Czy krakowski rynek biurowy zwolni

Panorama of Cracow, Poland, with Wawel castle, Vistula river and twoi bridges in autumn. Aerial view from the balloon at sunset.

Realizacja rozpoczętych projektów biurowych idzie w Krakowie pełną parą. Budowa nowych inwestycji uzależniona będzie jednak od popytu na biura, których odbiorcą na krakowskim rynku jest głównie sektor usług dla biznesu    

Krakowski rynek biurowy w regionach nie ma sobie równych. Kraków to też największy w kraju ośrodek dla sektora nowoczesnych usług dla biznesu. Pracuje w nim najwięcej osób w Polsce. W 234 centrach obsługi biznesu w stolicy Małopolski zatrudnionych jest już prawie 80 tys. ludzi. W ciągu ostatnich 4 lat, według danych ABSL, w outsourcingu znalazło w mieście pracę ponad 26 tys. osób.

I to właśnie sektor nowoczesnych usług dla biznesu generuje największe zapotrzebowanie na krakowskie biura. W 2018 roku całkowity popyt na powierzchnię biurową w Krakowie przekroczył 200 tys. mkw., a w 2019 roku aktywność najemców przyniosła rekordowy wynik 267 tys. mkw. powierzchni. W pierwszym kwartale tego roku na krakowskim rynku również wynajęte zostało więcej biur niż rok temu, ponad 62 tys. mkw. Najwięcej umów podpisały firmy z sektora usług i IT.

Napływ inwestorów zahamowany

Kraków, który dysponuje już blisko 1,5 mln mkw. powierzchni, swój potencjał biurowy zwiększa przede wszystkim dzięki rozwojowi firm z sektora BPO, SSC/GBS, IT oraz R&D. Od 2016 roku zasoby biurowe w mieście wzrosły prawie dwukrotnie. Miasto efektywnie wykorzystywało możliwości, jakie dawało zainteresowanie ze strony zagranicznego biznesu. Dziś kryzys wywołany przez COVID-19 ograniczył napływ inwestorów, którzy czekają teraz na dalszy rozwój wypadków. Jego skutki odczuwa także branża usług dla biznesu, jednak w mniejszym stopniu niż inne sektory działalności usługowej. Outsourcing odznacza się bowiem  wysoką elastycznością i zdolnością dostosowywania się do sytuacji rynkowej.

– Silne upowszechnianie pracy zdalnej wywrze niestety prawdopodobnie w dłuższej perspektywie, nie tylko w Krakowie, negatywny wpływ na rynek najmu i popyt na powierzchnie biurowe. W czerwcu powrót pracowników do biur nie okazał się wcale masowy. Szacunkowe dane wskazują, że tylko około jedna trzecia pracowników pracowała znów w firmowych biurach – mówi Emilia Kalińska, Senior Leading Negotiator w Walter Herz.

– Wyraźnie już widać, że COVID-19 w znacznym stopniu przyspieszy rozpoczętą wcześniej transformację środowiska pracy w stronę mobilności. Przeszło połowa pracowników biurowych może już teraz na stałe wykorzystywać elastyczny model pracy. W związku z tym w nadchodzących miesiącach możemy spodziewać się zmian na rynku biurowym, których podłożem będzie rewizja strategii firm, dotycząca organizacji pracy i realnego zapotrzebowania na powierzchnię biurową – prognozuje Emilia Kalińska.

Poszukiwanie bardziej elastycznych warunków najmu

Mateusz Strzelecki, Partner / Head of Regional Markets w Walter Herz także uważa, że w najbliższym czasie część z najemców będzie prawdopodobnie dążyć do uzyskania bardziej elastycznych warunków najmu, które będą pozwalały na bieżąco dostosowywać wielkość zajmowanej powierzchni do potrzeb. – Wiele firm będzie poszukiwało sposobów na optymalizację kosztów, decydując się na tańsze lokalizacje albo łącząc na przykład wynajem tradycyjnej powierzchni biurowej z powierzchnią coworkingową, której wybór w Krakowie jest coraz większy. W zeszłym roku oferta flexi biur wzrosła na krakowskim rynku niemal dwukrotnie – informuje Mateusz Strzelecki.

W Krakowie zwiększa się także dostępność tradycyjnej powierzchni. W aglomeracji powstaje ponad 20 projektów, w których znajduje się łącznie przeszło 200 tys. mkw. powierzchni biurowej. W trakcie realizacji jest m.in. Ocean Office Park, High5ive 5, Wadowicka 3, czy Unity Centre. W maju br. Grupa Buma przystąpiła do budowy końcowych etapów swoich dwóch inwestycji – Wadowicka 3 i Tertium Business Park. W czerwcu z kolei firmy Cain International i White Star Real Estate na krakowskim Podgórzu, przy skrzyżowaniu ulic Kuklińskiego i Saskiej rozpoczęły realizację kampusu biurowego – The Park Kraków, w którym zaprojektowane zostało 8 budynków klasy A o łącznej powierzchni 100 tys. mkw.

Większe wymagania banków

Budowy zainicjowanych wcześniej projektów w Krakowie są kontynuowane, niemniej w dłuższej perspektywie obecna sytuacja, w zależności od popytu może wpłynąć na decyzje deweloperów i spowodować przesuwanie w czasie niektórych nowych realizacji. Tym bardziej, że banki wprowadziły teraz ostrzejszą weryfikację wniosków. By uzyskać kredyt inwestorzy muszą liczyć się z większymi oczekiwaniami w kwestii zabezpieczenia poziomu przednajmu, który przed COVID-19 był wymagany na poziomie 30 proc., a obecnie dochodzi do 50-60 proc.

Z drugiej strony na uwagę zasługuje niezwykle wysoki poziom transakcji inwestycyjnych odnotowany na rynku nieruchomości komercyjnych w pierwszym półroczu tego roku. Ich wartość wyniosła prawie 2,9 mld euro. Sektor biurowy miał w wolumenie transakcyjnym najwyższy udział, wyższy nawet od segmentu magazynowego. Wysoka aktywność inwestorów przyniosła mu w tym czasie drugi, najlepszy wynik w historii. Mimo globalnej pandemii na budynki biurowe podpisane zostały umowy kupna/sprzedaży o łącznej wartości ponad 1,3 mld euro. W tym, w Krakowie właściciela zmieniły m.in.: High Five 4 i 5 oraz Equal Business Park.

Źródło: Walter Herz.

Globalworth Poland sfinalizował zakup Quattro Business Park w Krakowie

Quattro Business Park
Globalworth Poland stał się oficjalnie właścicielem największego portfela biurowego w Polsce. Stało się tak dzięki wykupieniu kompleksu Quattro Business Park.

Zakup kompleksu Quattro Business Park w Krakowie za 139 mln euro jest rekordową transakcją w historii firmy. Globalworth Poland jest teraz największym instytucjonalnym inwestorem i właścicielem na rynku biur w Polsce z portfolio ponad 290 000 metrów kw. powierzchni biurowej. Wartość całego portfela spółki przekroczyła tym samym 900 mln euro i będzie nadal rosła podczas dalszej ekspansji.

„Zakup Quattro Business Park pozwolił nam, zgodnie z zapowiedziami, objąć pozycję lidera sektora nieruchomości biurowych w Polsce. Zgodnie z naszą strategią, koncentrujemy się na tych aktywach, w których widzimy wysoki zwrot dzięki wysokim przychodom i potencjałowi do wzrostu wartości. Nasze portfolio to starannie dobrane, różnorodne budynki, które są odpowiedzią na indywidualne potrzeby najemców. Jesteśmy ich właścicielami i zarządcami na długi czas, koncentrując się na budowie długoterminowych relacji z naszymi partnerami” – powiedziała Małgorzata Turek, Prezes Globalworth Poland.

Quattro Business Park w Krakowie oferuje około 60 000 metrów kw. powierzchni najmu oraz ponad 1 300 miejsc parkingowych. Złożony jest z pięciu budynków. Kompleks posiada certyfikację BREEAM.

Tradycyjna wiecha na krakowskim V.Offices

V.Offices

26 kwietnia tradycyjna wiecha zwieńczyła kolejny etap inwestycji V.Offices. Inwestycja ta realizowana jest przez AFI Europe.

inwestycja V.Offices powstaje w centrum Krakowa, przy Al. 29 Listopada. Ten nowoczesny biurowiec ma zostać oddany do użytku jeszcze w 2018 roku. Za komercjalizację obiektu odpowiada Knight Frank.

Biurowiec V.Offices będzie oferował prawie 38 tysięcy metrów kw. powierzchni komercyjnej, z czego niemal 25 tysięcy metrów kw. będzie stanowiła powierzchnia biurowa. Nazwa odzwierciedla bryłę budynku, która przypomina kształtem literę „V”. Inwestorem i deweloperem biurowca jest AFI Europe. Autorem projektu architektonicznego jest Iliard Architecture & Project Management z siedzibą w Krakowie. Generalnym wykonawcą jest firma Warbud.

Wiecha to przede wszystkim symbol ukończenia najtrudniejszych i najbardziej czasochłonnych prac konstrukcyjnych i doprowadzenie budowy do etapu stanu surowego otwartego. Dla nas to również potwierdzenie, że prace wykonywane są zgodnie z harmonogramem i już pod koniec 2018 r. będziemy mogli przekazać powierzchnie biurowe i usługowe najemcom.” – mówi Sebastian Kieć, prezes AFI Europe Poland.