Nieruchomość inwestycyjna Nowy Rynek E w Poznaniu z nowym najemcą biurowym

Nowy Rynek E_Skanska_06
iGaming to najszybciej rozwijający się sektor technologiczny1, a międzynarodowa firma SOFTSWISS* jest tego najlepszym przykładem. Jej poznański oddział zwiększa zatrudnienie i wynajmuje nowe biuro w budynku E należącym do kompleksu Nowy Rynek. Firma zajmie około 2 000 mkw. powierzchni wyposażonej w technologie pozwalające redukować zużycie energii elektrycznej czy wody. W procesie transakcji najemcę wspierała firma doradcza JLL.

Biura w budynku spełniają wymagania najważniejszych certyfikatów branżowych, m.in. LEED Platinum, WELL Core & Shell, WELL Health-Safety Rating oraz Obiekt bez Barier.
Firma SOFTSWISS to wiodący twórca oprogramowania w sferze iGaming z 15-letnim doświadczeniem. W SOFTSWISS bardzo dobrze funkcjonuje system pracy hybrydowej. Do tej pory firma wynajmowała powierzchnię u operatora biur elastycznych – Business Link, należącego do grupy Skanska. Teraz najemca wprowadzi się do budynku E kompleksu Nowy Rynek, a otwarcie nowego biura zaplanowano na koniec września 2023.

W Grupie Skanska oferujemy różnorodne powierzchnie, które bezpośrednio odpowiadają na potrzeby naszych obecnych i przyszłych najemców. SOFTSWISS korzystał do tej pory z przestrzeni Business Link w poznańskim Maratonie. Jednak wraz biegiem czasu i dynamicznym rozwojem firmy, pojawiła się decyzja o zmianie. Cieszymy się, że spełniliśmy i wciąż spełniamy oczekiwania, oferując nowoczesne i zrównoważone miejsca nie tylko do pracy, ale także relaksu i integracji – mówi Małgorzata Wojtoń, starszy menadżer ds. wynajmu w spółce biurowej Skanska w regionie Europy Środkowo-Wschodniej.

1 Dane wg raportu 4CF (2020): https://4cf.pl/nieoczekiwana-przyszlosc-gaming/

Źródło: Skanska.

W łódzkim kompleksie Hi Piotrkowska pojawiło się Centrum Usług Wspólnych Signify

okna

W łódzkim kompleksie Hi Piotrkowska pojawiło się Centrum Usług Wspólnych Signify.

Signify, światowy lider branży oświetleniowej, ogłosił oficjalne otwarcie nowej siedziby Centrum Usług Wspólnych w Łodzi, w kompleksie Hi Piotrkowska. Centrum Usług Wspólnych Signify w Łodzi to jedno z czterech Centrów zarządzanych w ramach Signify. Firma zatrudnia w Łodzi ponad 220 ekspertów i świadczy usługi finansowe, zakupowe, technologiczne oraz usługi związane z nieruchomościami dla organizacji biznesowych Signify, głównie z Europy i Ameryk.

„Nasze nowe biuro jest nie tylko energooszczędne, ale również wyposażone w przyjazne dla środowiska technologie, co było to dla nas niezwykle istotne ze względu na wartości wyznawane przez nas w Signify.” – dodaje Małgorzata Janiszewska, Dyrektor Centrum Usług Wspólnych Signify w Łodzi – „Przy wyborze tej lokalizacji, priorytetem było dla nas stworzenie komfortowego i bezpiecznego miejsca pracy, w którym pracownicy mogą osiągać pełnię swojego potencjału. Chcieliśmy stworzyć miejsce, które inspiruje i sprzyja efektywności, zapewniając jednocześnie dobrą atmosferę. W Signify wierzymy, że odpowiednie środowisko pracy ma kluczowe znaczenie dla wspólnego sukcesu.”

Źródło: Signify.

Deweloperzy aktywni w Katowicach

Katowice 2023Brak nowej podaży w Katowicach w pierwszym kwartale 2023 roku nie oznacza słabnącej aktywności deweloperów. W realizacji jest drugi pod względem powierzchni wynik spośród miast regionalnych.

Po rekordowej nowej podaży dostarczonej na katowicki rynek biurowy w 2022, w I kwartale bieżącego roku nie oddano do użytku żadnego obiektu. Zasoby biurowe na koniec marca wyniosły ponad 725 800 m kw.

Porównując wielkość realizowanej obecnie powierzchni biurowej na 8 największych rynkach regionalnych, Katowice zakończyły I kwartał z drugim wynikiem. Na koniec marca 2023 roku w budowie znajdowało się aż 99 300 m kw. powierzchni biurowej. Zakładając, że deweloperom uda się dotrzymać zaplanowanych terminów, do końca roku na rynek trafi ponad 75% realizowanej obecnie powierzchni. Dużą szansę na ukończenie jeszcze w tym roku mają dwie największe, realizowane obecnie projekty – budynek Craft (26 700 m kw., Ghelamco Poland) oraz kompleks Eco City Katowice (18 000 m kw., Górnośląski Park Przemysłowy),” – komentuje Iwona Kalaga, Starszy Negocjator w Knight Frank.

Pierwszy kwartał tego roku obfitował również w większą aktywność najemców. W trakcie 3 pierwszych miesięcy podpisali umowy najmu na 19 200 m kw., co był wynikiem ponad dwukrotnie wyższym niż w IV kwartale 2022 roku. Katowice są też jednym z dwóch rynków regionalnych, gdzie w strukturze najmu dominowały renegocjacje, które stanowiły 45% całkowitego wolumenu. Nowe umowy wyniosły 29%, a z kolei ekspansje 26%,” – dodaje Katarzyna Bojar, Konsultant w dziale badań rynku Knight Frank.

Współczynnik pustostanów na koniec marca 2023 roku utrzymał się na tym samym poziomie, co w kwartale poprzednim, tj. 17,1%. Związane to było z brakiem nowej podaży i stosunkowo dobrym kwartałem po stronie popytu.

Czynsze wywoławcze w Katowicach na koniec I kw. 2023 roku pozostają na stabilnym poziomie wahając się od 8,00 EUR do 15,00 EUR za m kw. miesięcznie. Utrzymujące się wysokie koszty budowy, a także wciąż wysokie koszty obsługi kredytów budowlanych hamują możliwości negocjacyjne inwestorów, dlatego zwłaszcza w nowych budynkach możliwy jest dalszy wzrost stawek czynszów.

Jednocześnie, ze względu na rosnące koszty mediów i usług, zauważalny jest również wzrost stawek opłat eksploatacyjnych, które na koniec marca 2023 roku w Katowicach wahały się od 14,00 do 28,00 PLN/m kw./miesięcznie.

Źródło: Knight Frank.

Biurowa nieruchomość komercyjna SkyRes w Rzeszowie z najemcą na blisko 6600 mkw. nowoczesnej powierzchni

skyres1

Firma Boeing, globalny lider branży lotniczej i kosmicznej, wynajął blisko 6600 mkw. powierzchni w biurowcu SkyRes w Rzeszowie. Jest to największa pod względem liczby metrów kwadratowych transakcja najmu sfinalizowana dotychczas na rzeszowskim rynku biurowym.

Nieruchomość inwestycyjnaw Rzeszowie to 14-kondygnacyjny budynek. Biurowiec SkyRes jest pierwszym wielkopowierzchniowym budynkiem biurowym klasy A na lokalnym rynku. Nieruchomość wyróżnia doskonała lokalizacja w centrum miasta oraz szybkie połączenie z lotniskiem i autostradą.
W poszukiwaniu optymalnej lokalizacji oraz w procesie negocjowania warunków najmu Boeingowi doradzali eksperci z międzynarodowej agencji Cushman & Wakefield. Zespół Boeinga odpowiedzialny za zarządzanie nieruchomościami podkreślił udaną współpracę z firmą Cushman & Wakefield.

Szukaliśmy nowoczesnej, centralnej i atrakcyjnej lokalizacji, która zapewniłaby miejsce dla naszych lokalnych zespołów. Dzięki doradztwu Cushman & Wakefield w krótkim czasie znaleźliśmy budynek idealnie odpowiadający naszym potrzebom – komentuje David Packer, Globalny Manager ds. Nieruchomości, Boeing.

Jestem niezmiernie zadowolony, że kolejny światowy potentat przemysłu lotniczego zdecydował się na tak znaczącą inwestycję w Rzeszowie. Niezwykle budujący jest fakt, iż nasze miasto staje się coraz bardziej atrakcyjne dla międzynarodowych przedsiębiorstw technologicznych – nie tylko w zakresie potencjału dla nowoczesnych procesów produkcyjnych czy zaawansowanej działalności badawczo – rozwojowej – ale również w kontekście wyspecjalizowanych usług biznesowych, dedykowanych innowacyjnym gałęziom globalnej gospodarki. Firmie Boeing serdecznie dziękuję za zaufanie, jakim obdarzyła nasze miasto i zapewniam, iż z naszej strony otrzyma wszelką niezbędną pomoc na każdym etapie działalności w Rzeszowie – mówi Konrad Fijołek, Prezydent Miasta Rzeszowa.

Biznesowy rozwój Polski Wschodniej jest niezaprzeczalny i cieszy szczególnie w aktualnej sytuacji geopolitycznej. Na korzyść regionu przemawia między innymi coraz większa profesjonalizacja w odniesieniu do kompleksowego wsparcia oferowanego inwestorom. Cushman & Wakefield był przy tym pierwszą agencją doradczą, która zdecydowała się na otwarcie swojego oddziału we wschodniej Polsce. Od momentu uruchomienia lubelskiego biura firmy w 2017 roku konsekwentnie rozwijamy nasze usługi, aby jeszcze lepiej wspierać inwestorów w procesie poszukiwania najlepszej lokalizacji dla ich biznesu – komentuje Michał Galimski, Head of Regional Markets, Cushman & Wakefield.

Źródło: Cushman & Wakefield.

Biurowa nieruchomość komercyjna Format w Gdańsku z nowym najemcą

FORMAT, Gdańsk_02_mat. prasowe Torus

Biurowa nieruchomość komercyjna Format w Gdańsku z nowym najemcą na pokładzie. Spółka ASSA ABLOY Mercor Doors będąca częścią Grupy ASSA ABLOY, globalnego lidera kompleksowych systemów zabezpieczeń budynków, wynajęła przestrzeń biurową w obiekcie.

Nowy najemca wynajął blisko 1 tys. m kw. powierzchni w biurowcu Format w Gdańsku. Lokalizacja nowego biura firmy nie jest przypadkowa – budynek idealnie wpisał się w potrzeby lokalizacyjne, funkcjonalne, jakościowe oraz plany rozwojowe firmy. Umowa z deweloperem biurowca, firmą Torus, podpisana została na okres 66 miesięcy. W transakcji najemcy doradzała firma ITRA Polska.
Biurowiec Format certyfikowany jest w systemie LEED – osiągnął najwyższy, platynowy poziom. Budynek zaprojektowany został przez Trójmiejski Oddział pracowni APA Wojciechowski Architekci.

– Szukaliśmy propozycji, która spełni nasze oczekiwania na wielu płaszczyznach, mając też na uwadze plany rozwojowe. Zależało nam na pozostaniu w okolicach Przymorza i Oliwy, jednocześnie chcieliśmy stworzyć pracownikom warunki do swobodnego korzystania z komunikacji miejskiej. Format jest świetnie skomunikowany, a planowana kładka łącząca teren działki z peronem SKM będzie dodatkowym udogodnieniem. W gdańskim zespole mamy wielu zapalonych rowerzystów, więc infrastruktura i komfortowe zaplecze dedykowane miłośnikom rowerów spotkały się z dużym zadowoleniem. W Grupie ASSA ABLOY zwracamy szczególną uwagę na środowisko naturalne, szukaliśmy więc budynku, który – oprócz komfortu pracy – zapewni też energooszczędne i ekologiczne rozwiązania. Platynowy certyfikat LEED, który biurowiec uzyskał potwierdza najwyższe standardy w tym zakresie, jesteśmy więc przekonani, że ten Format do nas pasuje – mówi Agnieszka Matulaniec, Adminstration & Purchasing Director.

ASSA ABLOY Mercor Doors przeprowadzi się do nowego biura w marcu 2024 r. W transakcji pośredniczyła firma ITRA Polska.

– Biurowe zasoby Trójmiasta to już ponad milion metrów kwadratowych powierzchni. Cieszymy się, że mogliśmy być przewodnikiem ASSA ABLOY Mercor Doors po tutejszym rynku, tym bardziej w czasach powszechnej reorganizacji modelu pracy oraz wzrostu kosztów eksploatacji biur. Ostatecznie klient zdecydował się na biuro w biznesowym centrum Gdańska, z łatwym dostępem do komunikacji publicznej i szeroką ofertą usług w okolicy. To kolejna transakcja z naszym udziałem w budynku Format, jednocześnie potwierdzenie wysokiego zaangażowania i profesjonalizmu dewelopera, który potrafi dobrze odpowiadać na potrzeby najemców – komentuje Martyna Balcer, COO, Associate Director w ITRA Polska.

– Wierzę w rynek biur. On oczywiście się zmienia, jest dzisiaj bardziej wymagający, ale jestem przekonany, że atrakcyjna lokalizacja, wysoki standard architektury i budownictwa, funkcjonalność i energooszczędność, które zapewniają komfortowe warunki rozwoju, będą dalej przyciągać najemców. Format jest tego przykładem – biurowiec komercjalizowany w trudnym, najpierw pandemicznym, teraz wojennym i inflacyjnym okresie jest zapełniony w 90%. To kolejny atrakcyjny produkt inwestycyjny, który wprowadzamy na rynek kapitałowy – mówi Sławomir Gajewski, prezes spółki Torus.

Firma Soletanche Polska przeprowadza się do kompleksu biurowego SPARK w Warszawie

2V6A8837
Firma Soletanche Polska przeprowadza się do kompleksu biurowego SPARK w Warszawie.

Firma Soletanche zmieniła lokalizację i przeprowadza się pod nowy, warszawski adres przy Alei Solidarności 173. Zarząd firmy podjął decyzję o przeniesieniu biura do kompleksu biurowego SPARK zlokalizowanego w dzielnicy Wola. W budynku C pracują: zarząd, administracja, finanse, kadry, dział ofertowo – projektowy, marketing i komunikacja, logistyka, rotacyjnie produkcja oraz zespół Sixense świadczący usługi z zakresu monitoringu. Światowy lider budownictwa podziemnego zajmie powierzchnię 730,12 m². W biurze głównym na stałe będzie pracowało 40 osób oraz około 30 osób w systemie rotacyjnym.

Warszawska nieruchomość inwestycyjna Park Rozwoju na dłużej z najemcą

ParkRozwoju
Firma Schneider Electric Polska renegocjowała umowę najmu powierzchni biurowej w warszawskiej nieruchomości inwestycyjnej.

Najemca przedłużył najem biura o powierzchni 8 500 mkw. w Parku Rozwoju przy ulicy Konstruktorskiej 12 w Warszawie. Najemcę w transakcji reprezentowała firma doradcza Colliers.
Nieruchomość inwestycyjna Park Rozwoju to nowoczesny kompleks dwóch budynków o łącznej powierzchni 34 000 mkw. Lokalizacja w kameralnej części Biznesowego Mokotowa zapewnia nie tylko niezwykle spokojne otoczenie, ale również dobre połączenie z resztą miasta. Certyfikacja BREEAM na poziomie Excellent potwierdza, że obiekt jest przyjazny dla środowiska, co stanowi ważny atut dla najemców szukających „zielonych biur”, które będą się wpisywać w ich strategię zrównoważonego rozwoju. 

Popyt na powierzchnie biurowe wciąż utrzymuje się na wysokim poziomie. Mimo wcześniejszych prognoz dotyczących drastycznego spadku zapotrzebowania na biura, który miał być wynikiem pandemii i hybrydowego modelu pracy, a następnie wybuchu wojny w Ukrainie, widzimy, że sytuacja na rynku biurowym jest stabilna. Firmy dostosowują przestrzenie biurowe do swoich indywidualnych potrzeb pod kątem funkcjonalnym i coraz częściej renegocjują umowy w wysokiej jakości budynkach. Cieszymy się, że również nasi klienci, tacy jak Schneider Electric, decydują się na pozostanie w komfortowej przestrzeni, w której dotychczas funkcjonowali i rozwijali biznes – mówi Paweł Skałba, Senior Partner, Dyrektor Działu Powierzchni Biurowych, Colliers.

Firma Rockwool wynajmuje więcej powierzchni biurowej w poznańskiej nieruchomości inwestycyjnej Nowym Rynku D

default

Firma ROCKWOOL wynajmuje więcej powierzchni biurowej w poznańskiej nieruchomości inwestycyjnej Nowym Rynku D.

Firma ROCKWOOL jest producentem szerokiej gamy wysokiej jakości produktów dla sektora budowlanego. Przedsiębiorca powiększa swoją siedzibę w poznańskim biurowcu Nowy Rynek D, zrealizowanym przez Skanska. Dodatkowe 900 mkw. zrównoważonej i nowoczesnej powierzchni, stworzonej zgodnie z zasadami ESG, pozwoli firmie na rekrutację kolejnych 70 pracowników.
Relacja między Skanska a ROCKWOOL jest już wieloletnia i nie bazuje wyłącznie na najmie powierzchni biurowych. ROCKWOOL jest również dostawcą produktów budowlanych wykorzystywanych przez spółkę budowlaną Skanska przy realizacji obiektów biurowych.

To już nasza 5 umowa z firmą Skanska – mówi Joanna Kaźmierczak, Office Manager w firmie ROCKWOOL GBS. – Wraz z rozwojem Grupy ROCKWOOL rośnie również nasze biuro ROCKWOOL GBS, które rozszerza swoją działalność o nowe funkcje operacyjne i technologiczne, takie jak inżynieria i zakupy oraz badania i rozwój (R&D). Decyzja o wynajęciu kolejnej powierzchni biura Nowy Rynek w Poznaniu była naturalna – w tej chwili 400 naszych pracowników zajmuje 5. i 6. piętro tego budynku, wraz z rozwojem zaadoptujemy również część 4. piętra – dodaje Ewelina Płocieniczak, Dyrektor Centrum.

Nasza współpraca z ROCKWOOL w Poznaniu trwa już od wielu lat i zbudowana została w oparciu o wspólne, dobre doświadczenia. Wynajęcie przez tę firmę dodatkowej powierzchni w zrealizowanym przez nas biurowcu to jeszcze jeden dowód na to, jakim zaufaniem obdarzają nas partnerzy biznesowi. To także potwierdzenie, że pomimo zmian w modelu pracy, biura nadal pełnią bardzo ważną rolę w procesie rozwoju biznesu. Z rozmów z klientami jasno wynika, że biuro to wciąż niezastąpione miejsce interakcji, pracy zespołowej oraz budowania kultury organizacyjnej mówi Małgorzata Wojtoń, starszy menadżer ds. wynajmu w spółce biurowej Skanska w regionie Europy Środkowo-Wschodniej. – Jesteśmy przekonani, że nowoczesne i zrównoważone przestrzenie Nowego Rynku pozwolą naszemu najemcy na jeszcze bardziej dynamiczny wzrost działalności – dodaje Małgorzata Wojtoń.

Biuro na wynajem – designerskie, czy użytkowe?

dane-deaner-541785-unsplash

Jakie powinno być biuro do pracy? Designersko urządzone, czy może komfortowe do pracy?

Oczywiście w pierwszej kolejności przestrzeń do pracy powinna zapewniać komfort. Nie oznacza to jednak wcale, że trzeba rezygnować z elementu cieszącego oko. Biuro powinno zachęcać do spędzania w nim czasu. Warto pokusić się o aranżację w nowoczesnym stylu, która będzie nie tylko użyteczna, ale również designerska. Niewielkie elementy dekoracyjne nie będą przeszkadzać w użytkowaniu przestrzeni, natomiast mogą wspaniale ją dopełnić.

Zalety stacjonarnych biur na wynajem

dominik-vanyi-469309-unsplash

Stacjonarne biura na wynajem posiadają szereg zalet, które nieprzerwanie przyciągają do nich najemców.

Przede wszystkim biura na wynajem oferują stacjonarne miejsce do wspólnej pracy dla osób zatrudnionych w jednym przedsiębiorstwie. To ważne, jeśli kilka osób współpracuje ze sobą stale w ramach jednego teamu. Dodatkowo stacjonarne biuro zapewnia dostęp do wszelkich potrzebnych urządzeń biurowych. Można również przeprowadzać w nim spotkania biznesowe i rekrutacyjne. Ponadto stacjonarne biuro samo w sobie świadczy o prestiżu przedsiębiorstwa.

Biurowa nieruchomość inwestycyjna Neon w Gdańsku z nowym najemcą

Alchemia-Gdansk-mat.-Torus
Spółka Colian Logistic, jeden z czołowych operatorów logistycznych na polskim rynku, podpisała umowę z Neon Flex sp. z o.o. na wynajem biura serwisowanego.

Biuro nowego najemcy mieści się w budynku Neon wchodzącym w skład kompleksu Alchemia w Gdańsku, wybudowanego przez firmę Torus. W procesie wyboru lokalizacji biura w Trójmieście oraz w negocjacjach najemcę reprezentowała firma doradcza Newmark Polska. Neon Flex to przestrzeń coworkingowa o łącznej powierzchni 3000 mkw., w skład której wchodzi ponad 60 biur obejmujących od 5 do 50 stanowisk i 5 sal konferencyjnych. Obbiekt otrzymał certyfikację w systemie LEED na najwyższym poziomie – Platinum.

– Firma Colian Logistic zdecydowała się na otworzenie biura w Gdańsku ze względu na kluczową z punktu widzenia logistyki lokalizację. Jednocześnie nasz Klient wybrał elastyczne rozwiązanie w postaci biura serwisowanego z możliwością powiększenia powierzchni w przyszłości. O wyborze budynku Alchemia Neon zadecydował też standard wykończenia i dogodne dla pracowników położenie – mówi Kaja Karbowska-Nowak, Doradca w Newmark Polska.

– W ostatnich latach branża logistyczna w Trójmieście dynamicznie się rozwija, a to przyciąga na Pomorze kolejne firmy. Również spółka Colian Logistic zdecydowała się na zlokalizowanie biura w Gdańsku. Cieszymy się, że udało nam się sprostać oczekiwaniom naszego Klienta w kwestii elastycznej umowy i wesprzeć go w rozwoju – dodaje Michał Rafałowicz, Dyrektor Regionalny w Newmark Polska.

Nieruchomość komercyjna Format z najemcą na ponad 1,7 tys. m kw. powierzchni biurowej

default

Nieruchomość komercyjna Format zlokalizowana jest w biznesowej części Gdańska, na granicy Oliwy i Przymorza. Budynek ma 5 kondygnacji nadziemnych, a jego łączna powierzchnia najmu to blisko 16 tys. m kw.

Firma Sitel Polska, jeden z wiodących, międzynarodowych dostawców rozwiązań w zakresie obsługi klienta, wynajęła ponad 1,7 tys. m kw. w biurowcu Format w Gdańsku. Nowe, wysokiej jakości i świetnie zlokalizowane biuro to kolejny etap jej rozwoju na polskim rynku. Umowa z deweloperem biurowca, firmą Torus, podpisana została na okres 62 miesięcy. W transakcji pośredniczyła firma doradcza ITRA Polska.

Wybór Gdańska na naszą drugą lokalizację okazał się strzałem w dziesiątkę. Rozpoczynaliśmy w podnajętym biurze w Arkońska Business Park. W celu realizacji ambitnych planów rozwoju oraz patrząc na rozwijający się świat i oczekiwania zespołu, szukaliśmy dla siebie nowoczesnego biura, świetnie zlokalizowanego, o wysokich standardach ekologicznego budownictwa, z niskim zużyciem energii oraz licznymi udogodnieniami dla pracowników. Postawiliśmy na Format oraz firmę Torus, która zaoferowała pełne wsparcie i profesjonalizm w kontaktach biznesowych. Obecna powierzchnia zakłada możliwość pracy dla 250 osób, ale jesteśmy pewni, że to nie koniec naszego rozwoju. Założyliśmy, że nasze biuro ma być tzw. MaxHubem, czyli miejscem, gdzie nie tylko się pracuje, ale które jest również przestrzenią spotkań i integracji zespołu. Chcemy, by nasi pracownicy doświadczali efektu „WOW” – zgodnie z filozofią, że doświadczenie naszych klientów zależy od doświadczeń naszych pracowników – mówi Monika Röhr-Łukasik, Country Director Poland, Sitel Group.

Wysoka nowa podaż powierzchni biurowej na rynku nieruchomości komercyjnych w Łodzi

Grafika do notki prasowej_I polowa 2022_Łódź
Nowa podaż powierzchni biurowej w Łodzi, która w pierwszym półroczu 2022 roku wyniosła 41 500 m kw. wpłynęła na wzrost współczynnika pustostanów do poziomu 18,6%.

Całkowite zasoby biurowe w Łodzi na koniec czerwca 2022 roku wyniosły blisko 630 000 m kw. Zarówno w pierwszym, jak i drugim kwartale łódzki rynek biurowy systematycznie się powiększał i nowa podaż w półroczu osiągnęła ponad 41 500 m kw. W II kwartale oddano do użytku dwa etapy inwestycji Echo Investment: Fuzja C (9 600 m kw.) oraz Fuzja D (9 200 m kw.). Dostarczone na rynek obiekty stanowiły 27% powierzchni oddanej do użytku w II kwartale 2022 roku na rynkach regionalnych.

Na etapie budowy znajduje się ponad 56 300 m kw. powierzchni, z czego blisko 82% tego wolumenu ma zostać ukończone w 2023 roku. Największymi inwestycjami w realizacji są Monopolis M2 (8 000 m kw., Virako) oraz Widzewska Manufaktura (33 800 m kw., Cavatina Holding).

,,W II kwartale 2022 roku odnotowano relatywnie wysoki popyt, wynoszący blisko 20 000 m kw., co było wzrostem o 60% w porównaniu do poprzedniego kwartału. Analizując strukturę transakcji największy udział ( 85%) stanowiły nowe umowy (z czego umowy pre-let 11%), zaś renegocjacje odpowiadały za 15% wolumenu. Co więcej, od początku roku w Łodzi podpisano umowy na blisko
31 600 m kw.,”
– komentuje Katarzyna Bojar, Konsultant w dziale Badań Rynku w Knight Frank.

Łódź od lat intensywnie buduje swój nowy wizerunek. Chcąc zachować unikalną architekturę, a jednocześnie nadać jej nowoczesny wygląd sukcesywnie realizuje „Strategię rozwoju miasta Łodzi 2030+”. Miasto oferuje inwestorom i mieszkańcom wszystkie niezbędne do rozwoju elementy: szeroki wybór uczelni wyższych, wydarzenia kulturalne czy zaplecze biznesowe. Rozmawiając z najemcami, którym doradzamy przy wyborze powierzchni, widzimy że są świadomi potencjału Łodzi i chcą wykorzystać go jak najlepiej,” – dodaje Filip Kowalski, Negocjator w dziale Reprezentacji Najemcy w Knight Frank.

W wyniku oddania do użytku nowej powierzchni biurowej współczynnik pustostanów w Łodzi wzrósł o 0,2 pp. w ciągu kwartału i na koniec czerwca 2022 roku wyniósł 18,6%. W ciągu roku współczynnik pustostanów wzrósł o 0,3 pp. i jest to najwyższy wynik odnotowywany w tym mieście w ostatnich latach.

Czynsze wywoławcze w Łodzi pozostały stabilne i w II kw. 2022 roku wahały się od 9,00 EUR do 15,00 EUR/m kw. miesięcznie.

Źródło: Knight Frank.

Biurowiec Kazimierz Office Center w Krakowie doceniony przez kolejnego najemcę

floriane-vita-88722-unsplashGrupa Altkom jest jednym z liderów polskiej branży szkoleniowej. Firma przenosi swoją krakowską siedzibę do Kazimierz Office Center.

Biurowiec Kazimierz Office Center w Krakowie podpisał umowę najmu powierzchni biurowej z Grupą Altkom. W procesie negocjacji warunków umowy najmu, Najemcę reprezentowała agencja Corees Polska.
Właściciela budynku reprezentowała w procesie najmu agencja BNP Paribas Real Estate Poland, która od wielu lat odpowiada również za zarządzanie obiektem.

– Cieszy mnie, że mimo obiektywnie trudnego czasu, udało się nam przeprowadzić proces i podpisać umowę najmu – mówi Tadeusz Alster Prezes Zarządu Grupy Altkom. Kazimierz Office Center, w pełni odpowiada naszym potrzebom w Krakowie, i pozostaje nam się tam w pełni rozgościć- dodaje.

Finalizacja procesu dla Grupy Altkom to nasz kolejny projekt zrealizowany przez Corees pod Wawelem. Każdy projektów prowadzony jest przez nas indywidualnie, z pełnym i profesjonalnym wsparciem dla naszych Klientów. – mówi Marek Ciunowicz, CEO w Corees Polska. Jednocześnie bardzo dziękujemy za zaufanie i współprace przedstawicielom Grupy Altkom.

 

Biurowiec Diamante Plaza w Krakowie rozpoczyna proces komercjalizacji powierzchni

Diamante Plaza

Firma Savills została wybrana na doradcę ds. wynajmu powierzchni biurowych w Diamante Plaza w Krakowie i zajmie się procesem komercjalizacji biurowca.

Diamante Plaza jest kameralnym biurowcem klasy A. Budynek jest czterokondygnacyjny i oferuje 10 000 m kw. powierzchni do wynajęcia. Na najemców czeka ponad 190 miejsc parkingowych rozmieszczonych na dwupoziomowym parkingu. Biurowiec położony jest w dzielnicy Zabłocie, gdzie zapewnione jest bardzo dobre połączenie komunikacyjne z centrum Krakowa oraz dostęp do szerokiej gamy usług i gastronomii. Właścicielem biurowca jest fundusz inwestycyjny Catalyst Capital.

Ogromnym atutem Diamante Plaza jest jego lokalizacja. Zabłocie to część Krakowa, która niedawno odmieniła się nie do poznania. Dawne obiekty przemysłowe zostały zmodernizowane lub zastąpione przez nowoczesne budynki biurowe i luksusowe osiedla mieszkaniowe. Powstały tu także liczne placówki kulturalne i oświatowe. Sam budynek Diamante Plaza zbudowany został z kolei z najwyższej jakości materiałów i oferuje nowoczesne rozwiązania technologiczne. Dzięki przeszkolonej fasadzie powierzchnie są bardzo jasne i tworzą bardzo komfortowe i przyjazne warunki do pracy, a elastyczna przestrzeń umożliwia swobodną aranżację biura” – mówi Dominika Cyrbus z krakowskiego oddziału firmy doradczej Savills.

Biurowiec ŁÓDŹ.WORK pozyskał pierwszego najemcę. Kto nim został?

ŁódzWork_002
Właścicielem biurowca ŁÓDŹ.WORK, który mieści się przy ul. Dowborczyków 18 w Łodzi, jest firma OKAM.

OKAM podpisał umowę z pierwszym najemcą, który biurowcu  ŁÓDŹ.WORK zajmie powierzchnię ok. 400 mkw. Pierwszym najemca biurowca jest PKP Energetyka.
Obecnie właściciel budynku negocjuje umowy z kolejnymi najemcami.
Nowoczesny budynek biurowy mieści się w Łodzi przy ul. Dowborczyków 18.

– Podpisaliśmy umowę na 5 lat i wprowadzamy się już na przełomie września i października tego roku. O wyborze tego biura przesądziła dogodna lokalizacja i budynek: nowoczesny, przyjazny, z niesamowitym klimatem. Bardzo ważna jest też dla nas elastyczność aranżacyjna, czyli możliwość dostosowania biura do naszych potrzeb. ŁÓDŹ.WORK to także ciekawe udogodnienia dla pracowników, którzy będą mieli dostęp do eco-pojazdów Twizy, rowerów i hulajnóg. – mówi Mariusz Pietrzak, Prezes CUW, PKP Energetyka.

Biuro na wynajem poszukiwane – czego obecnie oczekują najemcy?

Monika Igła
Pandemia przyzwyczaiła nas nie tylko do pracy przy biurku, ale też na kanapie, w otoczeniu zieleni, w mniej sformalizowanych warunkach. Z tego powodu dajemy naszym klientom takie przestrzenie, jednocześnie dbając, aby zostały zachowane wszystkie procedury sanitarne, a pracownicy czuli się bezpiecznie. Mimo rewolucji, jaka nastąpiła w naszym trybie pracy, podstawowe potrzeby najemców się nie zmieniły. Cały czas najważniejsza jest dla nich lokalizacja biura, a ponadto komfort współpracy z zarządcą, usługi dostępne w pobliżu, wygodny dojazd i związana z nim infrastruktura. Biura są ciągle potrzebne, ponieważ wiele codziennych czynności załatwia się w nich wygodniej: buduje relacje zawodowe, wdraża do pracy, rozwija pomysły. Są też wizytówką firm. Sam wybór lokalizacji wpisuje się w tworzenie wizerunku marki najemcy – jego budowanie zaczyna się już na parkingu, w recepcji głównej czy w windzie.

Spis treści:
Chcemy powrotu do biur
Niebanalne rozwiązania
W drodze do biura
W bliskim sąsiedztwie
Współpraca i dobre relacje

Chcemy powrotu do biur

Większość pracowników chce wrócić do biura, jeśli będzie miała taką możliwość – tak wynika z naszych obserwacji oraz rozmów, które prowadzimy z najemcami. Potwierdzenie można znaleźć m.in. w badaniach rynkowych. Z raportu „Rok nowej normalności” opublikowanego przez Pracuj.pl wynika, że udział respondentów deklarujących chęć powrotu do biura znacznie wzrósł od początku pandemii. W kwietniu ubiegłego roku wynosił on 39,5%, zaś w lutym br. aż 52,5%. Okazuje się, że praca całkowicie zdalna może nie sprawdzić się w środowiskach, w których przez lata wypracowano sprawny system biurowy. Jakie aspekty pracy w biurze przemawiają za powrotem do wspólnej przestrzeni? Przede wszystkim szybszy przepływ informacji, możliwość dzielenia się doświadczeniem, sprawniejsze szkolenia dla nowo zatrudnionych, dogodne warunki pracy oraz częstsze spotkania pracowników, które wpływają na budowanie relacji i poczucia przynależności do organizacji.

Niebanalne rozwiązania

Z naszych rozmów z potencjalnymi najemcami wynika, że ich podejście do samej powierzchni najmu nie zmieniło się znacznie w ostatnim czasie. Co również istotne, wciąż uważają, że biuro powinno spełniać przede wszystkim swoje podstawowe funkcje, takie jak miejsce wykonywania codziennej pracy, wymiany pomysłów czy integracji zespołu. Firmy uwzględniające w planach rozwoju wprowadzenie pracy hybrydowej decydują się na przearanżowanie dotychczasowej powierzchni, aby wykorzystać ją w jak najlepszy sposób. Według badania przeprowadzonego przez Antal i Corees Polska – „Model pracy a efektywność i zadowolenie pracowników”, 58% ankietowanych, mimo chęci wykonywania pracy zdalnej w większym wymiarze godzin, nadal oczekuje od pracodawcy zapewnienia atrakcyjnej przestrzeni biurowej i własnego biurka.

Najemcy zwracają dziś szczególną uwagę na aranżację części wspólnych budynku i dostęp do przestrzeni elastycznej. W obiektach powstają zatem dodatkowe strefy chill-out, bardziej przestronne pomieszczenia i open space’y. Pracując ponad rok z domu, przywykliśmy do swobodnego wyboru miejsca, na którym nam się najlepiej pracuje – przy biurku czy na wygodnej kanapie, w kuchni, salonie, a może na balkonie? Jestem przekonana, że jest to jeden z powodów, przez który pierwsze powroty do biur mogą okazać się trudne. Zapewnienie powierzchni, w której możemy usiąść wygodnie z laptopem w mniej formalnym miejscu, pozwoli nam odnaleźć się w nowej sytuacji.

Przykładem przestrzeni elastycznej, dostępnej dla wszystkich, jest antresola w budynku New City, zarządzanym przez Hines. Strefa wspólna została zaaranżowana tu pod koniec 2016 roku i od początku cieszyła się dużym zainteresowaniem. Dziś, ku mojemu zadowoleniu, jest ono jeszcze większe niż w poprzednich latach. Dzięki meblom wyciszającym, dostępie do wi-fi oraz możliwości podłączenia laptopa do zasilania, miejsce to zapewnia dużo prywatności, przez co nadaje się do organizowania formalnych i mniej formalnych spotkań. Równie ciekawym przykładem przestrzeni elastycznej jest nowe lobby zlokalizowane w naszym biurowcu Wola Center. To strefa coworkingowa, pełniąca także funkcję miejsca do indywidualnych spotkań. Na jej użytkowników czeka wyjątkowe, inspirujące otoczenie naturalnej zieleni, które pozytywnie wpływa na samopoczucie i poprawia komfort pracy.

W drodze do biura

Dogodna lokalizacja to od dawna kluczowy aspekt w wyborze miejsca pracy. Stała się tym bardziej istotna w sytuacji, gdy z obawą korzystaliśmy z komunikacji, aby dojechać do biura w czasie pandemii. Dziś stanowi jeden z kluczowych czynników branych pod uwagę w rozmowach o powrocie do pracy stacjonarnej. Jak informuje wspomniany wcześniej raport autorstwa Antal i Corees Polska, pracownicy, którzy zmuszeni są dojeżdżać do swoich biur mniej niż 30 minut deklarują większą chęć do powrotu do trybu stacjonarnego. Natomiast osoby, którym czynność ta zabiera więcej czasu, wolą wykonywać swoje obowiązki w trybie home office. Badania jednoznacznie wskazują, że druga grupa respondentów jest liczniejsza i skłonna do wywierania większej presji we wprowadzaniu innowacji do środowiska pracy.

2020 to kolejny rok popularności roweru jako środka dojazdu do pracy. Pandemia spowodowała, że jeszcze więcej osób stawia codziennie na ten środek transportu. Miejsca do zaparkowania „dwóch kółek” czy stacja Veturilo, prysznice i inne udogodnienia dla rowerzystów są więc niezbędne, aby zapewnić odpowiedni komfort pracy. W budynkach należących do Hines zawsze kładliśmy nacisk na tego typu rozwiązania oraz promowanie zdrowego trybu życia. Dla przykładu, biurowiec Ambassador Office Building, zarządzany przez Hines Poland Sustainable Income Fund (jak sama nazwa wskazuje fundusz skoncentrowany na ekologii i edukacji najemców w kwestiach zrównoważonego podejścia do środowiska), oferuje bardzo nowoczesną infrastrukturę dla rowerzystów: szafki, prysznice i suszarki do ubrań.

Osobiście wierzę, że „w zdrowym ciele zdrowy duch”, dlatego cieszę się, że Hines troszczy się o swoich najemców i zachęca ich do podejmowania różnych sportowych aktywności, organizując np. warsztaty jogi oraz biorąc udział w akcjach, motywujących uczestników do przesiadki z samochodów na rowery, takich jak „Garnitury na rowery”.

W bliskim sąsiedztwie

Podczas spotkań z potencjalnymi najemcami zauważyliśmy, że szczególną uwagę przywiązują obecnie do usług, znajdujących się w samym budynku lub w jego bliskim sąsiedztwie. Tendencja do unikania skupisk ludzi, towarzysząca nam od początku pandemii, wzmocniła chęć do korzystania z usług w pobliżu biura i w niestandardowych godzinach. Jesteśmy dziś przyzwyczajeni do załatwiania własnych spraw w czasie krótkiej przerwy w pracy – szybkie zakupy w pobliskim sklepie, wysłanie paczek bądź listów w miejscowym oddziale poczty lub wizyta w sąsiedniej przychodni to tylko niektóre z nich. Myśląc o komfortowym powrocie do biura, powinniśmy wziąć pod uwagę bliskość istotnych dla pracowników obiektów i lokali, które pozwolą im na kontynuowanie takich nawyków.

Jednym z kluczowych udogodnień znajdujących się w budynkach biurowych jest strefa gastronomiczna. Przez cały trudny okres lockdownu współpracowaliśmy z operatorami naszych kantyn, aby umożliwić im serwowanie posiłków na wynos. Zniesione 15 maja obostrzenia pozwoliły nam na rozszerzenie działalności i uruchomienie ogródków. Od tamtej pory klienci restauracji zlokalizowanych w naszych budynkach mogli swobodnie korzystać z wystawionych na zewnątrz stolików. Obecna sytuacja epidemiologiczna wpłynęła również na funkcjonowanie innych usług dostępnych na terenie naszych inwestycji. Przykładowo, działająca w garażu podziemnym budynku New City myjnia w pełni dostosowała swoje usługi do nowej rzeczywistości. Oprócz standardowych usług mycia i czyszczenia samochodów, oferuje też możliwość dezynfekcji pojazdów poprzez ozonowanie ich wnętrza.

Współpraca i dobre relacje

Na komfortowe korzystanie z wynajmowanej przestrzeni biurowej bez wątpienia wpływa również dobra relacja między najemcą, a zarządcą. Na samym początku współpracy należy jasno sprecyzować oczekiwania i potrzeby po obu stronach. Jako zarządca, musimy uszanować wewnętrzne regulacje i dostosować swoje działania pod wytyczne konkretnych najemców. W przypadku spraw bieżących, w szczególności nieoczekiwanych, związanych chociażby z problemami w trakcie pandemii, warto podejmować dialog z klientami i wypracowywać wspólnie nowe procedury. Jednym z wyzwań, jakie stanęło ostatnio przed Hines było przeprowadzenie próbnej ewakuacji budynku. Przy ścisłej współpracy z poszczególnymi najemcami byliśmy w stanie zorganizować ją tak, by nie narażać nikogo z pracowników oraz żeby nie naruszyć żadnego z panujących ówcześnie obostrzeń.

Istotnym elementem, na który najemcy zwracają szczególną uwagę jest dbałość o czystość powierzchni wspólnych i przeprowadzanie sprawnych serwisów budynkowych. Jako zarządca nie tylko monitorujemy pracę serwisów, ale także dbamy o najwyższy poziom czystości wszystkich powierzchni. Ponadto wyposażyliśmy wszystkie przestrzenie wspólne, w tym hole windowe, w płyny dezynfekujące. Wszelkie naprawy i interwencje w przestrzeniach biurowych wykonywane są z zachowaniem środków ostrożności oraz przy pełnym zabezpieczeniu zdrowia i bezpieczeństwa pracowników serwisów. Jeśli to możliwe, naprawy są wykonywane po godzinach pracy biura. W Hines dbamy również o to, aby ochrona budynków została dokładnie przeszkolona i potrafiła poradzić sobie w nawet najtrudniejszych sytuacjach.

Na bieżąco informujemy najemców o aktualnej sytuacji w budynku. Wszystkie nasze działania ukierunkowane są na to, aby użytkownicy biur czuli się w nich bezpiecznie na każdym etapie drogi – od wjazdu do garażu po wejście do biura. Szczególną rolę odgrywają tu bezdotykowe rozwiązania w budynkach, które stosowane są dziś na szeroką skalę.
Jako Leasing Manager zwracam dużą uwagę na zrozumienie potrzeb najemców. Jest to jeden z kluczowych elementów budowania wieloletnich i dobrych relacji biznesowych na każdej płaszczyźnie. Procesy zmierzające do podpisania umowy najmu znacznie się wydłużyły, w porównaniu z poprzednimi latami, co skutkuje ograniczonym czasem i napiętymi terminami, jeśli chodzi np. o wykończenie i dostosowanie powierzchni do potrzeb najemcy. Hines posiada dedykowane zespoły do obsługi budynków – od Leasing Managera, Asset Managera po Zarządcę budynku, które dbają o najwyższy standard świadczonych usług. Niekiedy zdarza się, że musimy działać nieszablonowo, elastycznie podchodzić do pewnych tematów oraz reagować na nie bardzo sprawnie i szybko. Zawsze staramy się wyjść naprzeciw potrzebom najemców, ponieważ wiemy, że każda ze stron umowy potrzebuje przede wszystkim stabilności w tym szczególnym czasie, w jakim przyszło nam funkcjonować.

 

Autor: Monika Igła, Leasing Manager, Hines Polska Sp. z o.o.

Kompleks biurowy .KTW I w Katowicach z nowym najemcą na elastyczne przestrzenie biurowe

.KTW I

Nowym miejscem pracy katowickiego oddziału HAYS Poland od listopada br. będzie wieża .KTW I. Należący do firmy TDJ Estate kompleks biurowy, zlokalizowany w bezpośrednim sąsiedztwie Spodka i Strefy Kultury, oferuje model inkubatora umożliwiającego elastyczne kształtowanie warunków najmu w zależności od zasiedlonej liczby stanowisk pracy.

Działający od czerwca 2018 r. biurowiec .KTW I jest wynajęty w 100 procentach. W 2020 r., w odpowiedzi na potrzeby rynku, firma TDJ Estate rozszerzyła ofertę o nowe opcje, dające najemcom większą swobodę wyboru pomiędzy przestrzenią elastyczną, która umożliwi im wzrost, zdobycie doświadczeń, rozwinięcie się i przeniesienie się docelowo na większą powierzchnię w ramach kompleksu .KTW. Z takiego inkubatora skorzystał kolejny najemca.

HAYS Poland jest firmą doradztwa personalnego, należącą do międzynarodowej grupy HAYS plc, notowanej na giełdzie w Londynie i największej na świecie firmy zajmującej się rekrutacją specjalistyczną. Działa na rynku od 50 lat, w Polsce obecna jest od 2002 r., a w Katowicach – od 2005 r.

– Śląski rynek pracy charakteryzuje się dojrzałością i odpornością na zmiany. Pomimo wyzwań związanych z pandemią wciąż przyciąga nowych inwestorów, a śląscy pracodawcy nieustannie poszukują wysoko wykwalifikowanych pracowników. Dla katowickiego oddziału Hays to przede wszystkim szansa na rozwój. Poszukiwaliśmy elastycznej przestrzeni biurowej o wysokim standardzie, która zagwarantuje komfort pracy stale rosnącemu zespołowi konsultantów Hays i dogodny dojazd naszym klientom oraz kandydatom. Zlokalizowany w ścisłym centrum miasta, prestiżowy kompleks .KTW odpowiedział na wszystkie nasze potrzeby – zauważa Karolina Szyndler, dyrektor katowickiego oddziału Hays Poland.

Firma HAYS Poland podpisała z TDJ Estate umowę najmu na okres pięciu lat. O wyborze nowej lokalizacji przesądziły zaawansowane rozwiązania technologiczne zastosowane w kompleksie, wysoka jakość dostarczanej powierzchni najmu oraz niskie koszty eksploatacyjne. Agencja doradztwa personalnego zajmie na piątym piętrze biurowca .KTW I powierzchnię ok. 300 m kw.

Według raportu „Sektor nowoczesnych usług biznesowych w Katowicach” firmy ABSL, miasto Katowice i Górnośląsko-Zagłębiowska Metropolia (GZM) to jeden z pięciu najważniejszych ośrodków w Polsce, w których prężnie rozwija się sektor nowoczesnych usług dla biznesu odpowiadający za 3,0-3,5 proc. PKB Polski. W przeciągu ostatnich czterech lat zaobserwowano wzrost zatrudnienia w centrach usług w Katowicach i GZM na poziomie prawie 70 proc. Prognozy trendów na rynku pracy oraz stosunkowo wysoka odporność branży na pandemię wskazują, że do końca 2021 roku liczba osób pracujących w sektorze przekroczy 28,5 tys. pracowników.

– Rozwój branży usług w Katowicach i Górnośląsko-Zagłębiowskiej Aglomeracji sprzyja rozwojowi rynku pośrednictwa pracy. Cieszymy się z zaufania, jakim obdarzył nas nowy najemca. Specjaliści na co dzień zajmujący się rekrutowaniem, mający świadomość, jak istotnym czynnikiem w procesie podejmowania decyzji o życiu zawodowym jest miejsce pracy, wybrali właśnie nasz biurowiec. Jest to dla nas powód do dumy i kolejny dowód potwierdzający, że kompleks .KTW jest miejscem spełniającym najwyższe oczekiwania najemców i sprzyjającym rozwojowi ich biznesu – mówi Kamil Krępa, Dyrektor ds. Komercjalizacji w TDJ Estate.

Proces najmu powierzchni w .KTW I przez HAYS wspierali przedstawiciele firmy doradczej Colliers.

– .KTW I oraz .KTW II tworzą największy i jeden z najnowocześniejszych kompleksów biurowych w regionie. Na jego atrakcyjność wpływają lokalizacja, proekologiczne rozwiązania techniczne zastosowane w obiekcie oraz ciekawa architektura. Jestem przekonana, że będzie to idealne środowisko do budowania relacji biznesowych dla naszego klienta – mówi Barbara Pryszcz, Dyrektor Regionalna Colliers w Katowicach.

Biurowiec .KTW I oferuje najwyższej klasy powierzchnię oraz szereg rozwiązań sprzyjających zdrowiu i bezpieczeństwu użytkowników, co bezpośrednio wpływa na ich dobrostan, a tym samym wysoką efektywność środowiska pracy. Pod koniec minionego roku, jako pierwszy w Polsce, uzyskał stworzony przez International WELL Building Institute certyfikat WELL Health & Safety, który dowodzi, że obiekt został zaprojektowany z długoterminowym horyzontem uwzględniając wysokiej klasy, nowoczesne systemy budynkowe. Wdrożone procedury obsługi i utrzymania technicznego świadczą o doskonałym przygotowaniu do funkcjonowania w warunkach pandemii.

.KTW I ma 14 kondygnacji nadziemnych i trzy podziemne, oferuje powierzchnię biurową oraz usługową, do dyspozycji społeczności biurowca – .KTW Community – jest także przestrzeń .KTWmeets, czyli miejsce przeznaczone na spotkania, webinaria, czytanie książek.

.KTW II, druga z wież kompleksu .KTW, zostanie oddana do użytku na początku 2022r. Mierząc 133 m jest najwyższym obiektem biurowym Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii. Zyskała już także swojego pierwszego najemcę – firmę PwC Service Delivery Center.

Łącznie kompleks .KTW dostarczy na rynek ponad 62 tys. m kw. Za projekt architektoniczny odpowiada pracownia Medusa Group z Bytomia.

Źródło: HAYS Poland.

Grupa Raben rośnie we Wrocławiu i zajmuje biura elastyczne

CitySpace_04

Grupa Raben, międzynarodowy operator logistyczny, otworzyła drugą lokalizację we Wrocławiu. Nowy oddział mieści się w CitySpace Aquarius. Dołączenie firmy do CitySpace jest potwierdzeniem rosnącego zapotrzebowania na biura elastyczne.

CitySpace to ogólnopolski operator kompaktowych biur elastycznych. We Wrocławiu udostępnia je w dwóch budynkach: Aquarius Business House oraz Nobilis Business House. Pierwszą lokalizację upodobała sobie branża logistyczna, reprezentowana tamże przez trzy firmy. Od stycznia pracuje stamtąd także Grupa Raben – firma oferująca kompleksowe usługi TSL, która może pochwalić się 90-letnim stażem na rynku europejskim. – Historia tej firmy sięga pierwszej połowy dwudziestego wieku.

Raben posiada ponad 150 własnych oddziałów w 13 krajach Europy. Uruchomienie nowego w naszej przestrzeni jest dla nas dużym wyróżnieniem, a także potwierdzeniem dwóch rzeczy: wysokiego poziomu naszych usług oraz rosnącego zapotrzebowania na powierzchnie elastyczne – mówi Magdalena Śnieżek, Regional Director South Poland w CitySpace. Transakcję pomiędzy CitySpace a Raben koordynowała firma Cushman & Wakefield.
Ogromny rynek logistyczny
Grupa Raben zajmuje się m.in. logistyką kontraktową, transportem drogowym, w tym w temperaturze kontrolowanej, a także morskim i lotniczym. W Polsce ma 53 oddziały i zatrudnia ponad 5300 pracowników m.in. w okolicach Warszawy, Poznania, Gdyni. We Wrocławiu od dawna prowadzi centrum logistyczne przy ul. Bierutowskiej. Dlaczego to właśnie w tym mieście założyła kolejny oddział? – Zdecydowaliśmy się na Wrocław, ponieważ jest to jedno z najszybciej rozwijających się miast w Polsce, z dużym zapleczem studentów po kierunkach logistycznych i jednocześnie ogromny rynek TSL. Dzięki temu, mamy możliwość nie tylko współpracować z wysokiej klasy specjalistami z obszaru logistyki, ale i szersze perspektywy dotarcia do nowych klientów – odpowiada Klaudyna Polanowska-Skrzypek, PR Manager Grupy Raben.

Nowy oddział docelowo będzie składał się z ok. 20 osób. Do jego wyłącznej dyspozycji w CitySpace Aquarius została oddana w pełni wyposażona i umeblowana przestrzeń biurowa z dostępem przez całą dobę. – Zapewnione są nowoczesne rozwiązania w zakresie bezpieczeństwa pracy, monitoringu i kontroli dostępu. CitySpace jest idealną przestrzenią dla naszych nowych pracowników i dynamicznie rozwijającej się firmy – uzasadnia wybór Ilona Raben, Real Estate Director w Grupie Raben. Grupa Raben wybrała biura CitySpace także z powodu sali konferencyjnej na wyłączność oraz dostępu na życzenie do salek spotkań w części wspólnej. Mocnymi argumentami są standard budynku i jego lokalizacja z dobrym dojazdem różnymi środkami transportu: komunikacją miejską, samochodem i rowerem. Liczą się również dodatki. – Pracownicy mają możliwość korzystania z wyśmienicie zaopatrzonej kuchni, ze świeżo parzoną kawą, sokami, wodą, owocami i przekąskami, a w razie potrzeby mogą zawsze liczyć na wsparcie ze strony recepcji – chwali Ilona Raben.

Grupa Raben świadczy usługi logistyczne małym, średnim i dużym przedsiębiorstwom. W ubiegłym roku wśród najczęściej obsługiwanych branż znalazły się: żywność (30%), technologie konsumenckie (21%), automotive (17%), retail (12%) chemia (11%) oraz FMCG non-food (9%).

Z kolei CitySpace to marka należąca do grupy Echo Investment. Jest operatorem biur elastycznych we Wrocławiu, Warszawie, Katowicach, Krakowie i Gdańsku. W tych miastach ma łącznie 10 lokalizacji, ale jest w trakcie ekspansji. Do końca tego roku planuje otworzyć ok. 4500 mkw. nowej powierzchni, a liczbę stanowisk pracy zwiększyć o 750. W drugim kwartale 2021 uruchomi nowe centrum biurowe – w biurowcu Face2Face w Katowicach. Będzie to 2. lokalizacja w tym mieście i 11. w Polsce. Na drugą połowę roku planowane jest otwarcie nowego projektu we Wrocławiu. W dłuższej perspektywie CitySpace planuje wejście na zupełnie nowe rynki regionalne.
Każde centrum CitySpace to biura hybrydowe, na które składają się prywatne przestrzenie serwisowane, współdzielone przestrzenie coworkingowe i sale spotkań.

Źródło: CitySpace.

Właściciele biurowców muszą dobrze wykorzystać czas pandemii

Janusz Garstka_Knight Frank
Na rynku nieruchomości komercyjnych coraz bardziej widoczne są skutki pandemii Covid-19. Najnowszym dane wyraźnie pokazują spowolnienie w sektorze biurowym. Co zatem powinni zrobić właściciele biurowców, aby po zakończeniu pandemii nie zostać z budynkami bez najemców?

„Właściciele budynków biurowych przed podjęciem jakichkolwiek działań powinni odpowiedzieć sobie na pytania, czy ich budynek jest w stanie sprostać nowym oczekiwaniom najemców oraz czy jest konkurencyjny do coraz szerszej i atrakcyjniejszej oferty wynajmu. Są to bardzo kluczowe pytania biorąc pod uwagę, że w największych ośrodkach biznesowych w Polsce oferta powierzchni niewynajętej powiększyła się o 300 000 m kw. od marca do września 2020 roku”- komentuje Janusz Garstka, Dyrektor w Dziale Agencji Komercyjnej Knight Frank.

Ostatnie dane rynkowe mogły zaniepokoić niektórych właścicieli biurowców. W III kw. 2020 roku w Warszawie najemcy wynajęli najmniej powierzchni od dekady. W głównych miastach regionalnych zostało wynajęte o 40% mniej powierzchni niż w analogicznym okresie przed rokiem. Dodatkowo prawie połowa wynajętej powierzchni biurowej była renegocjacjami wcześniejszych umów najmu.

„Pandemia to bardzo dobry czas, aby pomyśleć o nowej strategii dla budynku biurowego. Rekomenduję się nad tym pochylić nawet przy w pełni wynajętym budynku. Warto nie tylko porozmawiać z najemcami, agentami komercjalizującymi budynek czy zarządcą, ale również prześledzić obecnie panujące trendy i badania rynkowe, aby mieć pewność, że budynek będzie konkurencyjny po zakończeniu pandemii i dostosowany do oczekiwań najemców”- dodaje Janusz Garstka.

Czasami wystarczy przeprowadzenie częściowej modernizacji, czy wdrożenie technologii pomagającej zapewnić bezpieczeństwo pracownikom najemców. Tego typu działania zwiększają szansę, że najemca po wygaśnięciu umowy nie będzie szukał nowej siedziby, tylko ją przedłuży.

Pandemia jest dobrym czasem na przeprowadzanie wszelkich prac remontowych na budynku. W biurowcach jest mniej pracowników, dlatego remonty nie wpływają negatywnie na ich pracę. „Dodatkowo, to również dobry czas na przygotowanie materiałów marketingowych. Na powierzchniach wspólnych jest mniej osób, dlatego łatwiej zorganizować nagranie i sesję zdjęciową budynku, która nie zakłóci pracy najemców. Przygotowanie dobrej jakości materiałów ułatwi znalezienie chętnych do wynajęcia wolnych powierzchni” – dodaje Janusz Garstka.

Jeżeli mamy do czynienia z budynkiem, z którego niedawno wyprowadził się najemca, to możemy na zwolnionej przez niego powierzchni małym nakładem finansowym zrobić tzw. showroom, który również wpłynie na zwiększenie szansy wynajęcia wolnej powierzchni.

Z ankiety przeprowadzonej przez Knight Frank, w której wzięło udział 225 firm posiadających łącznie 927 biur w Europie wynika, że dla większości respondentów biura są niezbędne. Przy czym 80% ankietowanych zaznacza, że chce przywiązywać większą wagę do zdrowia i bezpieczeństwa. Wykorzystanie w miejscu pracy nowych technologii rozważa 44% ankietowanych.

Na podstawie powierzchni w budowie do 2022 roku w Polsce oddanych będzie 1,7 mln m kw. powierzchni biurowych, dlatego warto wykorzystać czas pandemii na zwiększenie atrakcyjności budynku w oczach dotychczasowych i potencjalnych najemców.

Źródło: Knight Frank.

Nowy najemca w prestiżowym biurowcu DL Piano w Katowicach

DL Piano_DL Invest Group
Securitas,
lider na rynku ochrony w Polsce to kolejny nowy najemca w DL Piano, który zajął kilkaset mkw. powierzchni w jednym z najnowocześniejszych budynków biurowych w Katowicach. DL Piano to wyjątkowy na śląskiej mapie powierzchni biurowych projekt, który został wybudowany przez firmę DL Invest Group zgodnie z przyjętymi przez spółkę zasadami realizacji projektów mixed use. Realizowane przez DL Invest Group w tej formule kampusy biurowe oprócz dominującej funkcji biurowej dostarczają także duży komponent handlowo-usługowy, którego podstawowym celem jest zaspokojenie podstawowych potrzeb najemców oraz lokalnych społeczności. W DL Piano znajdziemy drogerię, piekarnię, siłownię, bistro, kawiarnię, ale także między innymi przedszkole. DL Piano o powierzchni ponad 17 000 mkw. to także jeden z najnowszych budynków biurowych w Katowicach, który do użytku został oddany pod koniec pierwszej połowy 2020 roku.

„Wybierając biuro na siedzibę naszego oddziału kierowaliśmy się przede wszystkim dobrem naszych pracowników” – mówi Mariusz Płaziński, Pełnomocnik Zarządu, Dyrektor Regionalny – „Korzenie naszej firmy leżą w Szwecji. Tam powstał Securitas jako firma rodzinna i takie wartości, jak dobro pracownika, kultura i etyka pracy to wartości, na których opiera się nasze funkcjonowanie. Zależało nam więc na tym, aby nasi pracownicy mogli pracować w komfortowej przestrzeni, by mogli łatwo i szybko dojechać do pracy samochodem lub komunikacją miejską. Wielkim atutem DL Piano, na który także zwróciliśmy uwagę, jest bogata oferta handlowo-usługowa dostępna w tym samym budynku, dzięki której nasi pracownicy mogą zrobić podstawowe zakupy, co jest niezmiernie ważne w obecnej sytuacji, kiedy zaleca się ograniczenia w poruszaniu się po mieście” – dodaje Mariusz Płaziński.

„W naszych projektach szczególną uwagę przywiązujemy do tego, by przestrzenie biurowe były komfortowe i przyjazne użytkownikom” – mówi Aneta Kulik z DL Invest Group – „Nasze pojmowanie komfortu w miejscu pracy nie ogranicza się jednak tylko do przestrzeni w budynku, lecz do całej infrastruktury towarzyszącej. W naszych obiektach biurowych mieszczą się sklepy, przedszkola, siłownie, kawiarnie i restauracje. Dzięki temu pracownicy mogą oszczędzić czas realizując swoje codzienne potrzeby w miejscu pracy” – podkreśla Aneta Kulik .

Ta rozbudowana oferta handlowo-usługowa i gastronomiczna budują wartość naszych projektów oraz przyjazne środowisko wewnętrzne, a także komfort pracy i życia użytkowników. W efekcie starannie przygotowanej koncepcji komercjalizacji oraz w ramach budowania różnorodnej i komplementarnej oferty, nasze budynki zapewniają dostęp do licznych sklepów, restauracji, punktów usługowych, przedszkoli czy klubów fitness, pozwalając pracownikom, ich rodzinom oraz lokalnym społecznościom na realizację niemalże wszystkich potrzeb zakupowych w jednym miejscu. Dobrze skomunikowane wieloma środkami komunikacji lokalizacje naszych budynków to także łatwy dostęp do urzędów, instytucji finansowych czy dworców autobusowych i kolejowych, co także sprzyja lepszej organizacji dnia – stwierdza Dominik Leszczyński, CEO DL Invest Group.

DL Piano to jeden z pięciu biurowców, które aktualnie wchodzą w skład portfela DL Invest Group. Biurowe projekty firmy zlokalizowane są w Katowicach, Gliwicach i Częstochowie. Dodatkowo w realizacji jest DL Prime, jedyny nowoczesny kampus biurowy w Gliwicach o powierzchni przekraczającej 19.000 mkw. oraz DL Tower, biurowiec powstający w Katowicach, i który na śląski rynek dostarczy blisko 17 000 mkw. nowoczesnej powierzchni biurowej. Oddanie do użytku DL Prime planowane jest na III kwartał 2022 roku, a DL Tower na IV kwartał 2021 roku.

mat.pras.

POINT 44 w Piasecznie wypełnia się najemcami

Point44_0035WEBPOINT 44, budynek wielofunkcyjny, którego współwłaścicielem jest Real Management S.A., zyskał w październiku nowego najemcę – sieć siłowni Total Fitness.

Sieć Total Fitness ulokowała swój najnowszy klub na 1200 mkw. nowoczesnej powierzchni usługowej w budynku POINT 44 położonym przy ulicy Puławskiej w Piasecznie. Klienci siłowni otworzonej w październiku mają do dyspozycji siedem stref do ćwiczeń, w tym specjalne strefy do treningów personalnych, ćwiczeń rozciągających i nowoczesną strefę cardio. Do dyspozycji klubowiczów są również kącik dla dzieci, sauny fińskie oraz bezpłatny parking znajdujący się przed budynkiem.

POINT 44 to trzypiętrowy budynek handlowo-usługowo-biurowy klasy A ulokowany przy ulicy Puławskiej 44 w Piasecznie. Obiekt wybudowany przez Real Management S.A. został oddany do użytkowania w marcu 2020 r. W budynku mieści się już największy, bo zajmujący 3000 mkw., salon motocyklowy Liberty Motors w Europie oraz biuro firmy Ltec Sp .z o.o. Na swojego najemcę czekają dwa lokale: 300 mkw znajdujący się na parterze z witrynami od strony ulicy Puławskiej oraz lokal gastronomiczny z Drive thru o powierzchni 220 kw. mieszczący się w oddzielnym budynku.

POINT 44 oferuje łącznie ponad 5700 mkw. powierzchni najmu. Budynek cechuje elegancka i nowoczesna architektura, bezpośrednia ekspozycja oraz dostęp z ulicy Puławskiej. Takie położenie budynku pozwala na szybki oraz wygodny dojazd samochodem zarówno z Piaseczna, jak i Warszawy. Przed budynkiem znajduje się parking z 43 miejscami postojowymi dla klientów, kurierów i dostawców.

mat.pras.

Kraków Business Park z nowym właścicielem

analizaBNP Paribas Real Estate Poland reprezentowało First Property w sfinalizowanej transakcji zakupu Kraków Business Park (KBP).

Po przejęciu kompleksu biurowego i restrukturyzacji jego finansowania First Property pozyskało obecnie nowe źródła kapitału własnego od grupy inwestorów na kwotę około 33 milionów euro do spółki Fprop Phoenix Ltd, będącej spółką holdingową dedykowaną KBP. Dr Piotr Goździewicz, MRICS, Dyrektor w dziale Rynków Kapitałowych w Europie Środkowo-Wschodniej oraz Rafał Proczek, Starszy Konsultant w dziale Rynków Kapitałowych w Europie Środkowo-Wschodniej, BNP Paribas Real Estate Poland, pracowali po stronie kupującego przy przejęciu KBP przez First Property.

Kompleks KBP składa się z czterech budynków biurowych klasy A, oferujących łącznie 50 tysięcy metrów kwadratowych powierzchni najmu. Położony jest w sąsiedztwie Międzynarodowego Portu Lotniczego Kraków-Balice. Po zakupie kompleks zyskał nową nazwę – Eximius Park. Wśród jego najemców znajdują się między innymi takie firmy jak: ABB, Assa Abloy, UBS czy UPM.

BNP Paribas skomercjalizuje trzy biurowce

patrick-tomasso-89367-unsplash
BNP Paribas Real Estate Poland skomercjalizuje trzy biurowce zarządzane przez GTC s.a.

Zespół reprezentacji wynajmującego BNP Paribas Real Estate Poland, jako agent wyłączny, będzie odpowiedzialny za wynajem wolnych powierzchni w biurowcach Europlex, Irydion, a także budynku A w kompleksie Wiśniowy Business Park.

Europlex to 13-kondygnacyjny budynek biurowo-handlowy o powierzchni ponad 25 tys. m kw., który w ciągu ostatnich kilku lat przeszedł modernizację części wspólnych. Irydion to biurowiec klasy A położony na Żoliborzu przy ul. Powązkowskiej, natomiast budynek A kompleksu Wiśniowy Business Park to najbardziej widoczny i wyeksponowany biurowiec parku biznesowego położonego przy skrzyżowaniu ul. Żwirku i Wigury oraz ul. 1 sierpnia.

Cieszymy się z rozpoczęcia współpracy przy komercjalizacji wakatów w 3 zróżnicowanych nieruchomościach należących do Lonestar. Dodatkowo, współpraca z doświadczonym inwestorem i asset managerem jakim jest GTC S.A. zagwarantuję sprawną i wysoką jakość obsługi Klientów. Nasze doświadczenie i zaangażowany zespół dedykowany każdemu budynkowi gwarantuje sukces w procesie komercjalizacji” – powiedział Adrian Bojczuk, Associate Director, Office Agency, BNP Paribas Real Estate.

Biurowiec White Stone Development osiągnął poziom 4 kondygnacji

Celebro_wizualizacja
Celebro to nowoczesny biurowiec, którego inwestorem jest firma White Stone Development. Budynek osiągnął poziom 4 kondygnacji. Zakończenie inwestycji, która rozpoczęła się w grudniu 2017 roku planowane jest na III kwartał 2019 r.

Celebro zaoferuje najemcom ponad 6 tys. metrów kw. powierzchni biurowej oraz około 1 tys. metrów kw. powierzchni handlowo-usługowej.

Budynek Celebro powstaje przy ulicy Gładkiej 22 u zbiegu kluczowych arterii komunikacyjnych południowej Warszawy – ulic Grójeckiej, Hynka, Łopuszańskiej i Alei Krakowskiej, w niedalekiej odległości od portu lotniczego Okęcie. W odległości kilkudziesięciu metrów od budynku znajduje się pełna infrastruktura komunikacji publicznej, w tym trzy linie tramwajowe. Dla pracowników preferujących dojazd rowerem dużym ułatwieniem jest parking rowerowy
w budynku oraz pobliska stacja Veturilo.

Celebro to kamień milowy w rozwoju południowej Warszawy, mocno uzupełniający lokalną infrastrukturę usługową o nowoczesny hub biurowy z doskonałą ekspozycją i sąsiedztwem kluczowych węzłów przesiadkowych. Wychodzimy również naprzeciw potrzebom Klientów, którzy obok czynników takich jak lokalizacja, komunikacja i ekspozycja przywiązują uwagę do walorów estetycznych. To wszystko znajdą w Celebro” – mówi Adam Ambroziak, Dyrektor ds. Komercyjnych z White Stone Development.

Szklane drapacze chmur podbijają miejskie metropolie

patrick-tomasso-89367-unsplash

W największych polskich miastach przybywa nowoczesnych powierzchni biurowych.

Duże miasta stawiają na innowacyjne projekty wysokościowców. Deweloperzy budują w nich biurowce strzeliste, o wąskiej konstrukcji. Takie rozwiązanie nie dziwi, gdyż działki inwestycyjne są stosunkowo niewielkie, zatem często budować można tylko w górę.

nowoczesne biurowce zachwycają niejednokrotnie szklaną konstrukcją. Inwestorzy pokazują,że ich wyobraźnia jest nieograniczona, nadając biurowcom innowacyjną, niebanalną24 konstrukcję bryły.

Concentrix wynajął prawie 75% powierzchni w Advance Business Center

GTC_Advance Business Center I

Firma Concentrix wynajmie niemal 75 %pierwszego etapu projektu w GTC Advance Business Center I.

Początkowo Concentrix wynajmie 11.500 m kw. GLA powierzchni biurowej w budynku GTC Advance Business Center I. Firma będzie miała możliwość powiększenia biura o 2.900 metrów kw.

Advance Business Center I stanowi pierwszy etap budowy nowoczesnego biurowca klasy A, realizowanego przez GTC w Sofii (Bułgaria).
Całkowita powierzchnia najmu budynku wynosi 15.600 metrów kw. Otwarcie zaplanowano na I kwartał 2019 r.

To dla nas ogromna radość, że Concentrix dołącza do grona naszych klientów i nie możemy doczekać się współpracy z tak doświadczoną firmą. Można śmiało powiedzieć, że nowa przsterzeń pracy zapewni wymagającym pracownikom Concentrix najlepszą jakość i komfort. Advance Business Center będzie najwyższym budynkiem biurowym w uznanej lokalizacji biznesowej o doskonałej dostępności komunikacyjnej. Dodatkowo projekt otrzymał już wstępny certyfikat LEED GOLD” – komentuje Daniel Bercovich, Prezes GTC Bułgaria.

Biurowy open-space na wysokim poziomie

scott-walsh-348847-unsplashCoraz większa liczba przedsiębiorców docenia zalety biur typu open-space. Istotne jest dla nich przy tym, aby pomieszczenia te były urządzone z dbałością o detale.

Biura typu open-space charakteryzują się brakiem wydzielonych pomieszczeń. To zazwyczaj jedno duże pomieszczenie, w którym wspólnie pracuje kilku pracowników.

Dużą zaletą takiego układu jest poprawa relacji pomiędzy pracownikami, co przekłada się na lepszy przepływ informacji i usprawnienie pracy.

Przedsiębiorcy wydają się zdawać sobie sprawę z istoty designu. Coraz częściej można natrafić na luksusowo wykończone przestrzenie, stanowiące wizytówkę firmy. Urządzenie biura typu open-space z dbałością o szczegóły może sprawić ponadto, że zwiększy się komfort pracowników, a co za tym idzie, ich efektywność ulegnie poprawie.

Biurowy open space stwarza dobre warunki do pracy

brooke-cagle-609873-unsplashOpen space zdaje się coraz bardziej rozgaszczać w polskich biurach. Polacy wyraźnie dobrze czują się na otwartych przestrzeniach.

Praca w małych, odosobnionych pokojach biurowych jeszcze do niedawna była popularna. Gwarantowała ciszę i prywatność. To sprawiało jednak, że kontakty między pracownikami często były kiepskie, a to wpływało negatywnie na przepływ informacji w firmie.

Coraz większej liczbie firm zależy na budowaniu stabilnych i zgranych zespołów pracowników. Pomóc w tym celu mają przestrzenie typu open space. Pracownicy spędzają czas w jednym, dużym pokoju. Nie dość, że na dużej przestrzeni większe jest poczucie swobody, to w parze za tym idzie często poprawa stosunków pomiędzy pracownikami.

Biura typu open space wydaja się być idealnym rozwiązaniem dla nowoczesnych przedsiębiorstw.

Nowy trend na rynku nieruchomości

126Rynek nieruchomości jest w ostatnim czasie bardzo dynamiczny.
Pojawił się na nim nowy trend, dotyczący mieszkań na wynajem.

Z racji dużej nadpodaży na rynku, właściciele nieruchomości prześcigają się w sposobach, dzięki którym mogliby przyciągnąć do siebie wynajmującego.

Jakimi metodami? Skracają okres obowiązywaniu umowy do roku, lub nawet kilku miesięcy, oferują wynajem pojedynczych biurek w lokalu itp.

Niemniej analitycy rynku nie dostrzegli tendencji, by ceny biur na wynajem spadały. Te wciąż utrzymują się na stałym poziomie.