sektora e-commerce, nieruchomości logistycznych będzie przybywać. Można oczekiwać dalszego napływu kapitału ze względu na zainteresowanie znacznymi inwestycjami wśród nowych graczy z Ameryki Północnej oraz krajów Azji i Pacyfiku.

 NIERUCHOMOŚCI HANDLOWE

Autorzy raportu podkreślają, że w porównaniu z pozostałymi sektorami dotychczas nie odnotowano wyraźnego ożywienia aktywności inwestycyjnej w sektorze nieruchomości handlowych. Jednak inwestorzy dostrzegli optymistyczne prognozy wzrostu wydatków konsumpcyjnych w Europie Środkowej, wskutek czego rosną ceny obiektów wysokiej jakości, w tym znajdujących się w miastach regionalnych.

– To z kolei zachęca sprzedających do wprowadzania na rynek atrakcyjnych centrów handlowych i w związku z tym spodziewamy się znacznego wzrostu aktywności w kolejnych 12 miesiącach” – powiedział James Chapman, Cushman & Wakefield.

Eksperci C&W podkreślają, że dane z III kw. 2014 wskazują na to, że rynek nieruchomości komercyjnych w Europie Środkowej przyspieszył.

– Obserwujemy powrót optymizmu i jednocześnie silne dążenie do zawierania transakcji. W ciągu najbliższych dwóch lat wolumen transakcji zbliży się do rekordowego poziomu z 2007 r. Krótkoterminowe wyzwania związane z nadpodażą na niektórych podrynkach ustąpią miejsca ogólnemu dążeniu do zwiększenia w długiej perspektywie wartości nieruchomości w Europie Środkowej. To na nowo zdefiniuje rynkowe oczekiwania cenowe i będzie sprzyjać płynności – podsumowuje James Chapman, Cushman & Wakefield.

cush1

 Komentarz – Marcin Moneta, analityk WGN:

Choć rynek nieruchomości komercyjnych  cechuje duża podaż, a dobre dane wskazują na optymistyczne nastroje, to w najbliższym czasie przewidujemy większą presję na obniżkę czynszów w zakresie nieruchomości handlowych, gdzie – nadpodaż na niektórych największych rynkach w Polsce – wydaje się najbardziej widoczna. Na taki stan rzeczy wskazuje, wykazywana przez inne badania, alokacja nowych inwestycji handlowych na mniejszych rynkach. W WGN obserwujemy presję na obniżki czynszów najmu lokali handlowych nawet w dobrych lokalizacjach w dużych miastach. Obecnie średnie ceny najmu w centrach największych miast dla lokali handlowych wynoszą około 50 – 60 zł za metr kwadratowy.

Nieruchomości handlowe w Europie – II kwartał 2014 r.

225Rynek inwestycyjny nieruchomości handlowych w Europie stale zyskuje na popularności, o czym świadczy wysoki wolumen obrotów w drugim kwartale wobec rosnącego popytu wynikającego z lepszej podaży produktów inwestycyjnych, większego zaufania do sytuacji makroekonomicznej i danych z lokalnych rynków, które wskazują na co najmniej stabilizację wyników sprzedaży detalicznej. W drugim półroczu bieżącego roku dynamika aktywności inwestycyjnej może jeszcze bardziej wzrosnąć z uwagi wolumen transakcji, które są obecnie planowane lub w trakcie realizacji.

W porównaniu z pierwszym kwartałem wartość transakcji inwestycyjnych w sektorze nieruchomości handlowych wzrosła o 39 proc. w stosunku do 20-procentowego wzrostu dla całego rynku. To z kolei przełożyło się na wzrost udziału w rynku tego sektora, w którym zainwestowano w drugim kwartale łącznie 14,7 mld euro – najwięcej od drugiego kwartału 2007 r.

Mike Rodda, dyrektor działu rynków kapitałowych nieruchomości handlowych w regionie EMEA w firmie Cushman & Wakefield, powiedział: „Poprawa nastrojów oczywiście napawa optymizmem, ale kluczowym czynnikiem wzrostu aktywności na rynku jest podaż produktów wysokiej jakości. Dotychczas to główne rynki odpowiadały za poziom aktywności inwestycyjnej, ale największą zmianę obserwuje się w Europie Południowej, a przede wszystkim w Hiszpanii, która jest obecnie jednym z najbardziej atrakcyjnych rynków w Europie, jeżeli nie najatrakcyjniejszym”.

Udział w rynku inwestycyjnym nieruchomości handlowych Niemiec, Wielkiej Brytanii i Francji zmniejszył się w drugim kwartale bieżącego roku do 64 proc. z 66 proc. w pierwszym kwartale. Natomiast w porównaniu z pierwszym kwartałem udział krajów Europy Południowej i Skandynawii wzrósł odpowiednio z 7 proc. do 10 proc. oraz z 3 proc. do 8 proc. Szczególnie duży wzrost obrotów odnotowano w Danii i Finlandii, a także w Szwecji, Hiszpanii i we Włoszech. Coraz większym zainteresowaniem inwestorów cieszą się również inne rynki takie jak Portugalia i Węgry.

Warto podkreślić, że pomimo stosunkowo słabszej sytuacji gospodarczej jednym z krajów o największym wolumenie transakcji inwestycyjnych w drugim kwartale była Francja. Świadczy to o tym, że inwestorzy poszukują nie tylko obszarów szybkiego wzrostu ekonomicznego, lecz także aktywów wysokiej jakości. Gracze realizujący strategie długoterminowe wykorzystują często trudne do zidentyfikowania okazje inwestycyjne na tak atrakcyjnym rynku, jak francuski.

Dzięki zawarciu szeregu dużych transakcji, w tym portfelowych, wolumen obrotów na rynku francuskim przekroczył poziom sprzed kryzysu. Wartość transakcji inwestycyjnych w sektorze nieruchomości handlowych w całej Europie Zachodniej stanowi obecnie 62 proc. poprzedniego najwyższego poziomu, ale we Francji już przekroczyła go o 27 proc.

W pierwszym kwartale 2014 r. największą dynamikę aktywności inwestycyjnej na rynku nieruchomości handlowych odnotowano w Niemczech, ale w drugim kwartale za sprawą bardzo dużych transakcji, w tym dotyczących między innymi centrów handlowych Bluewater i Merry Hill, Wielka Brytania ponownie zajęła pierwsze miejsce w zestawieniu najpopularniejszych krajów pod względem inwestowania, a na drugiej pozycji znalazła się Francja. Mike Rodda powiedział: „W najbliższych miesiącach utrzyma się zainteresowanie głównymi rynkami, ponieważ oferują one zarówno atrakcyjne aktywa, jak i wyższą od średniej płynność. Z pewnością wzrośnie także aktywność inwestycyjna w Europie Południowej. Jednak ze względu na konkurencję i rosnące ceny inwestorzy zaczną interesować się także innymi rynkami, na czym zyska Skandynawia. Uważam, że wzrost popularności krajów skandynawskich w drugim kwartale nie był zjawiskiem jednorazowym. Ponadto najlepsze obiekty w Europie Środkowo-Wschodniej także zyskują na atrakcyjności ze względu na kompresję stóp kapitalizacji w innych regionach i wpływ niepewnej sytuacji na Ukrainie. Rynki te odnotują wzrost aktywności inwestycyjnej w przyszłym roku”.

David Hutchings, dyrektor działu strategii inwestycyjnych w regionie EMEA w firmie Cushman & Wakefield, powiedział: „Według naszych prognoz wolumen transakcji inwestycyjnych wzrośnie w bieżącym roku o 21 proc. do ok. 50 mld euro. Większa dostępność finansowania i niski koszt zaciągania kredytów niewątpliwie pomagają głównym rynkom takim jak Francja, Wielka Brytania, Szwecja i oczywiście Niemcy. Nie pozostanie to bez wpływu na inne kraje, ponieważ rośnie konkurencja na rynku kredytowym, a banki i inni pożyczkodawcy koncentrują się raczej na budowaniu nowych portfeli kredytowych niż tylko rozwiązywaniu problemów z przeszłości, zważywszy zwłaszcza na opóźnienie stress-testów EBC”.

Grono inwestorów zainteresowanych nieruchomościami handlowymi stale się powiększa i obejmuje coraz więcej międzynarodowych graczy, ale inwestorzy oczekują zaangażowania doświadczonych zarządców – zwłaszcza w przypadku większych aktywów. Jednocześnie w wielu regionach dominują fundusze specjalizujące się w inwestowaniu w nieruchomości (REIT), o czym świadczy między innymi sukces Land Securities w rywalizacji z krajowymi i zagranicznymi podmiotami o zakup centrum Bluewater w Wielkiej Brytanii, a także coraz większy wpływ nowych struktur REIT w Hiszpanii i Irlandii.

David Hutchings powiedział: „Ze względu na rosnący popyt zwiększy się presja na stopy kapitalizacji. Ponadto na większej liczbie rynków stopy kapitalizacji zwłaszcza z drugorzędnych nieruchomości znajdą się pod presją spadkową. W regionach, gdzie oczekiwania wzrostu czynszów są uzasadnione, trendy zniżkowe utrzymają się i pomogą zmniejszyć zależność od wzrostu stóp kapitalizacji i poprawy warunków finansowania w celu uzyskania dobrych wyników inwestycyjnych – oba te zjawiska rozpoczną się w najbliższych miesiącach. Jednak poprawa nastrojów konsumenckich zazwyczaj poprzedza faktyczny wzrost obrotów i presja na czynsze dotyczy obecnie raczej niektórych lokalizacji i najlepszej powierzchni. Z uwagi na prognozowane wolniejsze tempo wzrostu czynszów na rynku masowym inwestorzy i zarządcy będą zmuszeni dostosować się do lokalnych trendów w zakresie handlu detalicznego, aby móc osiągać sukcesy”.

Łukasz Lorencki, starszy konsultant w dziale rynków kapitałowych Cushman & Wakefield, zwraca uwagę, że podobnie jak w całym regionie EMEA wartość transakcji inwestycyjnych w sektorze nieruchomości handlowych w Polsce w 1 półroczu 2014 r. wzrosła o 49% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku, osiągając wielkość 369,5 mln euro wobec 247,3 mln euro w pierwszej połowie 2013 r. Do największych transakcji należały sprzedaż centrum handlowego Poznań City Center na rzecz konsorcjum inwestorów ECE oraz Resolution, a także zakup przez CBRE Global Investors Galerii Mazovia w Płocku. Utrzymanie wysokiej aktywności inwestycyjnej w drugiej połowie roku będzie zależało przede wszystkim od podaży dobrych nieruchomości handlowych o znacznej wielkości, ponieważ nic nie wskazuje, aby popyt na takie obiekty miał się w najbliższym czasie osłabić. Jest wielce prawdopodobne, że do końca roku będziemy świadkami jeszcze kilku znaczących transakcji w tym sektorze rynku, w związku z czym ubiegłoroczny wolumen transakcji w wysokości 1,38 mld euro powinien zostać wyrównany.

  • Wartość transakcji inwestycyjnych w sektorze nieruchomości handlowych w regionie EMEA w II kw. 2014 r. wyniosła 14,7 mld euro w porównaniu z 8,7 mld euro w tyn samym kwartale rok wcześniej.
  • Udział tego sektora w rynku wzrósł w II kwartale do 29,2 proc. z 24 proc. w całym ubiegłym roku.
  • Wolumen obrotów rdr w sektorze nieruchomości handlowych wzrósł do 49,0 mld euro – najwyższego poziomu od sześciu lat.
  • W II kwartale najwięcej zainwestowano na rynku nieruchomości handlowych w Wielkiej Brytanii i Francji i w Niemczech.
  • Ceny nieruchomości rosną przy coraz silniejszej konkurencji.
  • Podaż aktywów wysokiej jakości jest ograniczona, ale zaczyna poprawiać się wobec presji popytowej.
  • Inwestorzy w dalszym ciągu poszerzają horyzonty poszukiwań okazji inwestycyjnych pod względem jakości aktywów, jak i regionów inwestycyjnych.
  • Wartość obrotów w 2014 r. może wzrosnąć o 21 proc. do 50 mld euro.
  • Wartość transakcji w sektorze handlowym w Polsce w pierwszej połowie bieżącego roku wyniosła 369,5 mln euro, co stanowi wzrost o 49% w porównaniu z tym samym okresem ubiegłego roku.

Michael Reilly